Kanun Numarası : 926
Kabul Tarihi : 27/7/1967
YayımlandığıR. Gazete : Tarih : 10/8/1967 Sayı : 12670
YayımlandığıDüstur : Tertip : 5 Cilt : 6 Sayfa : 2352
Bu Kanunun yürürlükteolmayan hükümleri için bakınız.
"Yürürlükteki BazıKanunların Mülga Hükümleri Külliyatı"
Cilt: 2 Sayfa: 969
BİRİNCİ KISIM
Genel Esaslar
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
I – Kapsam:
Madde 1 – (Değişik birincifıkra: 25/7/2016-KHK-669/21 md.; Aynen kabul: 9/11/2016-6756/21 md.) BuKanun, Türk Silâhlı Kuvvetlerine mensup subaylar ve astsubaylara uygulanır.
Türk Silâhlı Kuvvetlerindegörevli diğer asker ve sivil kişiler kendi özel kanunlarına tabidirler.
II – Amaç: (2)
Madde 2 – (Değişik: 3/7/1975 - 1923/1 md.)
Bu kanun subayların veastsubayların yetiştirilmelerini, sınıflandırılmalarını, görev ve yükümlülüklerini,terfi ve taltifleri ile her türlü özlük haklarını düzenler.
III –Tarifler:
Madde 3 – Bu kanunda yer alan bazı kavramların anlamları aşağıdagösterilmiştir:
——————————
(1) a - 7/7/1971tarih ve 1424 sayılı Kanunun 46 ncı maddesiyle getirilen ek geçici 21 incimadde ile bu Kanun ve değişikliklerinde geçen "kademe terfii" deyimi"kademe ilerlemesi", "yeterlik grupları" deyimi"yeterlik derecesi"; "Layn" sınıfı "Deniz"şeklinde değiştirilmiş ve metindeki yerlerine işlenmiştir.
b -18/3/1986 tarih ve 3269 sayılı Kanunun 21 inci maddesi ile bu Kanunda geçen"uzman çavuş" tabiri "uzman erbaş" olarak değiştirilmiş vemetindeki yerlerine işlenmiştir.
(2) 25/7/2016 tarihli ve 669 sayılıKHK’nin 22 nci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasında yer alan “subayların,astsubayların ve askeri öğrencilerin” ibaresi “subayların ve astsubayların”şeklinde değiştirilmiş olup, daha sonra bu hüküm 9/11/2016 tarihli ve 6756 sayılıKanunun 22 nci maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
4392
a) Rütbe:Subayların ve astsubayların ilk subaylığa veya astsubaylığa başlamada ve beklemesüreleri sonunda bu kanun gereğince kazandıkları askeri unvanlardır.
b) Nasıp: İlk subaylığa,astsubaylığa ve bir rütbeden sonraki rütbeye terfide yeni rütbenin normalbekleme süresinin başlama tarihidir.
c) Kıdem: Bellibir rütbeye nasıp tarihinden itibaren o rütbede hizmet süreleri veya aynınasıplılar arasında yeterlik bakımından üstünlük sırasıdır.
d) Normal beklemesüresi: Subayların ve astsubayların rütbe terfilerine hak kazanabilmeleri içinher rütbede bekliyecekleri süredir.
e) En az beklemesüresi: Subayların ve astsubayların normal bekleme süresinden noksan bekliyeceklerisüredir.
f) En çok beklemesüresi: Subayların ve astsubayların bulundukları rütbede en çok kalabileceklerisüredir.
g) Terfi yılı:Her yılın 30 Ağustos tarihinden başlayıp ertesi yılın 30 Ağustos tarihine kadargeçen süredir.
h) Kademe beklemesüresi: Subayların ve astsubayların kademe ilerlemesi için her kademedebekliyecekleri en az bir terfi yılıdır.
i) Kademeilerlemesi: Kademe bekleme süresi sonundaki maaş artışıdır.
j) (Değişik:11/2/2014-6519/23 md.) Yeterlik: Ahlaki, askerî, mesleki, fiziki, zihni kifayetve üst rütbeye liyakattir.
k) (Değişik: 28/7/1998 -4374/1 md.) Yeterlik Derecesi: Sicil notu ortalamasına göre aynı sınıf verütbede olan subayların ve astsubayların kendi aralarındaki derecelenmeleridir.
l) (Değişik: 11/2/2014-6519/23md.) Yıllık kontenjan: Her rütbedeki general ve amiral sayısının beklemesürelerine bölümü sonucu çıkan miktardır. Yüksek Askerî Şûra kararı ile yıllıkkontenjanlarda değişiklik yapılabilir.
m) (Değişik:11/2/2014-6519/23 md.) Sicil notu: Sicil üstü değerlendirme notlarının ortalamasıile general ve amiraller hariç fiziki yeterlik değerlendirme testinden eldeedilen notun, sicil yönetmeliğinde belirlenecek esaslar dâhilinde, kuvvetkomutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığıncatoplanmasıyla tespit edilen nottur.
n) (Değişik: 9/1/2003-4788/1 md.) Sicilnotu ortalaması :
A) 1. Teğmen rütbesi için;bulunulan rütbede alınan muteber sicil notlarının aritmetik ortalamasıdır.
2. Üsteğmen rütbesi için;teğmenliğe nasıptan itibaren alınan muteber sicil notlarının aritmetikortalamasıdır.
3. Yüzbaşı rütbesi için;üsteğmenliğe nasıptan itibaren her rütbede alınan muteber sicil notortalamalarının, yüzbaşı rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 100’ü,üsteğmen rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 70’i alınarak hesaplananortalamasıdır.
4. Binbaşı rütbesi için;üsteğmenliğe nasıptan itibaren her rütbede alınan muteber sicil not ortalamalarının,binbaşı rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 100’ü, yüzbaşı rütbesindekisicil notu ortalamasının % 90’ı, üsteğmen rütbesindeki sicil notu ortalamasının% 70’i alınarak hesaplanan ortalamasıdır.
5. Yarbay rütbesi için;üsteğmenliğe nasıptan itibaren her rütbede alınan muteber sicil not ortalamalarının,yarbay rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 100’ü, binbaşı rütbesindekisicil notu ortalamasının % 90’ı, yüzbaşı rütbesindeki sicil notu ortalamasının% 85’i, üsteğmen rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 70’i alınarakhesaplanan ortalamasıdır.
4392-1
6. Albay rütbesi için;üsteğmenliğe nasıptan itibaren her rütbede alınan muteber sicil notortalamalarının, albay rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 100’ü, yarbayrütbesindeki sicil notu ortalamasının % 95’i, binbaşı rütbesindeki sicil notuortalamasının % 90’ı, yüzbaşı rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 85’i,üsteğmen rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 70’i alınarak hesaplananortalamasıdır.
B) 1. Astsubay çavuş rütbesiiçin; bulunulan rütbede alınan muteber sicil notlarının aritmetikortalamasıdır.
2. Kıdemli çavuş rütbesi için;astsubay çavuşluğa nasıptan itibaren alınan muteber sicil notlarının aritmetikortalamasıdır.
3. Üstçavuş rütbesi için;kıdemli çavuşluğa nasıptan itibaren her rütbede alınan muteber sicil notortalamalarının, üstçavuş rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 100’ü,kıdemli çavuş rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 70’i alınarak hesaplananortalamasıdır.
4. Kıdemli üstçavuş rütbesiiçin; kıdemli çavuşluğa nasıptan itibaren her rütbede alınan muteber sicil notortalamalarının, kıdemli üstçavuş rütbesindeki sicil notu ortalamasının %100’ü, üstçavuş rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 90’ı, kıdemli çavuşrütbesindeki sicil notu ortalamasının % 70’i alınarak hesaplanan ortalamasıdır.
5. Başçavuş rütbesi için;kıdemli çavuşluğa nasıptan itibaren her rütbede alınan muteber sicil notortalamalarının, başçavuş rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 100’ü,kıdemli üstçavuş rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 90’ı, üstçavuşrütbesindeki sicil notu ortalamasının % 85’i, kıdemli çavuş rütbesindeki sicilnotu ortalamasının % 70’i alınarak hesaplanan ortalamasıdır.
6. Kıdemli başçavuş rütbesiiçin; kıdemli çavuşluğa nasıptan itibaren her rütbede alınan muteber sicil notortalamalarının, kıdemli başçavuş rütbesindeki sicil notu ortalamasının %100’ü, başçavuş rütbesindeki sicil notu ortalamasının % 95’i, kıdemli üstçavuşrütbesindeki sicil notu ortalamasının % 90’ı, üstçavuş rütbesindeki sicil notuortalamasının % 85’i, kıdemli çavuş rütbesindeki sicil notu ortalamasının %70’i alınarak hesaplanan ortalamasıdır.
o) (Değişik: 7/7/1971 - 1424/1 md.) Değerlendirmenotu: Yüksek Askeri Şüra üyelerinin verdikleri notların ortalamasıdır.
p) (Değişik: 28/7/1998 - 4374/1 md.) Yeterliknotu:
1. General-amiralrütbelerinde; bulunulan rütbedeki sicil notlarının ortalaması ile değerlendirmenotunun toplamıdır.
2. Albayrütbesinde; sicil notu ortalaması ile değerlendirme notunun toplamıdır.
r) (Değişik: 11/2/2014-6519/23 md.) Sicil tam notu: Sicil tam notu yüzdür.
s) (Ek: 17/4/1975 - 1875/1 md.; Değişik:26/3/1982 - 2642/1 md.) Lisansüstü öğrenim: Milli Savunma ÜniversitesiEnstitüleri, yüksek lisans (bilim uzmanlığı, yüksek mühendislik, yüksek mimarlık,master) veya doktora öğrenimleri ile tıpta,diş tabipliğinde, veterinerlikte veeczacılıkta uzmanlık öğrenimine veya doçentlik için yapılan öğrenime bu Kanununuygulanmasında lisansüstü öğrenim denir. (1)
ş) (Ek: 29/9/1988 - 3475/1 md.; Mülga:28/7/1998 - 4374/6 md.)
–––––––––––––––
(1) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 12 nci maddesiyle, bu bentte yer alan “KuvvetHarp Akademileri” ibaresi “Milli Savunma Üniversitesi Enstitüleri” şeklindedeğiştirilmiş; daha sonra bu hüküm 1/2/2018tarihli ve 7073 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle aynen kabul edilerekkanunlaşmıştır.
4392-2
t) (Ek: 29/9/1988 - 3475/1 md.; İptal: Ana.Mah.’nin 31/12/1992 tarih ve E: 1992/40, K: 1992/55 sayılı Kararı ile.)
u) (Ek: 29/9/1988 - 3475/1 md.; İptal: Ana.Mah.'nin 31/12/1992 tarih ve E: 1992/40, K: 1992/55 sayılı Kararı ile.)
ü) (Ek: 29/9/1988 - 3475/1 md.; İptal: Ana.Mah.'nin 31/12/1992 tarih ve E: 1992/40, K: 1992/55 sayılı Kararı ile.)
v) (Ek: 29/9/1988 - 3475/1 md.; İptal:Ana.Mah.'nin 31/12/1992 tarih ve E: 1992/40, K: 1992/55 sayılı Kararı ile.)
y) (Ek: 9/8/1993 - KHK - 499/1 md.) Kadro:Barışta Türk Silahlı Kuvvetlerinin hizmetlerini etkin bir şekilde yürütebilmekiçin ihtiyaç duyduğu personelin rütbe, sınıf ve varsa branşına göre tespitedilen miktarıdır.
z) (Ek:23/6/2016 - 6722/1 md.) İtibari rütbe: Yurtdışı sürekli veya geçici görevlere atanan ya da görevlendirilen subay veastsubaylara, özellik arz eden durumlarda, görev süresince rütbesinin bir üstrütbesinde verilen rütbedir.
İKİNCİ BÖLÜM
Görev ve Sorumluluklar
I – Görev vesorumluluk:
Madde 4 – (Değişik: 3/7/1975 - 1923/2 md.)
SilâhlıKuvvetlere mensup subayların ve astsubayların görev ve sorumlulukları Türk SilâhlıKuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve Yönetmeliği ile diğer mevzuat ve hizmetkadrolarının açıklamalarında gösterilir. (1)
–––––––––––––––––––––
(1) 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 127 nci maddesiyle, bufıkrada yer alan “kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, talimatname” ibaresi“mevzuat” şeklinde değiştirilmiştir.
4393
II – Mal bildirimi:
Madde 5 – Subay ve astsubaylar, kendileriyle eşlerine vevelayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak veborçları hakkında, özel kanunda yazılı hükümler uyarınca mal bildirimindebulunurlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Genel Haklar
I – Uygulamaisteme hakkı: (1)(2)
Madde 6 – Subaylar ve astsubaylar bu kanuna, Cumhurbaşkanlığıkararnamesi ve bunlara dayanılarak çıkarılan yönetmeliklerin kendileri hakkındaaynen uygulanmasını istemek hakkına sahiptirler.
II –Güvenlik : (2) (3)
Madde 7 – Kanunlarda ve kanunlara dayanılarak çıkarılan (…) (2)yönetmeliklerde yazılı haller dışında, subaylığa ve astsubaylığa son verilemez;aylık ve diğer hakları elinden alınamaz.
III –Emeklilik: (4)
Madde 8 – Subayların ve astsubayların özel kanununda yazılı bellişartlar içinde emeklilik hakları vardır. (4)
(Ek: 3/7/1975 - 1923/3 md.) Şu kadar ki subay ve astsubaylar bukanunda belirtilen yükümlülük sürelerini tamamlamadıkça emeklilikleriniisteyemezler.
(Ek: 26/3/1982-2642/2 md.; Değişik son fıkra: 24/4/2008-5758/1 md.) Emeklilik hakkını kazananlar, emekliliklerini Ocak,Şubat, Temmuz veya Ağustos ayları içinde isteyebilir. Bu aylar dışındakiemeklilik istemleri ancak, ilgili kuvvet komutanı, Jandarma Genel Komutanı veyaSahil Güvenlik Komutanının hizmet gerekleri itibarıyla uygun görmesi halindekabul edilebilir.
IV – Çekilme:
Madde 9 – Subaylar ve astsubaylar bu kanunda belirtilen esaslaragöre subaylıktan veya astsubaylıktan çekilebilirler.
V – İzin:
Madde 10 – Subayların ve astsubayların sıhhi izin sürelerini vediğer izinleri hakkında bu kanun hükümleri uygulanır.
–––––––––––––––––––
(1) 25/7/2016tarihli ve 669 sayılı KHK’nin 23 üncü maddesiyle, bu maddenin birincifıkrasında yer alan “Subaylar, astsubaylar ve askeri öğrenciler” ibaresi“Subaylar ve astsubaylar” şeklinde değiştirilmiş olup, daha sonra bu hüküm9/11/2016 tarihli ve 6756 sayılı Kanunun 23 üncü maddesiyle aynen kabuledilerek kanunlaşmıştır.
(2) 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılıKHK’nin 127 nci maddesiyle, 6 ncı maddenin birinci fıkrasında yer alan “ve bukanuna dayanılarak çıkan tüzük ve” ibaresi “, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi vebunlara dayanılarak çıkarılan” şeklinde değiştirilmiş ve 7 nci maddenin birincifıkrasında yer alan “tüzük ve” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
(3) 25/7/2016tarihli ve 669 sayılı KHK’nin 24 üncü maddesiyle, bu maddenin birincifıkrasında yer alan “subaylığa, astsubaylığa ve askeri öğrenciliğe” ibaresi“subaylığa ve astsubaylığa” şeklinde değiştirilmiş olup, daha sonra bu hüküm9/11/2016 tarihli ve 6756 sayılı Kanunun 24 üncü maddesiyle aynen kabuledilerek kanunlaşmıştır.
(4) 25/7/2016tarihli ve 669 sayılı KHK’nin 25 inci maddesiyle, bu maddenin birincifıkrasında yer alan “Subayların, astsubayların ve askeri öğrencilerin” ibaresi“Subayların ve astsubayların” şeklinde değiştirilmiş olup, daha sonra bu hüküm9/11/2016 tarihli ve 6756 sayılı Kanunun 25 inci maddesiyle aynen kabuledilerek kanunlaşmıştır.
4394
İKİNCİ KISIM
Subaylar
BİRİNCİ BÖLÜM
Kaynak ve Yetiştirme
I – Kaynak:
Madde11 – Muvazzaf subay kaynakları:
a) Harp okulları,
b) Fakülte ve yüksek okullardır.
a) Harp okulları:
Madde12 – (Mülga: 25/7/2016-KHK-669/32 md.; Aynenkabul: 9/11/2016-6756/32 md.)
b) Fakülte ve yüksek okullarda yetiştirme:
Madde13 – (Mülga: 25/7/2016-KHK-669/32 md.; Aynenkabul: 9/11/2016-6756/32 md.; Yeniden düzenleme: 2/1/2017-KHK-681/13 md.; Aynenkabul: 1/2/2018-7073/13 md.)
Milli Savunma Bakanlığı nam vehesabına eğitim göreceklerin lisans ve lisansüstü eğitime gönderilmeleri ileaskeri eğitimleri ve bu eğitimleri sırasında yapılacaklara ilişkin usul veesaslar yönetmelikle belirlenir.
II –Fakülte veya yüksek okul mezunlarının muvazzaf subay nasbedilmesi(1)
Madde14 – (Değişik: 22/5/2012- 6318/45 md.)
(Değişik birinci fıkra: 26/6/2012-6336/ 12 md.) En az dört yıl süreli fakülte veya yüksekokulları bitiren kadın veyaerkeklerden muvazzaf subay olmak için başvuranlar; düzeltilmemiş nüfus kaydınagöre müracaat yapılan yılın ocak ayının ilk günü itibarıyla yirmiyedi yaşını,lisansüstü öğrenimi tamamlamış olanlarda ise otuziki yaşını, uzmanlığınıtamamlamış tabipler için otuzbeş yaşını bitirmemiş olmak, yedek subay olmakoşullarını taşımak, yönetmelikte öngörülen sınavlar ile uygulanacak temelaskerlik eğitiminde başarılı olmak ve diğer nitelikleri de haiz bulunmakşartıyla (…)(4) harp okullarında yetiştirilemeyen veya yeterinceyetiştirilemeyen sınıflarda muvazzaf subaylığa naspedilebilirler. (Ek cümle: 31/10/2016-KHK-678/13 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7071/13 md.) Doğrudan ÖzelKuvvetler Komutanlığı emrinde görev yapmak üzere subay nasbedilecek olanlarınyaş ve diğer giriş şartları Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak MillîSavunma Bakanlığınca belirlenir.(2)(3)(4)
(Değişik:26/6/2012-6336/ 12 md.) En az dört yıl süreli fakülte veyayüksekokulları bitirip Türk Silahlı Kuvvetlerinde askerlik hizmetinebaşladıklarında düzeltilmemiş nüfus kaydına göre müracaat yapılan yılın ocakayının ilk günü itibarıyla yirmiyedi yaşını, lisansüstü öğrenimi tamamlamışolanlarda ise otuziki yaşını bitirmemiş olanlardan muvazzaf subaylığa geçmekisteyenler, birinci fıkrada yazılı şartlar dahilinde muvazzaf subaylığanaspedilebilirler. Bunlardan, terhislerini müteakip başvuranlar ile askerlikhizmeti esnasında veya terhislerini müteakip en az dört yıl süreli fakülte veyayüksekokulları bitirip başvuranlar da birinci fıkra hükümlerine göre muvazzafsubaylığa naspedilebilirler.
Bu madde hükümlerinegöre subay nasbedilenler, 15 inci maddede öngörülen askeri eğitimi müteakipatandıkları görevlerde bir yıllık deneme (adaylık) süresine tabi tutulurlar. (Ek cümle: 31/10/2016-KHK-678/13md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7071/13 md.) DoğrudanÖzel Kuvvetler Komutanlığı emrinde görev yapmak üzere subay nasbedilenlerindeneme süresi iki yıldır.
——————————
(1) Bu madde başlığı “Fakülte ve yüksekokulu bitirenlerden muvazzaf subayolma, sözleşmeli ve yedek subaylıktan muvazzaf subaylığa geçme” iken, 28/6/2001tarih ve 4699 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle metne işlendiği şekildedeğiştirilmiştir
(2) 11/2/2014tarihli ve 6519 sayılı Kanunun 24 üncü maddesiyle, bu fıkrada yer alan “yedeksubay olma koşullarını taşımak” ibaresinden sonra gelmek üzere “, yönetmelikteöngörülen sınavlar ile uygulanacak temel askerlik eğitiminde başarılı olmak”ibaresi eklenmiştir.
(3) 22/1/2015tarihli ve 6586 sayılı Kanunun 39 uncu maddesiyle, bu fıkrada yer alan“lisansüstü öğrenimi tamamlamış olanlarda ise otuziki yaşını” ibaresinden sonragelmek üzere “, uzmanlığını tamamlamış tabipler için otuzbeş yaşını” ibaresieklenmiştir.
(4) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 14 üncü maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Genelkurmay Başkanlığınca gösterileceklüzuma göre Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından” ibaresi yürürlükten kaldırılmış;daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7073sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
4394-1
Temelaskerlik eğitiminde veya askeri eğitimde başarı gösteremeyenler, eğitimi başarıile bitirdikten sonra atandıkları görevde bir yıllık (doğrudan Özel Kuvvetler Komutanlığı emrindegörev yapmak üzere subay nasbedilenler için iki yıl) denemesüresi sonunda Türk Silahlı Kuvvetlerine uyum sağlayamayan veya subaylığa engelhali görülenler, deneme süresinin sona ermesinden önce temin şartlarınıtaşımadığı anlaşılanlar veya bu şartları kaybedenler ile deneme süresininbitimine kadar kendi istekleri ile ayrılmak isteyenlerin Türk SilahlıKuvvetlerinden ilişikleri kesilir ve aldıkları aylıkları dışında Devletçebunlara yapılan masraflar, kanuni faizleriyle birlikte kendilerinden tahsilolunur.(1)(3)
Temelaskerlik eğitiminden çeşitli nedenlerle ilişiği kesilenlerin temel eğitimdegeçirdikleri süreler ile temel askerlik eğitimini müteakip subaynasbedilenlerden deneme süresinin bitimine kadar ayrılanların temel eğitimde vemuvazzaf subaylıkta geçen süreleri askerlik hizmetinden sayılır. Toplam hizmetsüreleri askerlik yükümlülük sürelerini karşılayanlar askerlik hizmetini yerinegetirmiş sayılırlar. Eksik hizmeti olanların bu süreleri, 16/6/1927 tarihli ve1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu veya 21/6/1927tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu hükümlerine göre tamamlatılır.
Muvazzafsubay adayları sağlık, disiplin, mükafat ve ceza işlemleri bakımından harp okuluöğrencilerinin intibak eğitiminde tabi olduğu kural ve müeyyidelere tabidir.
Temelaskerlik eğitimleri, takvim yılının 30 Ağustos tarihine kadar tamamlanır. Bukişilerin subaylık nasıpları hangi tarihte olursa olsun, kademe ilerlemesi veyaüst rütbeye yükselmelerine esas olacak nasıplarında onay takvim yılının 30Ağustos tarihi esas alınır. Ancak, 30 Ağustos tarihinden sonra subaynasbedilenlere bu işlemden dolayı geriye doğru maaş, maaş farkı ve diğer özlükhakları verilmez.(2)
Dış kaynaktanpilot subay temini:
Madde 14/A- (Ek: 15/8/2016-KHK-671/3 md.; Değişik:3/10/2016-KHK-676/55 md.; Aynen kabul: 9/11/2016-6757/3 md.; Değişik:26/7/2018-7146/6 md.)
En az dört yıl süreli eğitim veren fakülteveya yüksekokullardan pilot olarak mezun olanlar ile ticari pilot lisansı veyahavayolu nakliye pilotu lisansı bulunanlar öncelikli olmak üzere en az dört yılsüreli mühendislik eğitimi veren fakülte veya yüksekokullardan mezun olan kadınveya erkeklerden muvazzaf subay olmak için başvuranlar; düzeltilmemiş nüfuskaydına göre müracaat yapılan yılın ocak ayının ilk günü itibarıyla azamiotuziki yaşını bitirmemek kaydıyla Millî Savunma Bakanlığı tarafındanbelirlenecek yaş aralığında olmak, yedek subay olma koşulları ile uçuş içingerekli şartları taşımak ve sınavlar ile uygulanacak temel askerlik ve subaylıkanlayışını kazandırma eğitiminde başarılı olmak şartıyla muvazzaf subaylığanasbedilerek pilotaj eğitimine başlatılırlar.
Bunlardanpilotaj eğitiminde başarısız olanlar, Kuvvet Komutanlıklarınca uygun görülendiğer sınıflara nakledilirler ve nakledildikleri sınıfları ile ilgili subaysınıf okulları temel eğitimine, sınıfları ile ilgili subay sınıf okullarıolmayanlar ise özel askerî eğitime tabi tutulurlar. Başarı gösteremeyenlersonraki dönem aynı eğitime tekrar alınırlar. İkinci eğitimde de başarıgösteremeyenlerin Türk Silâhlı Kuvvetlerinden ilişikleri kesilir.
Türk SilâhlıKuvvetlerinde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile harp ve vazifemalulleri hariç olmak üzere bu madde kapsamında verilen eğitimler süresinceherhangi bir nedenle ilişiği kesilenlerden temel askerlik eğitiminebaşladıkları tarihten ilişiklerinin kesildiği tarihe kadar aldıkları aylıklarıdışında Devletçe bunlara yapılan masraflar, kanuni faizleriyle birliktekendilerinden tahsil olunur.
Bu maddekapsamında subay nasbedilenler hakkında deneme süresi uygulanmaz. BunlardanTürk Silâhlı Kuvvetlerinde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ileharp ve vazife malulleri hariç olmak üzere ilişiği kesilenler verilen eğitimlersonucunda elde ettikleri diploma, sertifika, uzmanlık belgesi ile kurs bitirmebelgesini kalan yükümlülük süresince kullanamazlar ve bunlara bağlı herhangibir meslek icra edemezler.
Bu maddedebelirtilmeyen hususlarda 14 üncü madde hükümleri uygulanır.
——————————
(1) 31/10/2016tarihli ve 678 sayılı KHK’nin 13 üncü maddesiyle, bu fıkrada yer alan “bir yıllık”ibaresinden sonra gelmek üzere “(doğrudan Özel Kuvvetler Komutanlığı emrindegörev yapmak üzere subay nasbedilenler için iki yıl)” ibaresi eklenmiş; dahasonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7071 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle aynenkabul edilerek kanunlaşmıştır.
(2) 11/2/2014tarihli ve 6519 sayılı Kanunun 24 üncü maddesiyle, bu fıkrada yer alan“kararname” ibaresi “onay” şeklinde değiştirilmiştir.
(3) 18/2/2021 tarihli ve 7281 sayılıKanunun 6 ncı maddesiyle bu fıkraya “subaylığa engel hali görülenler”ibaresinden sonra gelmek üzere “, deneme süresinin sona ermesinden önce teminşartlarını taşımadığı anlaşılanlar veya bu şartları kaybedenler” ibaresieklenmiştir.
4394-2
a)Askeri eğitim:
Madde15 – (Değişik: 26/3/1982 - 2642/4 md.)
Silahlı Kuvvetler veya kendi hesabına fakülteveya yüksek okulları bitirenler ile lisansüstü öğrenimi tamamlayanlar subaynasbedildikten sonra nakledildikleri sınıfları ile ilgili bir göreve atanırlar. (Ek cümle: 31/10/2016-KHK-678/14md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7071/14 md.) ÖzelKuvvetler Komutanlığı emrinde görev yapmak üzere muvazzaf subaylığanasbedilenler, doğrudan Özel Kuvvetler Komutanlığı emrine atanırlar.
(Değişik:9/8/1993-KHK-499/3 md.) Bunlarnasbedildikleri rütbede ilk açılacak sınıfları ile ilgili subay sınıf okullarıtemel eğitimine, sınıfları ile ilgili subay sınıf okulları olmayanlar ise özelaskeri eğitime tabi tutulurlar. Başarı gösteremeyenler görevlerine dönereksonraki dönem eğitimine katılırlar. Bunlardan ikinci dönem eğitimde de başarıgösteremeyenler görevlerine iade edilirler ve yeniden eğitime tabi tutulmazlar.14 üncü maddenin bir ve ikinci fıkralarına göre subay nasbedilenler hariç bugibilerin nasbedildikleri rütbeye ait bekleme süresi bir yıl uzatılır.
(Ek fıkra: 31/10/2016-KHK-678/14 md.; Değiştirilerek kabul:1/2/2018-7071/14 md.) Doğrudan ÖzelKuvvetler Komutanlığında görev yapmak üzere subay nasbedilenler sınıflarınabakılmaksızın Özel Kuvvetler Komutanlığında eğitime tabi tutulurlar. (Değişik ikinci üçüncü ve dördüncü cümleler:18/2/2021-7281/7md.) Bu eğitimlerde başarı gösteremeyenlerin, eğitimi tamamlamadan öncetemin şartlarını taşımadığı anlaşılanların veya temin aşamasındaki şartlarıkaybedenlerin Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Geçici sağlıknedenleri ile başarı gösteremeyenler bir sonraki dönem eğitimine katılırlar. Bunlardanikinci dönem eğitimde her ne sebeple olursa olsun başarı gösteremeyenlerin TürkSilahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir. (Ekcümle:18/2/2021-7281/7 md.) Sağlık nedenleri ile başarı gösteremeyenlerhariç olmak üzere, Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilenlerdenaldıkları aylıkları dışında Devletçe bunlara yapılan masraflar, kanunifaizleriyle birlikte tahsil olunur. Doğrudan Özel Kuvvetler Komutanlığındagörev yapmak üzere subay nasbedilenlerden sonradan Özel Kuvvetler Komutanlığıdışına atananlar, ayrıca sınıflarına ilişkin eğitimlere tabi tutulurlar.
b) Askeri öğrencilerin özlük ihtiyaçları:
Madde 16 – (Mülga:25/7/2016-KHK-669/32 md.; Aynen kabul: 9/11/2016-6756/32 md.)
c) Askeri öğrencilikten çıkarılma:
Madde17 – (Mülga:25/7/2016-KHK-669/32 md.; Aynen kabul: 9/11/2016-6756/32 md.)
d)Çıkarılanlar hakkında yapılacak işlem:
Madde18 – (Mülga:25/7/2016-KHK-669/32 md.; Aynen kabul: 9/11/2016-6756/32 md.)
4395
III –Yedek subaylıktan muvazzaf subaylığa geçme:
Madde19 – (Mülga: 26/3/1982 - 2642/24 md.)
IV – Yönetmelikte tesbit edilecek hususlar:
Madde 20 – (Değişik: 25/7/2016-KHK-669/26 md.;Aynen kabul: 9/11/2016-6756/26 md.)
Fakülte veyayüksekokul mezunları ile yedek subaylık hizmetini yapmakta iken istekli bulunanlardanmuvazzaf subay nasbedilmek üzere temel askerlik eğitimine alınacaklarda ve muvazzafsubaylığa nasbedilmelerinde aranacak nitelikler ve diğer hususlar yönetmeliktedüzenlenir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Subayların Sınıflandırılması
I – Subay Sınıfları:(1)
Madde21 – (Değişik : 19/4/2000 - 4564/1 md.) Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup subaylarınsınıfları ve bu sınıflardan hangilerinin muharip, hangilerinin yardımcısınıflara dahil bulunduğu Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak MilliSavunma Bakanlığınca tespit edilir ve Subay Sınıflandırma Yönetmeliğindegösterilir.
Subayların sınıfları hizmet ihtiyaçlarınedeniyle ilgili kuvvet komutanlıklarının teklifi üzerine GenelkurmayBaşkanlığının görüşü alınarak Milli Savunma Bakanlığının onayı ile değiştirilebilir,kaldırılabilir veya yeni sınıflar ihdas edilebilir.
II – Sınıflandırma:
Madde22 – Askeri öğrenciler ve subaylar test ve mülakat sonuçlarına, bedenkabiliyetlerine, isteklerine ve kadro ihtiyaçlarına göre iki şekildesınıflandırılırlar:
a) İlk sınıflandırma,
b) Yeniden sınıflandırma.
a) İlk sınıflandırma:
Madde23 – Harp okulları öğrencilerinin sınıflara ayrılması, sınıfların kadroihtiyacına göre ilk sınıflandırma işlemi ile yapılır.
(Ek:7/12/1989 - 3593/3 md.) Harp okulu öğrenimi süresince, 24 üncü maddeninbirinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri gereğince yapılacak müteakipsınıflandırmalar da, ilk sınıflandırma kapsamı içinde kabul edilir.
b) Yeniden sınıflandırma:
Madde24 – Subaylar, aşağıdaki durumlarda yeniden sınıflandırılırlar:
a) Sıhhi sebepler:
Sağlık durumları mensup oldukları sınıfınhizmetine elverişli olmadığı hakkında usulüne göre sağlık kurulu raporualanlar, sınıflandırma kurullarınca beden kabiliyeti ve sınıflandırma yönetmeliğiesasları dahilinde uygun görülen sınıflara geçirilirler.
Beden kabiliyeti yönetmeliği ve sınıflandırmaişlemi neticesinde, birden fazla sınıfta hizmet etmesi uygun görülenler busınıfların ihtiyacı da varsa, istedikleri sınıflara geçirilirler.
–––––––––––––––
(1) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 15 inci maddesiyle, bu maddenin birincifıkrasında yer alan “Genelkurmay Başkanlığınca” ibaresi “GenelkurmayBaşkanlığının görüşü alınarak Milli Savunma Bakanlığınca” şeklinde ve aynımaddenin ikinci fıkrasında yer alan “ve Genelkurmay Başkanının” ibaresi“üzerine Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak Milli Savunma Bakanlığının”şeklinde değiştirilmiş; daha sonra bu hüküm1/2/2018 tarihli ve 7073 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle aynen kabul edilerekkanunlaşmıştır.
4396
4397
b) (Değişik:9/8/1991-KHK-445/1 md.; Aynen kabul 23/1/1992-3768/1 md.) Uçuştan ayrılanlar:
Uçuculuk niteliğini kaybeden veya uçmakistemeyen uçucu subaylar yeniden sınıflandırılırlar. Ancak sınıf değişikliğinigerektirecek nitelikteki sıhhi sebepler hariç olmak üzere, kara havacılık vepilot sınıfındaki kıdemli yüzbaşı ve daha üst rütbelerdeki uçuculuk niteliğinikaybeden veya uçmak istemeyen subaylar yeniden sınıflandırılmazlar. Bunlarınuçuculuk statüleri sona erer.
c) (Mülga:19/4/2000-4564/4 md.)
d) İkinci bir tahsil yapanlar:
Subay iken Silahlı Kuvvetler hesabınaüniversite veya yüksek okullardan birini bitirenler tahsilleri ile ilgilisınıflara geçirilebilirler.
e) İdarece görülecek lüzum üzerine:
1. Sınıflandırma hatası sebebiyle yeterlikdüşüklüğü gösterdiği sınıflandırma kurullarının tetkik ve teklifi ile anlaşılanteğmenler,
2. Kuruluş ve kadro değişiklikleri sebebiyleveya idarece görülecek lüzum üzerine, sınıflarının değişmesi icabeden subaylar,
3. Yeni bir sınıf kurulmasında, bu sınıfıteşkil etmek üzere lüzumlu personel temini için idarece, lüzum görülecek sınıfve rütbedeki subaylar, yeniden sınıflandırılırlar.
f) (Değişik:3/7/1975 - 1923/9 md.) Birlikçe kuruluş değişikliği üzerine;
Kuvvetler arasında birlikçe yapılan kuruluşdeğişikliklerinde birliğin personeli aynen o kuvvete nakledilebilir. Bu nakilişleminde kuvvetlerin sınıf ve rütbe ihtiyaçlarına göre yapılacak protokol esasalınır. Bundan sonra personelin eski sınıfına geçmek için yapacağı müracaatlarkabul edilmez.
g) (Ek: 7/7/1971-1424/3 md.; Değişik:2/1/2017-KHK-681/16 md.; Aynen kabul:1/2/2018-7073/16 md.) Kuvvetkomutanlıklarınca, her yıl subay sınıflandırmaya ilişkin yönetmeliktebelirtilen zamanlarda hizmet fazlası veya ihtiyaç duyulan personel sayısı MilliSavunma Bakanlığına bildirilir.
MilliSavunma Bakanlığınca, ilgili kuvvet komutanlıklarının görüşleri alındıktansonra bu personelin kuvvetleri değiştirilebilir.
Bupersonel, yeni kuvvetinde, sınıfı görevinde istihdam edilebileceği gibi ihtiyaçduyulan sınıflarda istihdam edilmek üzere, yeniden sınıflandırmaya da tâbitutulabilir.
h) (Ek:28/6/2001-4699/2 md.; Değişik: 2/1/2017-KHK-681/16 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7073/16 md.) Eşleri farklı kuvvetleremensup subayların kuvvetleri, aile bütünlüklerinin korunabilmesi amacıyla subaysınıflandırmaya ilişkin yönetmelikte gösterilen usul, esas ve şartlara göreilgili kuvvet komutanlıklarının da görüşleri alındıktan sonra Milli SavunmaBakanlığınca değiştirilebilir.
III –Sınıflandırma kurulları ve sınıflandırma yönetmeliği:
Madde25 – İlk sınıflandırma ve yeniden sınıflandırma, sınıflandırma kurullarıtarafından yapılır.
Sınıflandırma kurullarının kuruluşları,çalışma usulleri, kararlarını nasıl alacakları, kurul üyelerinin nitelikleri vesınıflandırmanın ne zaman ve nasıl yapılacağına ait hususlar sınıflandırmayönetmeliğinde gösterilir.
4398
DÖRDÜNCÜ KISIM
Meslek Grupları
I – Meslekprogramları:
Madde 26 – (Değişik: 3/7/1975 - 1923/10md.)
Subayların yurt içi veya yurt dışında yetiştirilmeleri, her rütbe ve kendi sınıfı içinde yeterliklerinin geliştirilmesi ve sınıf ayrılıklarına göre kıt’a veya diğergörevlerde kullanma süre ve sırası yeterlik derecelerine göre MeslekProgramları Yönetmeliği ile düzenlenir.
II – Teğmen -yüzbaşıların kıt’a hizmeti:
Madde 27 – (Değişik: 22/1/2015 - 6586/40md.)
Teğmen-yüzbaşı(dâhil) rütbelerindeki subayların bu rütbelerdeki kıta hizmet süresi yönetmeliklebelirlenir. Şu kadar ki, 31 inci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c)bentlerine dayanarak yapılan indirim, 36 ncı maddenin birinci fıkrasının (d)bendiyle 58 inci madde gereğince verilen kıdem süreleri bu sürelerden düşülür.
BEŞİNCİKISIM
Subay Terfileri
BİRİNCİBÖLÜM
Genel Hükümler
I – Kapsam:
Madde 28 – Türk Silâhlı Kuvvetlerinemensup subayların; rütbeleri, bekleme süreleri, nasıpları, rütbe terfii vekademe ilerlemesi şartları bu kanun hükümlerine tabidir.
II – Rütbeler:
Madde 29 – Türk Silâhlı Kuvvetlerindekisubay rütbeleri aşağıda gösterilmiştir:
Asteğmen
Teğmen
Üsteğmen
Yüzbaşı
Binbaşı
Yarbay
Albay
Tuğgeneral -Tuğamiral
Tümgeneral -Tümamiral
Korgeneral -Koramiral
Orgeneral -Oramiral
Mareşal -Büyükamiral
Mareşal veBüyükamirallik rütbeleri savaşta olağanüstü yararlıkları görülen hayattaki veyaölmüş orgeneral veya oramirallere kanunla verilir.
III – Beklemesüreleri:
a) Barış zamanınaait normal bekleme süreleri:
Madde 30 – (Değişik: 6/5/1993 - 3909/1 md.)
Subayların normal bekleme süreleriaşağıda gösterilmiştir. (Ek cümle:2/7/2018 - KHK/703/127 md.) Busüreler, Cumhurbaşkanı kararıyla uzatılabilir veya kısaltılabilir.
4399
Rütbeler Normal Bekleme Süreleri
Asteğmen 8 Ay(1)
Teğmen 3 Yıl
Üsteğmen 6 Yıl
Yüzbaşı 6 Yıl
Binbaşı 5 Yıl
Yarbay 3 Yıl
Albay 5 Yıl
Tuğgeneral- Tuğamiral 4 Yıl
Tümgeneral- Tümamiral 4 Yıl
Korgeneral- Koramiral 4 Yıl
Orgeneral - Oramiral 4 Yıl
b) En az beklemesüreleri:
Madde 31 – Subayların en az bekleme süreleri aşağıda gösterilmiştir.
a) (Değişik: 28/6/1978 -2159/1 md.) Fakülte ve yüksek okulları bitiren subayların Harp Okuluöğrenim süresinden yıl olarak okudukları öğrenim süreleri, rütbe beklemesürelerinden düşülür.
Bu subayların Harp Okulunu bitirmiş emsaliyle nasıplarıbirleşinceye kadar hangi rütbelerde ne kadar eksik bekletilecekleriyönetmelikle saptanır.
b) Savaşta veya milletlerarası taahhütler icabı savaşlarakatılanlar için Cumhurbaşkanı Kararı ile barış zamanına ait normal beklemesüreleri yarısına kadar indirilebilir. Bu indirme neticesinde bir yıldan artanmiktarlar tam yıla çıkarılır. (2)
c) (Değişik:21/7/2000-KHK-607/1 md.; Aynen kabul: 10/5/2006-5497/1 md.) Üstün başarıkıdemi alan üsteğmen, yüzbaşı ve binbaşıların normal bekleme süreleri bir yıleksiktir.
c) En çok bekleme süreleri:
Madde 32 – Subaylarınen çok bekleme süreleri aşağıda gösterilmiştir:
a) Öğrenim süreleri dört yıldan az olan yüksek okul mezunu subaylarınteğmenlik bekleme süreleri, harp okulu mezunu emsalleri kendilerine yetişinceyekadar devam eder.
b) (Değişik: 9/8/1993 - KHK- 499/4 md.) Subayların 30 uncu maddede gösterilen normal beklemesürelerinin dışında rütbelerinde en çok kalabilecekleri süre; teğmen veüsteğmenlikte o rütbenin yaş haddine kadar, diğer rütbelerde ise yüzbaşılariçin subaylıktaki 21 inci, binbaşılar için subaylıktaki 22 nci ve yarbaylariçin subaylıktaki 25 inci fiili hizmet yılını dolduruncaya kadar olan süredir.109 uncu madde hükümlerine göre subay olan ve yüzbaşılığa yükselenlerin en çokbekleme süresi bu rütbenin yaş haddine kadardır.
IV – Terfi zamanı:
Madde 33 – (Mülga:2/7/2018 - KHK/703/127 md.)
——————————
(1) Asteğmenler için (9) ay olan bekleme süresi,3/10/1996 tarih ve 4185 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle (11) ay , daha sonra3/7/2003 tarih ve 4917 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile (8) ay olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(2) 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 127 nci maddesiyle, bu bentte yeralan “Genelkurmay Başkanlığının göstereceği lüzum üzerine Millî SavunmaBakanının teklifi ve Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklindedeğiştirilmiştir.
4400
(Ek :21/7/2000 - KHK - 607/2 md.; Değiştirilerek kabul : 10/5/2006-5497/2 md.;Değişik: 22/1/2015 - 6586/41 md.)Kıdem alanlar, kazaî veya idari kararlarla nasıpları lehe düzeltilenler ileaçığa alınmaları, tutuklanmaları, kısa süreli kaçma ve izin süresini geçirmehariç firar veya izin tecavüzünde bulunmaları nedeniyle terfi edemeyen ve rütbekıdemliliği onanmayanlardan, haklarında kovuşturmaya yer olmadığına, kamu davasınınaçılmasının ertelenmesine veya düşmesine yahut ortadan kaldırılmasına, firarveya izin tecavüzü suçlarından verilecekler hariç olmak üzere hükmünaçıklanmasının geri bırakılmasına, beraatine, kısa süreli hapis cezasınınseçenek yaptırımlara çevrilmesine veya cezanın ertelenmesine karar verilenlerhakkında, emsalleri terfi etmiş veya rütbe kıdemliliği onanmış olmak şartıyla,yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz. Ancak, bu durumda olanların rütbe terfi verütbe kıdemlilikleri, hükmün veya kararın kesinleşme tarihinden geçerli olarakyapılıp emsalleri tarihine götürülür. Bu şekilde yapılan terfi ve rütbekıdemliliklerinde maaş farkı ödenmez.
(Ekfıkra: 21/7/2000-KHK-607/2 md.; Aynen kabul: 10/5/2006-5497/2 md.) Terfisırasında olup da belirli oranda sicil mecburiyetini, sicil belgelerinindüzenlenmesinden sonra, 30 Ağustos tarihine kadar tamamlayacak olanlar(albaylar hariç) hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
Nasıp
I – Subaylığın nasıp ve terfi onayı:
Madde 34 – (Değişik: 11/2/2014-6519/25 md.)
(Değişik birinci fıkra: 2/1/2017-KHK-681/17 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7073/17 md.) Subaylığa nasıp Milli Savunma Bakanının onayı ileyapılır.
(Mülga ikinci fıkra: 2/7/2018 - KHK/703/127 md.)
(Mülga üçüncüfıkra: 2/7/2018 - KHK/703/127 md.)
II – Subaylığa nasıp:
Madde 35 – (Değişik: 3/7/1975 - 1923/14md.)
Harp okullarınıveya fakülte ve yüksek okulları bitirenlerin subaylığa nasıpları aşağıdakiesaslara göre yapılır:
a) Harpokullarını bitirenler, aşağıdaki istisnalar saklı kalmak koşuluyla, o yılın 30Ağustos’unda teğmenliğe nasbedilirler.
1. Harpokullarını bitirip de teğmen nasbedilmeden önce subaylar hakkında açığa alınmayı gerektiren bir suçtan haklarında kamu davasıaçılanlar veya herhangi bir suçtan tutuklanan ya da gözaltınaalınanların teğmenliğe nasıpları yapılmaz. Bunlardan öğrencilik hukukununkaybedilmesine sebeb olacak şekilde mahkum olanlarla okul yüksek disiplinkurulunca okulla ilişiğinin kesilmesine karar alınanlar hariç olmak üzerehaklarında mahkumiyete veya kovuşturmaya yer olmadığına, hükmün açıklanmasınıngeri bırakılmasına, beraate veya kamu davasının her ne sebeple olursa olsunortadan kaldırılmasına karar verilenlerle gözaltına alınanlardan başka birişlem yapılmaksızın serbest bırakılanlar, teğmenliğe nasbedilir ve nasıplarıemsalleri tarihine götürülür.(1)
2. Kazai, idariveya sıhhi zorunluluklar nedeniyle harp okullarını 30 Ağustos’tan sonrabitirenler, bitirdikleri ayın sonundan geçerli olarak teğmenliğe nasbedilirler.Bunların nasıpları emsalleri tarihine götürülür.
b) (Değişik: 22/1/2015 - 6586/42 md.) Yedeksubay okullarını bitirenler, bitirdikleri tarihten geçerli olmak üzere asteğmennasbedilirler.
c) SilahlıKuvvetler hesabına fakülte veya yüksek okullarda okuyan askeri öğrenciler,fakülte veya yüksek okulu bitirdikleri ayın sonundan geçerli olmak üzereteğmenliğe nasbedilirler. Aynı sınıfta subaylığa nasbedileceklerin sınavtarihleri arasında fark bulunduğu takdirde nasıp tarihleri her sınav dönemininen son sınav tarihinde birleştirilir. Ancak bunlardan fakülte veya yüksekokulları bitirip de teğmenliğe nasbedilmeden önce durumları bu maddenin (a)bendi (1) ve (2) nci alt bentlerine uyanlar hakkında da aynı hüküm uygulanır.
________________
(1) 22/1/2015tarihli ve 6586 sayılı Kanunun 42 nci maddesiyle bu bentte yer alan“kovuşturmaya yer olmadığına,” ibaresinden sonra gelmek üzere “hükmünaçıklanmasının geri bırakılmasına,” ibaresi eklenmiştir.
4401
d) (Değişik: 11/2/2014-6519/26 md.) Fakülteveya yüksekokulları kendi hesaplarına bitirenlerden Türk Silahlı Kuvvetlerindebranşları ile ilgili muvazzaf subaylığa geçme talebinde bulunanlar, subaylığanasıp onayı tarihinden geçerli olarak muvazzaf subay nasbedilirler. Bu personelinsubaylık nasıpları hangi tarihte olursa olsun, kademe ilerlemesi veya üstrütbeye yükselmelerine esas olacak nasıpları onay takvim yılının 30 Ağustostarihi esas alınır ve kademe ilerlemesi veya üst rütbeye yükselmelerinde 31 ve32 nci madde hükümlerine göre işlem yapılır. Nasıp düzeltilmesinden ötürü maaş,maaş farkı ödenmez ve diğer özlük hakları verilmez.
e) (Değişik: 11/2/2014-6519/26 md.) Askerlikhizmeti esnasında veya terhisini müteakip muvazzaf subaylığa geçirilmesi uygungörülenler, subaylığa nasıp onayı tarihinden geçerli olarak muvazzaf subaynasbedilirler. Bunların askerlik hizmetinde geçen süreleri nasıp tarihine eklenerekbekleme süresinden sayılır ve üst rütbeye terfileri, bu şekilde bulunannasıplarına ve bu fıkranın (d) bendi ile 31, 32 ve 64 üncü maddelere göreyürütülür. Nasıp düzeltilmesinden dolayı maaş, maaş farkı ödenmez ve diğerözlük hakları verilmez.
f) (Değişik: 11/2/2014-6519/26 md.; Mülga:17/4/2017-KHK-690/7 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7077/6 md.)
III – Nasıp düzeltilmesi:
Madde 36 – (Değişik: 7/7/1971 - 1424/7 md.)
Kazai ve idarikararlar neticesi nasıp düzeltilmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır:
a) (Değişik:22/1/2015 - 6586/43 md.) Cezası ertelenen veya seçenek yaptırımlara çevrilenler hariçolmak üzere subayların;
1. Şahsi hürriyeti bağlayıcı cezayamahkumiyetleri hâlinde, infaz süresinden fazla olmamak üzere gözaltı,tutukluluk ve hükümlülükte geçen süreleri,
2. Açığı gerektiren bir suçtanmahkumiyet hâlinde açıkta geçen süreleri,
3. Haklarında hükmün açıklanmasınıngeri bırakılması veya buna bağlı düşme kararı verilse dâhi, firar veya izintecavüzünde bulundukları (…) (1) mahkeme kararı ile sabit olanlarınfirarda veya izin tecavüzünde geçen süreleri, (1)
kıdemlerinden düşülür.
Bu işlem, firar, izin tecavüzü veyaaçıkta geçen süreler bakımından hükmün veya kararın kesinleşmesini, şahsihürriyeti bağlayıcı cezalar bakımından, cezanın kısmen veya tamamen infazınımüteakip son rütbeye nasıp tarihinin düzeltilmesi suretiyle derhâl yapılır.
b) Silahlı Kuvvetler hesabına veya izinli olarak yurtiçinde veya yurt dışında her çeşit öğrenim, kurs ve staja gönderilensubaylardan, öğrenim, kurs veya stajlarını bu kanun hükümlerine görehazırlanacak yönetmelikte gösterilen süre ve şartlar içinde bitiremiyenbaşarısızlık veya diğer sebeplerle bu yönetmelikte gösterilen sürelerden fazlasınıfta kalmak suretiyle bu süre içerisinde bitirmelerine imkan olmıyanüniversiteler, yüksek okullar veya sınıf okulları yönetmeliklerine göreöğrencilikle ilişikleri kesilen, devamsızlık, başarısızlık, uygunsuz hallerinden dolayı eğitimlerine son verilen veya devre kaybedenlerin öğrenim, kurs veya stajda kaldıkları süreler kadarbekleme süreleri uzatılır. Yurt dışına öğrenim, kurs veya staja gönderilenleriçin bu süre yurt dışına çıkış ve dönüş tarihleri arasında geçen süredir.
–––––––––––––––––––––
(1) 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 127 nci maddesiyle, bu altbentte yer alan “askeri” ibaresi maddemetninden çıkarılmıştır.
4402
c) Milli Savunma Üniversitesi Harp Enstitüleri Eğitimi, MilliSavunma ve Güvenlik Enstitüsü ile Milli Savunma Bakanlığı veya İçişleriBakanlığı nam ve hesabına tıpta uzmanlık eğitimi, sıhhi sebeplerle devamsızlık,yönetmelikte gösterilen özel nitelik istiyen kurslar ve üç ay dahil daha azsüreli kurslar için (b) bendi hükümleri uygulanmaz.(1)(3)
d) (Değişik birinci paragraf:16/7/2020-7250/3md.) Milli Savunma Üniversitesi Kara, Deniz ve Hava Harp Enstitülerindekarargâh subaylığı eğitimini tamamlayanlara bir yıl, bunlardan komuta ve kurmayeğitimini tamamlayanlara ayrıca bir yıl, bunlardan Milli Savunma ÜniversitesiMüşterek Harp Enstitüsünde verilen müşterek komuta ve kurmay eğitiminitamamlayanlara ilave bir yıl;
(Mülga ikinci paragraf:16/7/2020-7250/3 md.)
KuvvetKomutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığıpersonel temin ve yetiştirme planlarında belirtilecek ihtiyaç duyulan bilimdallarında yüksek lisans öğrenimi yapanlardan; yüksek lisans eğitimi bitirişnotu, lisans eğitimi bitiriş notu, sicil notu ortalaması, mükâfatlar ve cezalarile ilgili yönetmeliklerde belirtilen diğer şartlar esas alınarak yapılacaksıralamada Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil GüvenlikKomutanlığı namına ve kendi namına olmak üzere ayrı ayrı olarak bilim dalıkarşılığında tahsisi yapılan kontenjanlara giren subaylara bir yıl, bunlardandoktora yapanlara bir yıl, doğrudan doktora yapanlara iki yıl, doçent olanlaraayrıca bir yıl olmak üzere toplam üç yıl;(4)
Tıpta uzmanlık belgesi alanlara, diştabipliğinde, veterinerlikte, eczacılıkta uzman belgesi alanlara veya doktorayapanlara iki yıl, bunlardan doçent olanlara ayrıca bir yıl olmak üzere toplamüç yıl;
kıdem verilir.
(Değişik ikinci fıkra: 24/4/2008-5758/3 md.) Türk Silahlı Kuvvetlerine muvazzaf subay olarak katılmadanönce branşları ile ilgili yukarıda belirtilen öğrenimlerini kendi nam vehesaplarına yapmış veya subay nasbedildikten sonra bitirmiş olanlar, lisansüstüöğrenimi tamamladığı için sınıfları değiştirilen subaylar ile lisansüstüöğrenimi tamamladıktan sonra astsubaylıktan subaylığa nasbedilenler hakkında dayukarıdaki fıkra hükümleri uygulanır.
Bu şekildekıdem alanların nasıpları düzeltilir.
Bu maddehükümlerine göre verilen kıdemlerin toplamı hiçbir şekilde üç yılı aşamaz.
Yukarıdayazılı nitelikleri haiz olanlara lisansüstü öğrenim kıdemi verilebilmesi için;
1. Müracaattarihinde sicil notu ortalamasının, sicil tam notunun % 90'ı ve daha üstündeolması,
2.Lisansüstü öğrenimini kendi nam ve hesabına yapanlar için askerî disiplin,tutum ve davranışları, görevindeki başarısı, meslekî bilgi ve yetenekleri,genel kültürü, ahlakî ve şahsî nitelikleri bakımından kıdem almaya layıkbulunduğuna dair "Lisansüstü Öğrenim Kıdemi Nitelik Belgesi"ninmüspet olarak düzenlenmiş olması,
3. Özelkanunlara tâbi olanların, yukarıdaki şartlara ilave olarak bu sıfatlarınıkazanmada, kendi kanun ve yönetmeliklerinde belirtilen usûl ve esasları yerinegetirmiş olması,
4. Cezalarıertelenmiş, seçenek yaptırımlardan birisine çevrilmiş, haklarında hükmünaçıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş, genel veya özel af kanunlarıkapsamına girmiş, hükümlülüklerine ilişkin kayıtları adlî sicilden çıkarılmışolsalar bile;(2)
________________
(1) 26/6/2012tarihli ve 6336 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi ile bu bentte yer alan “HarpAkademileri tahsili,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Gülhane Askeri TıpAkademisinde tıpta uzmanlık öğrenimi,” ibaresi eklenmiştir.
(2) 22/1/2015tarihli ve 6586 sayılı Kanunun 43 üncü maddesi ile bu bentte yer alan “paracezasına çevrilmiş” ibaresi “seçenek yaptırımlardan birisine çevrilmiş,haklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş” şeklindedeğiştirilmiştir.
(3) 16/7/2020 tarihli ve 7250 sayılıKanunun 3 üncü maddesiyle, bu bentte yer alan “Harp Akademileri tahsili,Gülhane Askeri Tıp Akademisinde tıpta uzmanlık öğrenimi,” ibaresi “MilliSavunma Üniversitesi Harp Enstitüleri Eğitimi, Milli Savunma ve GüvenlikEnstitüsü ile Milli Savunma Bakanlığı veya İçişleri Bakanlığı nam ve hesabınatıpta uzmanlık eğitimi,” şeklinde değiştirilmiştir.
(4) 16/7/2020 tarihli ve 7250 sayılıKanunun 3 üncü maddesiyle, bu paragrafta yer alan “Türk Silâhlı KuvvetleriLisansüstü Öğrenim Yönetmeliğinde” ibaresi “ilgili yönetmeliklerde” şeklindedeğiştirilmiştir.
4402-1
aa) Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlar ile basitve nitelikli zimmet, irtikâp, iftira, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık,sahtecilik, güveni kötüye kullanma, yalan yere tanıklık, yalan yere yemin, suçuydurmak, cinsel saldırı, cinsel taciz, kişiyi hürriyetinden yoksun bırakmak,fuhuş, gayri tabii mukarenet, hileli iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref vehaysiyet kırıcı suçlar ile kaçakçılık, resmî ihale ve alım ve satımlara fesatkarıştırma suçlarından birisinden mahkûm olmaması,
bb) Firar, amir veya üste fiilen taarruz,emre itaatsizlikte ısrar, üste hakaret, mukavemet, fesat, isyan suçları ile1632 sayılı Askeri Ceza Kanununun 148 inci maddesinde belirtilen suçlardanmahkûm olmaması,
cc) (Değişik: 31/1/2013-6413/45 md.) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, yukarıdaki bentlerde belirtilensuçların dışındaki suçlardan, toplam olarak 21 gün ve daha fazla hapis, odahapsi veya hizmet yerini terk etmeme cezası ile mahkûm veya cezalandırılmışolmaması,
gerekir.
Açığa alınmayı gerektiren ya da yukarıdakibentlerde sayılan suçlardan gözetim altına alınanlar, tutuklananlar veya kamudavası açılanlar, haklarındaki yargılama neticesine göre işleme tâbitutulurlar.
e) (Ek: 17/4/1975 - 1875/3md.) Nasıp düzeltilmek suretiyle yapılacak terfiler 33 üncü madde hükmünetabidir.
f) (Ek: 29/9/1988 - 3475/2md.; Değişik: 9/8/1993 - KHK- 499/5 md.) Bu madde hükümlerine görenasıpları leh veya aleyhe düzeltilenlerin terfi işlemlerinin ne şekildeyapılacağı ve kıdemlerinin verilme usul, esas ve şartları Subay SicilYönetmeliğinde gösterilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kıdem
I – Kıdem ve kıdem sırası:
Madde 37 – Kıdem vekıdem sırası aşağıdaki esaslara göre düzenlenir:
a) Rütbelerde kıdemler, terfi onayı metninde yazılı tarihtenbaşlar. (1)
Aynı günde subaylığa nasbedilenlerin arasındaki kıdem sırası:
Harp okulları, fakülte ve yüksek okulları bitirenlerin kıdemleriharp okullarında fakülte veya yüksek okullarda kazanılan not ortalamalarınagöredir.
Bunlar kendi aralarında sıralanırlar.
b) Aynı rütbe ve aynı nasıplar arasında kıdem sırası:
1. (Değişik: 28/7/1998 -4374/2 md.) Her yıl tespit edilen yeterlik derecesine göre saptanır.
2. (Değişik: 19/6/2010-6000/16 md.) Aynırütbe ve aynı nasıplı olup değişik kaynaklardan yetiştiğinden yeterlik derecesikıyaslanamayan subaylar arasında kıdem sırası aşağıdaki önceliğe göredir:
aa) Harpokullarından mezun olan subaylar,
bb) SilahlıKuvvetler adına fakülte ve yüksek okullarda yetiştirilen subaylar,
––––––––––––––––
(1) 11/2/2014tarihli ve 6519 sayılı Kanunun 27 nci maddesiyle, bu bentte yer alan“kararnamesinin” ibaresi “onayı” şeklinde değiştirilmiştir.
4402-2
cc) Askerlikhizmeti sırasında veya müteakiben muvazzaf subay nasbedilenler,
dd)Sözleşmeli subaylıktan muvazzaf subaylığa geçirilenler,
ee)Astsubaylıktan muvazzaf subaylığa geçirilenler,
ff) Sivilkaynaktan muvazzaf subaylığa geçirilenler,
gg)Sözleşmeli subaylar,
hh) Yedeksubaylar.
3. (Değişik:7/7/1971 - 1424/8 md.) Çeşitli sınıflara mensup aynı rütbe ve aynı nasıplısubaylar arasında kıdem sırası:
Kadrodaki sınıfı esas olmak üzere bunlarındahil bulundukları yeterlik derecelerine, yeterlik dereceleri aynı olanlarınhizmet sürelerine göre tespit edilir. Hizmet süreleri de aynı olanların birevvelki rütbelerindeki yeterlik dereceleri esastır.
c) Her ne sebeple olursa olsun sınıfıdeğiştirilenlerin kıdem sırası:
Yeni sınıflarındaki yeterlik dereceleritespit olununcaya kadar yeni sınıfının aynı nasıplarının sonunda sıralanırlar.
d) (Ek:9/8/1993 - KHK - 499/6 md.) Kuvvetleri ayrı olan aynı rütbe ve nasıplısubayların kıdem sırası:
1. Aynı yıl terfi edenlerden kıdem almadanyükselenler,
2. Her ikisi de kıdem alarak yükselmiş iselerbir önceki rütbeye yükselme tarihi önce olanlar,
3.(Değişik: 18/6/2003-4902/20 md.) Bütün şartların aynı olması halinde mensupbulunduğu kuvvete göre sıra ile; kara, deniz, hava, (…) (1)
diğerlerine nazaran kıdemlidir.
(Ekfıkra: 21/7/2000 - KHK - 607/5 md.; Aynen kabul: 10/5/2006-5497/4 md.) Yukarıdabelirtilen ilkelere göre kıdem ve kıdem sırasının belirlenmesine ilişkin diğerusul ve esaslar, Subay Sicil Yönetmeliğinde gösterilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Terfi Esas ve Şartları
I – Rütbe terfi şartları ve esasları:
Madde38 – (Değişik: 29/9/1988 - 3475/3 md.)
Rütbe terfi şartları aşağıda gösterilmiştir.
a) (Değişik:11/2/2014-6519/28 md.) Bu Kanunun 54 üncü maddesinde belirtilen durumlarharicinde rütbeye mahsus bekleme süresini tamamlamış olmak,
b) (Değişik: 21/7/2000 - KHK - 607/6 md.; Aynen kabul: 10/5/2006-5497/5 md.) Rütbeyemahsus normal bekleme süresinin binbaşılarda üç, albaylarda iki yıllık, diğerrütbelerde üçte ikisi oranında, kıdem alanlar için fiili bekleme süresinin(albaylar hariç) binbaşılarda iki yıllık diğer rütbelerde üçte ikisi oranındayıllık sicili bulunmak,
c) Subay Meslek Programları Yönetmeliğinde gösterilenkıt'a hizmetlerini yapmış olmak,
d) Üst rütbe kadrosunda açık bulunmak,
e) General ve amiralliğe yükselecek albaylariçin üst rütbe kadrosunda 49 uncu maddede yazılı oranlar içinde açık bulunmak.
(Değişikikinci fıkra: 28/7/1998 - 4374/3 md.) Birinci fıkrada belirtilen şartlarahaiz olan subayların terfileri aşağıdaki esaslara göre yapılır.
–––––––––––––––
(1) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 18 inci maddesiyle, bu alt bentte yer alan“jandarma, sahil güvenlik,” ibaresi yürürlükten kaldırılmış; daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7073 sayılıKanunun 18 inci maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
4403
a) (Değişik : 21/7/2000 - KHK -607/6 md.; Aynen kabul: 10/5/2006-5497/5 md.) Yükselme sırasında girmişbulunan teğmen-yarbayların sicil notu ortalamaları tespit edilir ve sınıflarıiçerisinde (kurmay subaylar kendi sınıflarında), branşlara ayrılan sınıflardaise branşları içerisinde yeterlik derecesine göre sıralanırlar. Bilahare busıralama esas alınmak suretiyle; teğmen-binbaşılar için sicil notu ortalamasısicil tam notunun % 60 ve daha yukarısı, yarbaylar için % 70 ve daha yukarısıolanlardan bir üst rütbedeki kadro açığı kadarı en üstün yeterlik derecesindenbaşlanmak üzere bir üst rütbeye terfi ettirilir. Diğer terfi şartlarını haizolduğu halde üst rütbede kadro açığı bulunmadığı için terfi edemeyenler dereceilerlemesi yaparlar. Bu Kanunun 36, 58 ve 65 inci maddelerine göre 30 Ağustostarihinden sonra terfi etme durumunda olanların, terfi eden emsallerininşartlarını haiz olmak kaydıyla, kadro açığı şartı aranmadan bir üst rütbeyeterfi işlemleri derhal yapılır.
b) (Değişik:18/6/2003 - 4902/21 md.) Albaylar: Kuvvet Komutanlıklarınca; yükselme sırasınagiren albaylardan, sicil notu ortalaması sicil tam notunun % 60 ve dahayukarısı olanlar tespit edilir. Bunlar, sicil notu ortalamasına göre kendisınıfları içerisinde; kurmaylar, sınıflarına bakılmaksızın kendi aralarında(Hava Kuvvetlerinde pilot ve hava yer kurmayları ayrı ayrı) sıralanırlar. Buşekilde sıralanan albaylardan, sicil notu ortalaması sicil tam notunun % 70 vedaha yukarısı olanların sicil dosyaları Yüksek Askerî Şûraya gönderilir. YüksekAskerî Şûra bunları, 54 üncü madde esaslarına göre değerlendirmeye tâbi tutar. (1)
c) (Değişik:23/6/2016 - 6722/2 md.) Üstün başarılı yüzbaşı ve binbaşıların terfiesasları: Yüzbaşı ve binbaşıların bu rütbelerine ait bekleme sürelerininbitiminden bir yıl önce bu rütbelere ait her yılki sicil notu, sicil tamnotunun %95 ve daha yukarısında ve sicil notu ortalaması da sicil tam notunun%95 ve daha yukarısında olanlar, yönetmelikte belirlenen usul ve esaslardoğrultusunda rütbelerine göre kendi sınıfları içerisinde (kurmaylarsınıflarına bakılmaksızın kendi aralarında) ayrı ayrı sıralanırlar. Bu şekildesıralanan subaylardan, kendi sınıfı mevcudunun veya mevcudun azlığı sebebiylebirleştirilen sınıfların toplam mevcudunun; muharip sınıflar için %8’inekadarı, yardımcı sınıflar için %4’üne kadarı ilgili kuvvet komutanı, JandarmaGenel Komutanı veya Sahil Güvenlik Komutanı tarafından bir üst rütbeyeyükseltilebilir.
d) (Ek:21/7/2000 - KHK - 607/6 md.; Aynen kabul: 10/5/2006-5497/5 md.) Yükselmesırasına girmiş bulunan subaylardan görev esnasında yaralanmaları nedeniyleuzun süreli tedaviye tabi tutulanların rütbe terfii ve rütbe kıdemliliğiişlemleri; sicil notu ortalamasına göre, birinci fıkranın (b), (c), ve (d)bentlerindeki şartlar aranmadan yapılır.
(Değişiküçüncü fıkra: 28/7/1998 - 4374/3 md.) Her yıl düzenlenecek sicilbelgelerinin şekli ve muhtevası ile sınıf, rütbe ve görevlerin özelliklerinegöre ne surette, kimler tarafından, hangi zamanlarda doldurulacağı, sicilnotunun verilme esasları ve birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilensebeplerle terfi edemeyenlerin gelecek yıldaki terfi işlemlerinin ne şekildeyapılacağı, sivil değerlendirme denetleme kurullarının kuruluş ve çalışmaesasları ile görevleri (…)(2) Subay Sicil Yönetmeliğinde gösterilir.
––––––––––––––––––
(1) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 19 uncu maddesiyle, bu bentte yer alan “KuvvetKomutanlıkları Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca”ibaresi “Kuvvet Komutanlıklarınca” şeklinde değiştirilmiş; daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7073 sayılıKanunun 19 uncu maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
(2) 23/6/2016tarihli ve 6722 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle burada yer alan “ve ayrıcaüstün başarı sebebiyle terfi usul ve şartları” ibaresi madde metnindençıkarılmıştır.
4404
II – Terfide baraj:
Madde39 – (Mülga: 7/7/1971 - 1424/10 md.;Yeniden düzenleme: 29/9/1988 - 3475/4 md.)
Subayların binbaşı, yarbay ve albayrütbelerine terfiinde kadro durumu, personel mevcudu ve birikim dikkatealınarak aşağıdaki esaslar dahilinde baraj sistemi uygulanır.
a) (İptal:Ana.Mah.'nin 31/12/1992 tarih ve E: 1992/40, K: 1992/55 sayılı Kararı ile.)
b) Her yıl, 3 üncü maddenin birincifıkrasının (ü) bendinde belirtilen esaslar dahilinde baraj tespit edilir.
c) Kurmay subaylar kendi sınıfları içerisindedeğerlendirilirler.
d) Her rütbe ve sınıfta, baraj içinde kalacaksubayların belirlenmesi için 50 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin(1) numaralı alt bendi hükmüne göre esasen yetersizlik nedeniyle ayırmaişlemine tabi olacaklar sınıflarının yeterlik derecesi sıralamasındançıkarılırlar. Baraj bu işlemden sonra sıralamada yeterlik derecesi en düşükolan subaydan itibaren uygulanır.
III – Yeterlikderecelerinin hesaplanması:
Madde40 – (Mülga: 7/7/1971 - 1424/10 md.)
IV- Kadroların tespiti, muvazzaf subay kadrooranları ve albayların fiili hizmet süresinin uzatılması:(1)(2)
Madde41 – (Değişik: 22/7/1981 - 2497/1 md.)
Subay hizmet kadroları aşağıdaki esaslaragöre tespit olunur.
a) (Değişik:18/6/2003 - 4902/22 md.) Her yıl 30 Ağustos tarihinden sonra uygulanacakkadrolar; rütbe, sınıf (varsa branşı) belirtilerek Milli Savunma Bakanlığıtarafından hizmet ihtiyacına göre tespit edilir.(2)(3)
b) (Değişik:29/7/1983 - 2870/2 md.) Tespit edilen bu kadrolar içindeki albay miktarıher yıl Yüksek Askerî Şuranın tasvibine sunulur ve Yüksek Askerî Şuraca miktarile ilgili karar alınır. (Özel kanunları gereğince tespit edilen albaykadroları bu miktarlar dışında tutulur.)
c) (Değişik: 23/6/2016 - 6722/3 md.) AlbaylardanYüksek Askerî Şura tarafından o yıl için hizmet kadrosu fazlası olduğu tespitedilen miktar kadarı 50 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine göre kadrosuzluktanemekliye sevk edilirler. Ancak bunlardan, aşağıdaki esaslara göre tefrikedilenler, kadrosuzluktan emekliye sevk edilmezler ve (b) bendine göre tespitedilen miktarın dışına çıkarılarak fiili hizmet süreleri iki yıl uzatılır.Bunların müteakip yıllarda da aynı esaslarla hizmet sürelerinin uzatılması için50 nci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (d) bentleri saklı kalmak şartıyla bubentteki esaslara göre ayrıca Yüksek Askerî Şura kararı alınır.
Her yıl 30Ağustos tarihi itibarıyla hizmet ihtiyacı sebebiyle kadrosuzluktan emekliyesevk edilmesi uygun görülmeyen toplam albay miktarı ile bunların yıllara,neşetlere, sınıflara, branşlara veya ihtisaslara göre kontenjanları, aşağıdabelirtilen oranları aşmamak üzere ve neşet mevcutlarına göre dengeli dağılımçerçevesinde Yüksek Askerî Şura kararı ile tespit edilir. Kuvvet komutanlıkları(…) (2) için ayrı ayrı olmak üzere;
I- İlk defafiili hizmet süresi uzatılacak albay miktarı, o yıl hizmet kadrosu fazlalığısebebiyle kadrosuzluktan emekliye sevk edilecek toplam albay miktarının%25’ini; bunlar arasından müteakip dönemlerde uzatılacakların miktarı ise birönceki dönemde uzatma kararı alınmış olanların miktarının %75’ini geçemez.
II- (I)numaralı alt bentte belirlenmiş orana göre hesaplanacak ilk defa fiili hizmetsüresi uzatılacak albay miktarı, Milli Savunma Bakanlığı tarafından TürkSilahlı Kuvvetleri insan gücü planında belirlenmiş yıllık subay yetiştirmemiktarının %3’ünün altında olması hâlinde bu sayıya kadar artırılabilir.(4)
––––––––––––––––––
(1) “IV– Kadroların tespiti ve muvazzaf subay kadro oranları:” olan bu madde başlığı23/6/2016 tarihli ve 6722 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle metne işlendiğişekilde değiştirilmiştir.
(2) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 20 nci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasının(a) bendinde yer alan “Kara, Deniz veHava Kuvvetleri Komutanlıkları ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil GüvenlikKomutanlığının” ibaresi “Kuvvet Komutanlıklarının” şeklinde değiştirilmiş veaynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “, Jandarma Genel Komutanlığı ve SahilGüvenlik Komutanlığı” ibaresi yürürlükten kaldırılmış; daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7073 sayılı Kanunun 20 ncimaddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
(3) 18/2/2021 tarihli ve 7281 sayılı Kanunun 42 nci maddesiyle, bu bentte yeralan “Kuvvet Komutanlıklarının teklifi üzerine Genelkurmay Başkanlığınca”ibaresi “Milli Savunma Bakanlığı tarafından” şeklinde değiştirilmiştir.
(4) 18/2/2021tarihli ve 7281 sayılı Kanunun 42 nci maddesiyle, bu alt bentte yer alan“Genelkurmay Başkanlığınca onaylı” ibaresi “Milli Savunma Bakanlığı tarafından”şeklinde değiştirilmiştir.
4405
III- (I) ve(II) numaralı alt bentlerde belirlenmiş oranlara göre bulunacak sayıların küsuratlıdeğerleri yarıma eşit veya yarımdan büyükse bu küsuratlı değerler tama iblağedilir.
YüksekAskerî Şura (I) ve (II) numaralı alt bentlerde belirtilen oranları artırmayayetkilidir.
Her yılYüksek Askerî Şura tarafından, hizmet kadrosu fazlası olarak belirlenenalbaylar ile daha önceki yıllarda fiili hizmet süresi uzatılmış albaylara 54üncü maddede belirtilen esaslara göre değerlendirme notu verilir. Sicil notuortalaması, sicil tam notunun %90’ının (dâhil) üzerinde olması ve ilgilinintalep etmesi kaydıyla hizmet ihtiyacı, yeterlik notu ve Yüksek Askerî Şuracabelirlenmiş kontenjanlar esas alınarak tefrik edilecek albayların fiili hizmetsüreleri Yüksek Askerî Şura kararı ile bu bentteki esaslara göre yaş haddinekadar uzatılabilir. Görev süresi uzatılmayanlar ise 50 nci maddenin birincifıkrasının (a) bendine göre kadrosuzluktan emekliye sevk edilirler.
Bu bent hükümlerine görehizmete devam ettirilen albaylardan kendi isteği üzerine emekliye ayrılmakisteyenler 50 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine göre kadrosuzluktanemekliye sevk edilirler.
V – Çok sınıflı kadrolar:
Madde 42 – (Mülga: 7/7/1971 - 1424/12 md.)
VI – Rütbe terfişartları:
Madde 43 – (Mülga: 29/9/1988 - 3475/19 md.)
VII – Sonrakiyıllarda terfi:
Madde 44 – (Değişik: 9/8/1993 - KHK -499/8md.)
Rütbe terfiedemeyen subaylardan:
a) Teğmen veüsteğmenlerin tamamı,
b) Yüzbaşı,binbaşı ve yarbaylardan kadrosuzluk nedeniyle terfi edemeyenler ile sicil notuortalaması sicil tam notunun; % 50 (dahil)'den fazla ve % 60'dan az olanyüzbaşı ve binbaşılar ile sicil notu ortalaması sicil tam notunun % 60(dahil)'den fazla ve %70'den az olan yarbaylar,
c) (Değişik: 28/7/1998 - 4374/4 md.) Yükselmesırasına giren albayların sicil notu ortalaması, sicil tam notunun % 70 (dahil)ve üzerinde olan, ancak Yüksek Askerî Şuraca yapılan değerlendirmedekadrosuzluk nedeniyle tuğgeneral-tuğamiral rütbelerine yükselemeyen albaylarile sicil notu ortalaması sicil tam notunun % 70 (hariç)'den az olan albaylar.
Hizmete devamettirildikleri sürece rütbe terfi şartlarını haiz olmak kaydıyla sonraki yıllardao yıl terfi sırasına girenlerle birlikte 38 inci madde esaslarına göre yenidenterfi işlemine tabi tutulurlar.
Yukarıdakiesaslara göre sonraki yıllarda terfi edenlerin yeni rütbelerindeki bekleme süresininbaşlangıcı rütbeye nasıp tarihleridir. Bunlardan diğer terfi şartlarını haizolduğu halde kadro açığı olmaması nedeniyle terfi edemeyen yüzbaşılarsubaylıktaki 21 inci, binbaşılar subaylıktaki 22 nci ve yarbaylar subaylıktaki25 inci fiili hizmet yılı sonuna kadar her yıl terfi için değerlendirmeyealınırlar. Bunlar terfi edemedikleri müddetçe 45 inci maddedeki esaslara görekademe ilerlemesi, üç yılda bir de derece ilerlemesi yaparlar.
4406
VIII – Kademeilerlemesi şartları:
Madde 45 – (Değişik: 7/7/1971 - 1424/15md.)
Subaylar aşağıdayazılı esaslara göre her yıl kademe ilerlemesi yaparlar.
a) Kademeilerleme şartları şunlardır:
1. Bulunduğukademede bir terfi yılını doldurmuş olmak,
2. Bulunduğurütbede ilerliyebileceği bir ileri kademe bulunmak,
3. Sicil notu,sicil tam notunun % 60 ve daha yukarısı olmak,
Yukarıdakişartları haiz olan subaylar, her yıl kademe ilerlemesi yaparlar.
b) (Değişik: 3/7/1975 - 1923/20 md.) Rütbelereve rütbe kıdemliliklerine ait kademeler ve bu kademelerin üst derece maaşkademelerine sirayeti subaylar hakkında EK-VI, astsubaylıktan subaylığageçenler hakkında EK-VII sayılı çizelgede gösterilmiştir. Kademe ilerlemesisuretiyle üst rütbe maaşı almış olmak, üst rütbeye terfii gerektirmez.
c) Kademeilerlemesinin nasıl yapılacağı ve onay makamları, Subay Sicil Yönetmeliğindegösterilir.
d) Beklemesüreleri sonunda üst rütbeye terfi eden subaylar, yeni rütbelerinin birinci kademesinede ilerlemiş olurlar.
Bekleme süreleridışında rütbe terfii eden subaylar da yeni rütbelerinin birinci kademesineilerlemiş sayılırlar. Bunların yeni rütbe kademe aylıkları evvelkiaylıklarından az olduğu takdirde aradaki fark kademe ilerlemesi suretiylegiderilinceye kadar evvelki aylıkları ödenmekte devam olunur.
e) (Değişik: 26/3/1982 - 2642/9 md.) Liyakatlarıüstlerince onanmış olan kıdemli üsteğmenler, kıdemli yüzbaşılar ve kıdemlibinbaşılar yükseldikleri aylık derecelerinin birinci kademesine de ilerlemişolurlar.
f) (Değişik: 3/7/1975 - 1923/20 md.) Muhtelif sebeplerle nasıp tarihleri lehlerine düzeltilenlerin,yeni nasıp tarihlerine göre subaylar için EK-VI, astsubaylıktan subay olanlariçin EK-VII sayılı cetveldeki kademelere intibakları yapılır.
g) (Mülga: 9/8/1993 - KHK - 499/36 md.)
h) (Ek: 21/7/2000 - KHK - 607/7 md.; Aynen kabul:10/5/2006-5497/6md.) Kademeilerlemesi yapacak subaylardan görev esnasında yaralanmaları sebebiyle uzunsüreli tedaviye tabi tutulanlardan o yıla ait sicil notu olmayanlarda (a)bendindeki sicil notu şartı aranmaz. Bunların kademe ilerlemeleri sicil notuortalamasına göre yapılır.
IX- Hukuk hizmetleribaşkanlıkları veya birimleri: (1)
Madde 46 - (Mülga: 17/7/1972 - 1611/2 md.; Yeniden düzenleme:15/8/2017-KHK-694/31 md.; Aynen kabul:1/2/2018-7078/31 md.)
(…) MilliSavunma Bakanlığının hukuk hizmetleri, 26/9/2011 tarihli ve 659 sayılı GenelBütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde HukukHizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname hükümleri saklıkalmak kaydıyla, kurulacak hukuk sınıfına mensup subaylar tarafından yürütülür.(2)
–––––––––––––––––
(1) Bu madde başlığı “ IX – Askeri hakimve yardımcıları:” iken, 15/8/2017 tarihli ve 694 sayılı KHK ‘nin 31 inci maddesiyle metne işlendiği şekildedeğiştirilmiş, daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7078 sayılı Kanunun 31inci maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
(2) 18/2/2021 tarihli ve 7281 sayılıKanunun 8 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “Genelkurmay Başkanlığı ve” ibaresimadde metninden çıkarılmıştır.
4406-1
Asgari tugay(Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıklarında eşidi) komutanlığı nezdindekurulacak hukuk hizmetleri başkanlıkları veya birimleri, başta ceza, disiplin,idare, harekât ve uluslararası hukuk olmak üzere; nezdinde bulundukları kıt’akomutanı veya askeri kurum amirlerinin hukuk işlerinde yardımcısı olarak görevyapar.
Hukukhizmetleri başkanlıkları veya birimleri, nezdinde kuruldukları komutanlık veyaaskeri kurum amirliğinde;
a) Komutanveya askeri kurum amirinin askeri hizmetlere ilişkin olarak gerekli gördükleriher türlü hukuki konulardaki isteklerini cevaplandırmak,
b) Lüzumgörülmesi halinde harekât, tatbikat ve manevra gibi faaliyetlere iştirak etmek,
c) İhtiyaçduyulan hukuki konularda ders ve konferanslar vermek,
d) Üstyönetici veya Hukuk Hizmetleri Genel Müdürü tarafından temsil yetkisi verilmesihalinde adli ve idari davalar ile icra takiplerini Milli Savunma Bakanlığıadına yürütmek, (1)
e) Ülkesınırları dışında işlenen suçlar bakımından Cumhuriyet Savcısının talebihalinde adli kolluk görevlileri tarafından yapılacak işleri yerine getirmek,
f) (Ek:18/2/2021-7281/8 md.) Üst yöneticiveya Hukuk Hizmetleri Genel Müdürü tarafından yetki verilmesi halinde avukat yada hukuk müşavirleri yerine 7/6/2012 tarihli ve 6325 sayılı HukukUyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu kapsamında idareyi temsilen oluşturulankomisyonda üyelik görevini yerine getirmek,
ilegörevlidir.
Hukuk sınıfısubay ihtiyacı; kendi nam ve hesabına hukuk fakültesini bitirenler ile muvazzafveya sözleşmeli subay nasbedilenlerden hukuk fakültesi mezunu üsteğmen ilabinbaşı rütbesinde bulunanlar arasından Millî Savunma Bakanlığınca açılacaksınavla karşılanır. Sınavda başarı gösteren adaylardan dış kaynaktan alınanlar MilliSavunma Üniversitesinde verilecektemel askerlik eğitiminde başarılı olmak şartıyla subaylığa naspedilir, diğerlerininise sınıf değişiklikleri yapılır.(2)
Hukuk sınıfısubaylar, Millî Savunma Bakanlığınca meslek öncesi ve meslek içi eğitimealınırlar. Bu eğitimler, Millî Savunma Bakanlığınca talep edilmesi halinde TürkiyeAdalet Akademisi tarafından da ilgili mevzuat hükümlerine göre yerinegetirilebilir. Türkiye Adalet Akademisinde gerçekleştirilecek eğitimlerin planve programları, süreleri ve öğretim elemanları Milli Savunma Bakanlığı ileTürkiye Adalet Akademisi tarafından birlikte belirlenir. Bu eğitimlerdenTürkiye Adalet Akademisi tarafından hizmet ücreti alınmaz. Eğitimde başarıgösterenler Millî Savunma Bakanlığınca hukuk hizmetleri kadrolarına (sözleşmelisubaylar muvazzaf subay olarak) atanırlar. Başarı gösteremeyenlerden; muvazzafveya sözleşmeli subay kaynağından alınanlar eski sınıflarına iade edilirler;sivil kaynaktan alınanlar ise istifa etmiş sayılır ve aldıkları aylıklar dışındaDevletçe bunlara yapılan masraflar, kanuni faizleri ile birlikte kendilerindentahsil edilir. (3)
Nezdindebulundukları komutan veya askeri kurum amiri 31/1/2013 tarihli ve 6413 sayılıTürk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu kapsamında hukuk sınıfı subayların disiplinamiridir.(4)
Hukuksınıfına mensup subayların atanma ve yer değiştirmeleri Millî Savunma Bakanlığıncayapılır.
Hukukhizmetleri başkanlıklarında veya birimlerinde görev yapanların tüm işlemleri,Millî Savunma Bakanlığı tarafından yürütülür.
Hukuk sınıfısubaylar hakkında bu maddede hüküm bulunmayan hallerde subaylar hakkındakimevzuat hükümleri uygulanır.
Hukuk sınıfının kurulması, temini, meslek öncesi vemeslek içi eğitimleri, sicil üstleri, disiplin amirleri, atanmaları, yerdeğiştirmeleri, görevlendirmeleri, izinleri, nöbet hizmetleri ile diğerhususlar Millî Savunma Bakanlığınca yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenlenir.
___________________
(1) 18/2/2021tarihli ve 7281 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle bu bentte yer alan birincihukuk müşaviri” ibaresi “Hukuk Hizmetleri Genel Müdürü” şeklindedeğiştirilmiştir.
(2) 18/2/2021tarihli ve 7281 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle bu fıkranın ikinci cümlesine “dış kaynaktanalınanlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “MilliSavunma Üniversitesinde verilecek temel askerlik eğitimindebaşarılı olmak şartıyla” ibaresi eklenmiştir.
(3) 18/2/2021tarihli ve 7281 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “23/7/2003tarihli ve 4954 sayılı Türkiye Adalet Akademisi Kanunu” ibaresi “ilgilimevzuat” şeklinde değiştirilmiştir.
(4) 18/2/2021tarihli ve 7281 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “disiplinamirleri değildirler.” ibaresi “disiplin amiridir.” şeklindedeğiştirilmiştir.
4406-2
BEŞİNCİ BÖLÜM
General veAmiral Terfileri
I – Rütbe terfii:
Madde 47 – (Değişik:7/7/1971 - 1424/16 md.)
Rütbe terfii şartları şunlardır:
a) (Değişik:11/2/2014-6519/29 md.) Bu Kanunun 54 üncü maddesinde belirtilen durumlarharicinde rütbeye mahsus bekleme süresini tamamlamış olmak,
b) (Değişik: 22/7/1981 -2497/2 md.) Rütbeye mahsus en az bir yıllık sicili bulunmak.
c) Üst rütbe kadrosunda 49 uncu maddedekioranlar içinde açık bulunmak,
d) Yüksek Askeri Şuraca 54 üncü maddeesaslarına göre seçilmiş olmak,
e) Subay Sicil Yönetmeliğinde belirtilenkıt’a hizmetini yapmış olmak,
f) (Değişik:1/5/1986 - 3282/3 md.) Korgeneral ve koramiralliğe yükselebilmek için harpakademileri öğrenimini başarı ile bitirmiş bulunmak ve aynı zamanda KaraKuvvetlerinde muharip sınıfı general, Deniz Kuvvetlerinde güverte veya denizsınıfı amiral ve Hava Kuvvetlerinde pilot sınıfı generali olmak.
Yukarıdaki şartları taşıyan general veamiraller üst rütbeye terfi ettirilirler.
II – Kademe ilerlemesi:
Madde48 – General ve amirallerin kademe ilerlemesi yapılmaz.
III – General ve amiral miktarları:
Madde49 – (Değişik: 28/6/1978 - 2159/2 md.)
General ve Amiral miktarları aşağıdakiesaslara göre saptanır.
a) (Değişik:2/1/2017-KHK- 681/21 md.; Aynen kabul:1/2/2018-7073/21 md.) Türk SilahlıKuvvetlerinde general-amiral kadroları (b) bendinde gösterilen rütbemiktarlarına ait kontenjanları aşmamak, görev ve hizmet ile kadro ve teşkilatihtiyaçları da dikkate alınmak suretiyle Genelkurmay Başkanlığının görüşüalınarak Milli Savunma Bakanlığınca belirlenir.
4407
b) (Değişik:29/7/1983 - 2870/3 md.) Barışta Silahlı Kuvvetlerdeki general ve amiralmiktarlarına ait rütbe kontenjanları aşağıdaki cetvelde gösterilmiştir.
Rütbeler K.K.K. Dz. K.K. (1) Hv.K.K. J.Gn.K. (2)
Orgeneral -Oramiral 9 (J. Dahil) 2 2 –
Korgeneral -Koramiral 20 5 8 3
Tümgeneral -Tümamiral 44 12 16 6
Tuğgeneral -Tuğamiral 96 28 32 18
T 0 P L A M: 169 47 58 27
(Değişik son cümle : 19/4/2000 - 4564/2md.) Amiral kontenjanlarından ikisi 2692 sayılı Kanunlaeklenen kontenjan miktarıdır.
c) (Değişik: 2/1/2017-KHK- 681/21 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7073/21 md.) (b) bendindeki cetvelde gösterilen rütbe miktarlarındaher rütbenin yıllık kontenjanlarının eşit olması esastır. Ancak lağv, tensik,teşkilatta vaki olabilecek değişiklik veya hizmet gerekleri nedeniyleGenelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak Milli Savunma Bakanının teklifi veYüksek Askerî Şûranın kararı ile yukarıdaki cetvelde gösterilen rütbemiktarlarındaki genel toplam sayısı aynı kalmak kaydı ile tuğgeneral-tuğamiral,tümgeneral-tümamiral vekorgeneral-koramiral rütbelerinde değişiklik yapılabilir.
Değişiklikyapılan tuğgeneral-tuğamiral, tümgeneral-tümamiral ve korgeneral-koramiralrütbelerine ait yıl kontenjan miktarları buna göre yeniden düzenlenir. Ayrıcaher terfi yılı için yıllık kontenjan verilmesi mümkün olmayanorgeneral-oramirallerin yıllık kontenjanlarının hangi yıllarda kullanılacağıkadro ve hizmet gerekleri esas alınarak Yüksek Askerî Şûraca saptanır.
Her yılterfi sırasına girenlere, terfi edecekleri rütbenin birinci yılına aitkontenjanlar verilmek suretiyle, bir üst rütbeye terfileri sağlanır. Bu şekildeyapılan terfilerde o rütbeye ait general-amiral miktarlarının tamamlanamadığıhallerde birinci yıl kontenjanı artırılabilir. Şu kadar ki yıl kontenjanıartırılarak terfi ettirilen general-amiraller en geç üçüncü yılın sonunda rütbebekleme süresinin sonuna kadar (b) bendinde gösterilen miktarlar dışınaçıkarılırlar ve rütbe bekleme süresi sonunda, 47 nci maddenin (f) bendi hükmüsaklı kalmak şartıyla 54 üncü madde esaslarına göre değerlendirmeye tabitutulurlar.
Düzenlenenbu miktarlara göre terfi sırasına giren albaylardan tuğgeneral-tuğamiral olacaklarınyıl kontenjanının kara, deniz ve hava kuvvetlerindeki sınıflara dağılımı, kadrove hizmet gerekleri gözetilerek ve Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarakMilli Savunma Bakanının teklifi üzerine Yüksek Askerî Şûraca tespit edilir.
———————————
(1) Bu cetvelin Deniz Kuvvetleri Komutanlığısütunu, 19/4/2000 tarihli ve 4564 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle değiştirilmiş olup, metne işlenmiştir.
(2) Bu cetvelin Jandarma Genel Komutanlığı sütunu,15/1/1998 tarihli ve 4323 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değiştirilmiş olup,metne işlenmiştir.
4408
d) (Değişik:2/1/2017-KHK- 681/21 md.; Aynen kabul:1/2/2018-7073/21 md.) Hizmet vegörev ihtiyacı sebebiyle bulundukları rütbede hizmete devam etmelerinde zaruretgörülen muharip ve yardımcı sınıf general ve amirallerden her yıl en fazla 36general ve amiral, terfi için yapılan yeterlik sıralamasında yıllık kontenjanagöre yeterlik notu bir üst rütbeye yükseltilenlerden sonra gelmek şartıyla,Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak Milli Savunma Bakanının teklifiüzerine Yüksek Askerî Şûranın üçte iki çoğunluğunun kararı ile bir yıl dahaaynı rütbede hizmete devam edebilirler.
Bir üstrütbede yıllık kontenjanı olmayan gruplardaki general-amirallerin aynı rütbedebir yıl daha hizmete devam edebilmeleri diğer kuvvetlerden yıllık kontenjanıolan gruplardaki emsalinin terfi veya hizmete devam ederken aldığı yeterliknotu kadar veya daha fazla not alması şartıyla, yukarıdaki fıkra hükümlerinegöre olur. Görev süreleri uzatılanlar 47 nci maddenin (f) bendi hükümleri saklıkalmak kaydıyla müteakip yıl 54 üncü madde esaslarına göre yenidendeğerlendirmeye tabi tutulur.
Normal rütbebekleme süresi sonunda bu bendin birinci ve ikinci fıkralarındaki esaslaragöre, görev süresi uzatılarak bir yıl daha hizmete devam edenler, aynı esaslaragöre her yıl yeniden değerlendirilmek ve rütbeye mahsus yaş haddini geçmemekşartıyla üç yıl daha bulundukları rütbede hizmete devam ettirilebilirler.Ayrıca bu bentteki hükümlere göre görev süresi uzatılarak hizmete devamettirilen tabip, yüksek mühendis, mühendis, askeri hakim ve öğretmensınıflarından olan tümgeneral-tümamiral, tuğgeneral-tuğamirallerden ihtiyaçduyulanlar her yıl yeniden değerlendirilmek kaydıyla Genelkurmay Başkanlığınıngörüşü alınarak Milli Savunma Bakanının teklifi üzerine Yüksek Askerî Şûranınüçte iki çoğunluğunun kararı ile rütbesinin yaş haddine kadar hizmete devamettirilebilirler.
Zarurihallerde hizmetin gereklerine göre Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarakMilli Savunma Bakanının teklifi üzerine Yüksek Askerî Şûranın kararı ile bubendin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları uyarınca hizmete devam ettirilengeneral ve amiral miktarı 47’ye kadar artırılabilir.
Yukarıdakifıkralara göre hizmete devamına karar verilen general-amiraller (b) bendindegösterilen miktarlar dışına çıkarılırlar.
e) Askerî Yargıtay ve Askerî Yüksek İdareMahkemesinde görevli general-amiraller ile, Gülhane Askerî Tıp Akademisindegörevli öğretim üyesi general - amiraller ve Üniversiteler Kanununa göre Doçentve Profesör unvanını kazanmış olup, Türk Silahlı Kuvvetlerinin diğer öğrenimkurumlarında görevli general- amiraller (b) bendinde gösterilen miktarlardışına çıkarılarak özel kanunlarına göre hizmete devam ederler.
f) (Değişik:9/8/1993 - KHK - 499/9 md.) Bekleme süreleri sonunda terfi ettirilemeyengeneral ve amiraller emekliye sevk edilirler.
Bunlardan:
I – Bekleme ve görev süresi sonunuda emekliyesevk edilen veya bu süreler içerisinde kendi isteği üzerine emekliye ayrılanorgeneral-oramiraller,
II – Bekleme süresi sonunda, kadrosuzluksebebiyle terfi ettirilemeyerek emekliye sevk edilen general ve amiraller,
III – Bu maddenin (d) bendi gereğince aynırütbede hizmete devam ettirilerek kadrosuzluk nedeniyle, bir üst rütbeye terfiettirilmeyip emekliye sevk edilen general ve amiraller,
IV – 47 nci maddenin (f) bendine görekorgeneral-koramiralliğe yükselemeyen ve bekleme süresi sonunda emekliye sevkedilen tümgeneral-tümamiraller,
4409
V – Yaş haddinden emekliye ayrılan general-amiral ve albaylar ile,
VI – Kadrosuzluk nedeniyle yaş haddinden önceemekliye sevk edilen albay, yarbay, binbaşı ve yüzbaşılara,
emekliye sevk edildikleri tarihi takip edenaybaşından itibaren, orgeneral aylığının (ek gösterge dahil); yüzbaşılara %30'u, binbaşılara % 50'si, yarbaylara % 55'i, albaylara % 70'i,tuğgeneral-tuğamirallere % 75'i, tümgeneral-tümamirallere % 80'i,korgeneral-koramirallere % 90'ı, orgeneral-oramirallere % 100'ü oranındakadrosuzluk tazminatı rütbelerinin ve makamının yaş haddinden az olmamak üzere65 yaşına kadar olan sürede Emekli Sandığınca ödenir. Ancak bu suretleverilecek emekli aylığı ve kadrosuzluk tazminatının toplamı, SilahlıKuvvetlerde görevli aynı rütbedeki bütün emsalinden en az istihkak, tazminat veaylık alanın eline geçenden fazla olamaz. (1)
Emekli Sandığı, 3 aylık devreler halinde bumeblağı faturası karşılığında Hazineden tahsil eder.
Bu tazminatlar vergiye tabi değildir ve yaşhaddinden önce ölenlerin varislerine intikal etmez.
g) Kazai kararlarla bir üst rütbeye yükselenalbay ve general - amirallerden ancak kadrosuzluk nedeniyle (Bekleme süresinidoldurmadan) emekliye sevkedilenlere de yeni rütbesi üzerinden (f) bendindekiesas ve usullere göre kadrosuzluk tazminatı verilir.
h) (Değişik:2/7/2018 – KHK/703/127 md.) Genelkurmay Başkanlığına atananorgeneral-oramirallerin yaş haddi 67’dir. (Ekcümle:30/6/2022-7415/3 md.) Genelkurmay Başkanının yaş haddi birer yıllıksüre ile 72 yaşına kadar Cumhurbaşkanınca uzatılabilir. Genelkurmay Başkanlığınaatanan orgeneral-oramiraller (b) bendinde gösterilen miktarların dışındatutulur. Genelkurmay Başkanlığına atanan orgeneral-oramiraller (b) bendindegösterilen miktarların dışında tutulur.
i) (Mülga birinci paragraf: 2/7/2018 - KHK/703/127md.)
(Mülga ikinci paragraf: 2/7/2018 - KHK/703/127 md.)
KuvvetKomutanlığı esnasında rütbe bekleme süresi dolan orgeneral-oramiraller (b) bendindebelirtilen miktarlar dışına çıkarılırlar.
j) (Ek: 24/5/1983-2825/1 md.; Değişik:2/1/2017-KHK-681/21 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7073/21 md.; Mülgabirinci paragraf: 2/7/2018 - KHK/703/127 md.)
(Mülga ikinci paragraf: 2/7/2018 - KHK/703/127 md.)
Bu şekildehizmete devam ettirilen orgeneral-oramiraller (b) bendinde gösterilen miktarlardışına çıkarılır.
——————————
(1) 28/8/2000tarihli ve 629 sayılı KHK ile; bu bentte geçen “ % 9’u” ibaresi “ % 30’u”, “ % 10’u” ibaresi “ % 50’si”, “ % 11’i” ibaresi “% 55’i”, “ % 12’si” ibaresi “ % 70’i”, “ % 15’i” ibaresi “ % 75’i”, “ % 20’si” ibaresi “ %80’i”, “ % 25’i” ibaresi “ % 90’ı” ve “ % 30’u” ibaresi “ % 100’ü” olarakdeğiştirilmiş daha sonra söz konusu KHK5/4/2001 tarihli ve 4635 sayılı Kanun ile kanunlaşmış ve metne işlenmiştir.
4410
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli Nedenlerle SilahlıKuvvetlerden Ayrılacak
Subaylar Hakkında Yapılacakİşlem
Madde 50 – (Değişik: 7/7/1971 - 1424/18 md.)
(Değişik birinci fıkra : 28/6/2001 - 4699/7 md.) Kadrosuzluk,yetersizlik, (…)(1) veya (d) bendindeki suçlardan hükümlülük nedeniile aşağıda belirtilen esas ve şartlar dahilinde subaylar hakkında SilahlıKuvvetlerden ayırma işlemi yapılır. (1)
a) (Değişik: 9/8/1993 - KHK - 499/10md.)Kadrosuzluk nedeniyle ayırma:
41 inci maddede öngörülenhizmet ihtiyaç kadrosunu uygulayabilmek amacıyla;
1. Diğer terfi şartlarını haizolduğu halde bir üst rütbede kadro açığı bulunmaması nedeniyle, takip edenyıllarda da terfi edemeyen yüzbaşılar subaylıktaki 21 inci, binbaşılarsubaylıktaki 22 nci, yarbaylar subaylıktaki 25 inci fiili hizmet yılınıdoldurduklarında emekliye sevk edilirler.
Gecikmeli olarak bir üstrütbeye terfi eden yüzbaşılar, binbaşı rütbesinde 22 nci,binbaşılar ise yarbayrütbesinde 25 inci subaylık hizmet yılını doldursalar dahi emekliye sevkedilmezler ve bu rütbelerin normal bekleme süresi sonuna kadar hizmete devamettirilirler. Bunlar yeni rütbelerinin bekleme süresi sonunda ve izleyen 2yılda 3 defa değerlendirmeye tabi tutulurlar ve terfi edemedikleri takdirdeemekliye sevk edilirler.
Binbaşı ve yarbay rütbelerindeterfi şartlarını haiz oldukları halde terfi edemeyip bekleyenlerin miktarı, 41inci madde esaslarına göre o rütbenin tespit edilen kadrosunun yüzde 10'unugeçemez; geçtiği takdirde, derece ve kademesine bakılmaksızın en eskinasıplılardan ve yeterlik durumu en düşük olanlardan başlanmak suretiyle yeterikadarı emekliye sevk edilir.
2. Bekleme süresi sonunda veyasonraki yıllarda bir üst rütbeye yükselemeyen albayların subaylığa nasıpları eneski ve aynı nasıplı olanları arasında, öncelikle 38 ve Ek- 1 inci maddelerdebelirtilen terfi şartlarını haiz olmayanlardan başlamak üzere yeteri kadarıemekliye sevk edilir.
Bu şekilde emeklilik işlemine;terfi şartlarını taşımayan, Yüksek Askeri Şura'ca tuğgeneral-tuğamiral yılkontenjanı verilen sınıflarda oldukları ve rütbe terfi şartlarını taşıdıklarıhalde üst rütbe kadrosunda açık bulunmadığı için terfi edememiş olan, terfişartlarını taşıdıkları halde Yüksek Askeri Şura’ca tuğgeneral-tuğamiral yılkontenjanı verilmeyen sınıflarda oldukları için Yüksek Askeri Şura’cadeğerlendirmeye girmeyen albayların, sicil notu ortalaması en düşük olanlardanbaşlanır.
——————————
(1) 31/1/2013tarihli ve 6413 sayılı Kanunun 45 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan“disiplinsizlik, ahlaki durum” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
4411
b) (Değişik:17/4/1975 - 1876/2 md.) Yetersizlik nedeniyle ayırma;
1. (Değişik:11/2/2014-6519/31 md.) Teğmen rütbesi hariç olmak üzere son on yıl içinde,ikisi farklı birinci ve ikinci sicil üstlerinden olmak üzere üçüncü kez siciltam notunun %60’ından daha düşük sicil notu alan subaylar,
2. Subay Sicil Yönetmeliğinde gösterilenesaslara göre kendisinden istifade edilemeyeceği sıralı sicil üstlerinindüzenleyeceği sicil belgesi ile anlaşılan subaylar;
3. (Ek:2/7/2018 - KHK/703/127 md.) Teğmen-Albay rütbesinde bulunanlardan CumhurbaşkanıncaTürk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarılması uygun görülen subaylar;
Hakkında hizmet sürelerine bakılmaksızın T.C.Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır.
c) (Mülga:31/1/2013-6413/45 md.)
d) (Ek: 28/6/2001 - 4699/7 md.) Aşağıda belirtilen suçlardan hükümlü olmanedeniyle ayırma:
Ertelenmiş, seçenek yaptırımlara çevrilmiş,hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş, affa uğramış olsalarbile, Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, 1632 sayılı Askeri Ceza Kanununun131 inci maddesinin birinci fıkrasının az vahim hali hariç basit ve niteliklizimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüyekullanma, dolanlı iflas, iftira gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyetkırıcı nitelikteki suçlardan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariçkaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma suçlarından hükümlüolan subaylar hakkında, hizmet sürelerine bakılmaksızın Türkiye CumhuriyetiEmekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır. (Ekcümleler:24/6/2021-7329/12 md.) Mahkeme, bu bentte yazılı suçlardanmahkûmiyet veya kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla hapiscezasına mahkûmiyet hâllerinde, mahkûmiyet kararıyla birlikte subayların TürkSilahlı Kuvvetlerinden çıkarılmasına karar verir. Bu hususlar mahkeme hükmündebelirtilmemiş olsa da mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak Türk SilahlıKuvvetlerinden çıkarmayı gerektirir. Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma,askerî rütbe ve memuriyetlerin kaybedilmesi ile subay, astsubay ve Devlet memuruolarak tekrar Türk Silahlı Kuvvetlerine kabul edilmeme sonuçlarını doğurur.(1)
YEDİNCİ BÖLÜM
Değerlendirme Kurulları
I– Değerlendirme kurullarının teşkili:
Madde51 – (Mülga: 7/7/1971 - 1424/19 md.)
II – Terfi işlemi:
Madde52 – (Mülga: 7/7/1971 - 1424/19 md.)
III – Değerlendirme kurulları üyelerininnitelikleri:
Madde53 – (Mülga: 7/7/1971 - 1424/19 md.)
Albaylarla general ve amirallerin terfiişlemleri: (2)
Madde 54 – (Değişik birinci fıkra: 18/6/2003 - 4902/23md.) Yüksek Askerî Şûra; kuvvet komutanlıklarından (…)(2) 38 inci maddenin ikincifıkrasının (b) bendi gereğince gönderilen ve o yıl tuğgeneral-tuğamiral yılkontenjanı tespit edilen sınıflardan olan albaylar ile terfi sırasındakigeneral ve amirallerin şahsî dosyalarını ve rütbedeki sicil belgelerini(albayların, teğmenlikten itibaren; general ve amirallerin, generallik veamirallik sicil belgelerini) inceleyerek, Yüksek Askerî Şûra Yönetmeliğindegösterilen esaslara göre değerlendirme notu verir. Tespit edilen yeterliknotuna göre en yüksek yeterlik notu alanlardan başlanmak üzere yeterliksıralaması yapılır. Yeterlik notu, yeterlik tam notunun % 85 ve daha yukarısıolan albay, general ve amirallerden yeterlik notu en yüksek olandan itibarenkadro ihtiyacı kadar bir üst rütbeye terfi ettirilir. (2)(3)
(Değişik:22/7/1981 - 2497/5 md.) Ancak, bir üst rütbeye yükselecek Tuğgeneral -Tuğ-amiral, Tümgeneral - Tümamiral ile Korgeneral - Koramiral sayısı,yükselecekleri rütbenin birinci yıl kontenjanına eşit veya az ise, bunların üstrütbeye yükseltilme durumları Yüksek Askerî Şura üyelerinin üçte ikisininkabulüne bağlıdır.
(Ek fıkra: 11/2/2014-6519/32 md.) Rütbe bekleme süresini tamamlamaya bir yıl kalanlar daYüksek Askerî Şûra değerlendirmesine alınırlar. Bunlardan terfi ettirilenlerile kadrosuzluktan emekli edilenler rütbe bekleme sürelerini tamamlamışsayılır. (Ek cümle:25/7/2016-KHK-668/4 md.; Aynen kabul: 8/11/2016-6755/4 md.; Değişik üçüncücümle: 15/8/2017-KHK-694/32 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7078/32 md.) Ancak albaylar ile rütbe bekleme süresi üç yıldan azolan general ve amiraller, rütbe bekleme süresine bakılmaksızın ve sicil şartıaranmaksızın Yüksek Askerî Şûra Başkanının kararıyla Yüksek Askerî Şûra değerlendirmesinealınabilirler. (Ek cümle: 15/8/2017-KHK-694/32 md.; Aynen kabul:1/2/2018-7078/32 md.) Bunlardan terfi ettirilenler ile kadrosuzluktanemekli edilenler rütbe bekleme sürelerini tamamlamış sayılır.
(Ek: 3/7/1975 - 1923/23 md.; Mülga dördüncü fıkra:2/1/2017-KHK-681/22 md., Aynen kabul:1/2/2018-7073/22 md.) (…)
____________
(1) 22/1/2015tarihli ve 6586 sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle, bu bente yer alan“Ertelenmiş, para cezasına veya tedbire çevrilmiş” ibaresi “Ertelenmiş, seçenekyaptırımlara çevrilmiş, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş”şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 22 nci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasındayer alan “, Jandarma Genel Komutanlığından ve Sahil Güvenlik Komutanlığından”ibaresi yürürlükten kaldırılmış; daha sonra buhüküm 1/2/2018 tarihli ve 7073 sayılı Kanunun 22 nci maddesiyle aynen kabuledilerek kanunlaşmıştır.
(3) 5/6/2017 tarihli ve 691 sayılıKHK’nin 4 üncü maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Subay Sicil” ibaresi “YüksekAskeri Şûra” şeklinde değiştirilmiş, daha sonra bu hüküm 31/1/2018 tarihli ve7069 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
4412
V – Değerlendirme kurullarının çalışmaları:
Madde 55 – (Mülga: 7/7/1971 - 1424/21 md.)
VI –Değerlendirme kurul üyelerinin bağımsızlığı:
Madde 56 – (Mülga: 7/7/1971 - 1424/21 md.)
Yönetmelik:
Madde 57 – (Mülga: 5/6/2017-KHK-691/5 md.; Aynen kabul: 31/1/2018-7069/5md.)
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Özel Hükümler
I – Savaştakdirnamesi alanlar:
Madde 58 – Savaş takdirnamesi alan subaylara bir defaya mahsus olmaküzere iki yıl kıdem verilir. Savaş takdirnamesine hak kazananlardan ölenlerinkıdemleri verilerek bu kanunda aranan kademe ve rütbe terfii şartlarınabakılmaksızın terfileri yapılır ve yeni duruma göre dul ve yetimlerine emeklimaaşı bağlanır.
II – Esirsubaylar:
Madde 59 – Esir düşen subayların esir düştüklerine dair kıt’a vekurum amirlerince veya bunların yokluğunda üstlerince; yer, tarih ve olaybelirtilmek suretiyle tanzim edilecek raporlara göre:
a) Esarette bulundukları sürecesuç işledikleri esir subaylar içindeki en yüksek rütbeli veya kıdemli subayınyazılı bildirisi veya esarette bulunanlar tarafından imzalı olarak yapılan vebelgeye dayanan ihbarlar üzerine Millî Savunma Bakanlığınca teşkil edilecekkurul raporuna göre suçlu görülenler askeri yargı organlarına sevk edilir.Yargılama sonucu mahküm olanlar hakkında 36 ncı madde hükümleri uygulanır.
b) Esaretten dönen subaylardanterfie engel halleri olmadığı anlaşılanlarla, isnat olunan suçları sabitolmıyanlardan:
1. Esir düşmeden evvel terfişartlarını kazanmış olanlar derhal terfi ettirilerek nasıpları emsal tarihinegötürülür.
2. Normal bekleme sürelerinidoldurmuş olanlar esir düşmeden evvel terfi şartlarını kazanmamış iseler, 2yıllık sicili sağlanıncaya kadar bekletildikten sonra sicil notu ortalamalarıve değerlendirme notlarına göre aynı rütbedeki diğer terfi edecek subaylarlayeterlik gruplamasına girer ve terfi işlemine tabi tutulurlar. Terfie hakkazandıkları takdirde terfileri yapılır ve nasıpları emsal tarihine götürülür.
3. Emsallerinden bir rütbedenfazla geri kalmış olanlar, her rütbede 2 yıllık sicil sağlanıncaya kadarbekletildikten sonra sicil notu ortalamalarına ve değerlendirme notlarına göreaynı rütbedeki diğer terfi edecek subaylarla yeterlik derecelemesine girer veterfi işlemine tabi tutulurlar. Terfie hak kazandıkları takdirde terfileriyapılır ve nasıpları emsal tarihine götürülür.
c) Yukarıdaki esaslara göreyapılacak terfilerde kadro münhali aranmaz.
III – Harpgaibi subaylar:
Madde 60 – Harp gaibi olup da sonradan dönen subaylar 59 uncumaddenin (a) bendi uyarınca askerî yargı organlarına sevk edilirler. Neticedeberaat edenlerin terfileri esir subaylar hakkındaki esaslara göre yapılır.
4413
IV – Enterne edilen subaylar:
Madde 61 – Yabancı devletler tarafındanenterne edildiği mahkeme kararı ile sabit olan subaylar hakkında 59 uncu maddehükümleri uygulanır.
V – Sıhhi izin süresi içinde terfi sırasınagiren subaylar:
Madde 62 – Bulundukları rütbelerdeterfi şartlarını tamamlamış ve terfi için gerekli yeterlik derecesine girmişsubayların sıhhi izin sürelerine tabi bulunmaları terfilerine engel teşkil etmez.
Sıhhi izinsüreleri bekleme sürelerinden sayılır.
VI – Sınıfı değişen subaylar:
Madde 63 – Çeşitli sebeplerle sınıfdeğiştiren subaylarla fakülte ve yüksek okullarda okuyanların terfilerinin neşekilde yapılacağı Subay Sicil Yönetmeliğinde gösterilir.
VII – Fakülte ve yüksek okullardan mezunolanların nasbı:
Madde 64 – (Değişik: 28/6/2001 - 4699/8md.)
Silahlı Kuvvetlerhesabına fakülte veya yüksek okullardan mezun olup subay nasbedilenlerin subaylıknasıpları hangi tarihlerde olursa olsun kademe ilerlemesi veya üst rütbeyeyükselmelerinde esas olacak nasıpları fakülte veya yüksek okullardan mezunoldukları takvim yılının 30 Ağustos tarihidir. Askerlik hizmeti sırasında veyamüteakiben muvazzaf subay nasbedilenlerin subaylık nasıpları hangi tarihteolursa olsun, kademe ilerlemesi veya üst rütbeye yükselmelerinde esas olacaknasıpları 35 inci madde gereğince nasıplarının götürüldüğü takvim yılının 30 Ağustostarihidir.
VIII – Açığa çıkarılan, tutuklananveya firar ve izin tecavüzünde bulunan, cezası infaz edilmekte olan subaylarhakkında yapılacak işlem:
Madde 65 – Açığa alınan veya tutuklanansubay ve askerî memurlar hakkında aşağıdaki esaslara göre işlem yapılır:
a) (Değişik: 20/11/2017-KHK-696/20 md.Aynen kabul:1/2/2018-7079/19 md.) Haklarında taksirli suçlar hariç birsuçtan kamu davası açılanlara ilişkin iddianameler, kabulünü müteakip mahkemetarafından sanığın mensubu bulunduğu kuvvet komutanlığına ve Milli SavunmaBakanlığına gönderilir.
Ağırlaştırılmışmüebbet hapis, müebbet hapis, taksirli suçlar hariç olmak üzere beş yıl ve dahafazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan veya yüz kızartıcı bir suçtan yahutemre itaatsizlikte ısrar, üste veya amire fiilen taarruz, üste veya amirehakaret, mukavemet suçlarından dolayı haklarında kamu davası açılanlar, ilgilikuvvet komutanlığının teklifi üzerine veya resen Milli Savunma Bakanlığıtarafından açığa alınabilirler.
Milli Savunma Bakanlığınca askeri suçlar yönünden resenaçığa alma işlemi tesis edilmeden önce fiilin işleniş şekli, niteliği vedisiplini ihlal derecesi bakımından açığa alınmayı gerektirip gerektirmediği hakkındakigörüşü ilgili kuvvet komutanlığından sorulabilir.
b) (Değişik: 26/3/1982 - 2642/10 md.) (a)bendi gereğince açığa çıkarılanlar yapmakta oldukları görevden alıkonulurlar vekendilerine başka görev verilmez.
c) (Değişik: 22/1/2015 - 6586/45 md.) Bunlardan;
1.Yargılama sonunda beraatlerine, haklarındaki kamu davasının her ne sebepleolursa olsun ortadan kaldırılmasına veya duruşmanın tatiline veya davanındüşmesine veya kamu davasının reddine veya Türk Silâhlı Kuvvetlerindenilişkilerinin kesilmesini gerektirmeyecek şekilde hükümlülüklerine yahuthaklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilenlerinaçıkları, haklarındaki kararın kesinleşmesi beklenmeksizin kaldırılır.
2. Soruşturmaya konu olan fiillerinhizmetlerine devama engel olmadığı anlaşılanların açıkları, haklarında kararverilmesi beklenmeksizin kaldırılabilir.
3. Açıkta bulunanlar hakkında herüç ayda bir yapılacak değerlendirme sonucunda veya diğer nedenlerle açıklarınınkalkması gerektiği değerlendirilenlerin açıkları kaldırılır.
4414
d) (Değişik: 28/6/2001 - 4699/9 md.) Hükmünaleyhe bozulması ve mahkemece bu bozulmaya uyulması veya duruşmanın tatilinedair kararın ortadan kalkması veya Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişkilerininkesilmesini gerektirecek şekilde hükümlülüklerine karar verilmesi hallerinde de(a) bendi hükmü uygulanır.
e) (Değişik: 26/3/1982 - 2642/10 md.)Terfi sırasına girenlerden;
1. Açıktabulunanların,
2. Türk SilahlıKuvvetlerinden ilişkilerinin kesilmesini gerektirmeyecek şekilde hürriyeti bağlayıcı bir cezaya mahkumolmaları nedeniyle veya (c) bendinin (2) numaralı alt bendine göre açıklarıkaldırılmış olup da henüz hükümleri kesinleşmemiş olanların,
3. (Değişik: 29/7/1983 - 2870/6 md.) Tutuklubulunan ya da tahliye edilmekle beraber kovuşturma veya duruşması devam edenveya hakkında verilen hüküm henüz kesinleşmemiş bulunanların,
4. Kısa sürelikaçma ve izin süresini geçirme hariç, firar veya izin tecavüzünde bulunmuşolanlar ile firar veya izin tecavüzüne devam edenlerin,
Terfileri vekademe ilerlemeleri yapılmaz.
Bu gibilerinterfi ve kademe ilerlemesi işlemlerinin ne şekilde yapılacağı subay sicilyönetmeliğinde gösterilir.
f) (Değişik: 26/3/1982 - 2642/10 md.) Açığaalınan ya da tutuklananlar;
1) Hizmet eritazminatından ve bu Kanunda öngörülen aile yardım ödeneği, mahrumiyet yeri ödeneği,doğum yardım ödeneği, ölüm yardım ödeneği, tedavi ve cenaze masrafları, yakacakyardımı, giyecek ve yiyecek (tayın bedeli) yardımı, tahsil bursları ve yurttanfaydalanma, lojmandan faydalanma hükümlerinden yararlanmaya devam ederler.
2. (Değişikbirinci cümle: 18/7/2011 – KHK-647/1 md.) Açığa alınanlara ve tutuklulara(hakim subaylar dahil), bu süreler içinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun141 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi hükmüne göre aylıködenir. Ancak, bu gibilerden haklarında kovuşturmaya yer olmadığına,muhakemenin menine, beraate, her ne sebeple olursa olsun kamu davasınındüşmesine veya ortadan kaldırılmasına karar verilenlerin ödenmeyen veya noksanödenen her türlü özlük hakları ödenir. (Ekcümle: 18/7/2011 – KHK-647/1 md.) Türk Silâhlı Kuvvetlerinin yurtdışıkadrolarında görevliyken açığa alınan veya tutuklananlara da yurtiçinde birkadroya atanıncaya kadar, bu alt bent uyarınca yurtdışı aylığı ödenir.
g) (Değişik: 3/7/1975 - 1923/25 md.) Firarveya izin tecavüzünde bulunanların bu fiillerinin başladığı tarihten itibarenaylık, hizmet ve makamla ilgili ödenek ve tazminatları kesilir. Ancak, kısasüreli kaçma ve izin süresini geçirme veya mazerete dayalı olduğu adlimercilerce verilmiş kararlarla saptanan izin tecavüzlerinde kesilen aylık vemakamla ilgili ödenek ve tazminatları geri verilir.
h. (Değişik: 20/11/2017-KHK-696/20 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/19 md.) Ağırlaştırılmışmüebbet hapis, müebbet hapis ve süreli hapis cezalarının infazı sırasındasubaylara maaş ile hizmet ve makamlarına ilişkin ödenek ve tazminatlarıverilmez.
ı) (Ek:24/4/2008-5758/4 md.) Soruşturma veya kovuşturmasının devamı nedeniyleterfi edemeyen subay ve astsubaylardan; açığa çıkarılan, tutuklanan ya daaçıkları kaldırılanlar veya tahliye edilenler hakkında, davalarıneticeleninceye kadar, bu Kanunun 32 nci maddesinin (b) bendinde yer alan ençok rütbe bekleme süreleri ile 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı TürkiyeCumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 40 ıncı maddesinde belirtilen rütbekarşılığı yaş hadleri uygulanmaz. Bunların Silahlı Kuvvetlerde kalabileceğiazami süre, emsali neşetlilerin Silahlı Kuvvetlerdeki görev süresi kadardır.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
I – GenelkurmayBaşkanının yaş haddi ve görev süresi:
Madde 66 – (Mülga: 28/6/1978 - 2159/4 md.)
4415
ALTINCI KISIM
Astsubaylar (1)
BİRİNCİ BÖLÜM
Kaynak veYetiştirme
I – Kaynak:
Madde67 – (Değişik: 28/5/2003-4861/1 md.)
Türk Silâhlı Kuvvetleri için muvazzafastsubay kaynakları;
a) Astsubay meslek yüksek okulları,
b) (Değişik: 2/1/2017-KHK-681/23 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7073/23 md.) Fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okulları,
c) (Ek: 2/1/2017-KHK-681/23 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7073/23 md.) Milli Savunma Bakanlığı nam ve hesabına Bakanlıkçabelirlenen fakülte, yüksek okul ve meslek yüksek okullarıdır.
II -Temin ve yetiştirme
Madde 68- (Değişik:28/5/2003-4861/2 md.)
Muvazzaf astsubay olabilmek için;
a) Astsubay meslek yüksek okullarından mezunolmak veya,
b) (Değişik: 26/6/2012-6336/14md.) Milli Savunma Bakanlığı tarafından tespit edilecekfakülte, yüksekokul veya meslek yüksekokullarını kendi nam ve hesabınabitirmek; dört yıl veya daha fazla süreli yükseköğrenimi bitirenler içinmüracaat yapılan yılın ocak ayının ilk günü itibarıyla yirmiyedi yaşını, dahaaz süreli yükseköğrenimi bitirenler için yirmibeş yaşını bitirmemiş olmak;uzman erbaşlar için 4 üncü hizmet yılını tamamlamış, 8 inci hizmet yılınıbitirmemiş olmak; yedek astsubaylar için eğitim durumuna göre bu benttebelirtilen yaş koşulunu taşımak; yönetmelikte öngörülen sınavlar ileuygulanacak temel askerlik eğitiminde başarılı olmak gereklidir. (Ek cümle: 31/10/2016-KHK-678/15 md.; Aynenkabul: 1/2/2018-7071/15 md.) Doğrudan Özel Kuvvetler Komutanlığı emrindegörev yapmak üzere astsubay nasbedilecek olanların yaş ve diğer giriş şartlarıGenelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak Millî Savunma Bakanlığıncabelirlenir.(2)(3)
c) (Ek: 2/1/2017-KHK-681/24md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7073/24 md.) Milli Savunma Bakanlığı namve hesabına eğitim göreceklerin önlisans eğitimine gönderilmeleri ile askerieğitimleri ve bu eğitimleri sırasında yapılacaklara ilişkin usul ve esaslaryönetmelikle belirlenir.
(Mülga ikinci fıkra: 25/7/2016-KHK-669/28 md.; Aynenkabul: 9/11/2016-6756/28 md.)
Astsubay meslek yüksek okullarına veya kendi nam vehesabına fakülte, yüksek okul veya meslek yüksekokullarını bitirenler ile yedekastsubaylık hizmetlerini yapmakta iken istekli bulunanlardan muvazzaf astsubaynasbedilmek üzere temel askerlik eğitimine alınacaklarda aranacak şartlar,bunların tâbi tutulacakları seçme sınavlarına ilişkin usul ve esaslar ile temelaskerlik eğitimiyle ilgili esaslar yönetmelikte gösterilir.(4)
——————————
(1) Astsubaylariçin ek 21 inci maddeye bakınız.
(2) 25/7/2016 tarihli ve 669 sayılı KHK’nin 28inci maddesiyle, bu bentte yer alan “Genelkurmay Başkanlığı” ibaresi “MilliSavunma Bakanlığı” şeklinde değiştirilmiş olup, daha sonra buhüküm 9/11/2016 tarihli ve 6756 sayılı Kanunun 28 inci maddesiyle aynen kabuledilerek kanunlaşmıştır.
(3) 16/7/2020 tarihli ve 7250 sayılıKanunun 4 üncü maddesiyle, bu bende “8 inci hizmet yılını bitirmemiş olmak;”ibaresinden sonra gelmek üzere “yedek astsubaylar için eğitim durumuna göre bubentte belirtilen yaş koşulunu taşımak;” ibaresi eklenmiştir.
(4) 16/7/2020 tarihli ve 7250 sayılı Kanunun4 üncü maddesiyle, bu fıkrada yer alan “meslek yüksekokullarını bitirenlerden”ibaresi “meslek yüksekokullarını bitirenler ile yedek astsubaylık hizmetleriniyapmakta iken istekli bulunanlardan muvazzaf” şeklinde değiştirilmiştir.
4416
Uzman jandarmalardan astsubay nasbedilenlerhariç olmak üzere kendi nam ve hesabına fakülte, yüksek okul veya meslek yüksekokullarını bitirenlerden bu madde hükümlerine göre astsubay nasbedilenler,astsubay nasbedilmelerini müteakip atandıkları görevlerde bir yıllık deneme (adaylık) süresine tâbi tutulurlar.Bunlardan atandıkları görevde bir yıllık (doğrudan Özel Kuvvetler Komutanlığıemrinde görev yapmak üzere astsubay nasbedilenler için iki yıl) deneme süresisonunda Türk Silâhlı Kuvvetlerine uyum sağlayamayan veya astsubaylığa engelhali görülenler veya deneme süresinin bitiminden önce temin şartlarınıtaşımadığı anlaşılanlar ya da bu şartları kaybedenler ile deneme süresininbitimine kadar kendi istekleri ile ayrılmak isteyenlerin Türk Silâhlı Kuvvetlerindenilişikleri kesilir ve aldıkları aylıklar dışında Devlet tarafından bunlarayapılan masraflar, kanunî faizleriyle birlikte kendilerinden tahsil olunur. (Ek cümleler: 31/10/2016-KHK-678/15 md.; Değiştirilerekkabul: 1/2/2018-7071/15 md.) Doğrudan Özel KuvvetlerKomutanlığı emrinde görev yapmak üzere astsubay nasbedilenlerin deneme süresiiki yıldır. Doğrudan Özel Kuvvetler Komutanlığında görev yapmak üzere astsubaynasbedilenler sınıflarına bakılmaksızın Özel Kuvvetler Komutanlığında eğitimetabi tutulurlar. (Değişik beşinci altıncıve yedinci cümleler:18/2/2021-7281/9 md.) Bu eğitimlerde başarıgösteremeyenlerin, eğitimi tamamlamadan önce temin şartlarını taşımadığıanlaşılanların veya temin aşamasındaki şartları kaybedenlerin Türk SilahlıKuvvetleri ile ilişikleri kesilir. Geçici sağlık nedenleri ile başarıgösteremeyenler bir sonraki dönem eğitimine katılırlar. Bunlardan ikinci dönemeğitimde her ne sebeple olursa olsun başarı gösteremeyenlerin Türk SilahlıKuvvetleri ile ilişikleri kesilir. (Ek cümle:18/2/2021-7281/9md.) Sağlık nedenleri ile başarı gösteremeyenler hariç olmak üzere, TürkSilahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilenlerden aldıkları aylıkları dışındaDevletçe bunlara yapılan masraflar, kanuni faizleriyle birlikte tahsil olunur. Bunlardanikinci dönem eğitimde de sağlık nedenleri ile başarı gösteremeyenler kuvvetkomutanlıklarınca sınıf ve rütbelerine uygun görevlere atanırlar. Doğrudan ÖzelKuvvetler Komutanlığında görev yapmak üzere astsubay naspedilenlerden sonradanÖzel Kuvvetler Komutanlığı dışına atananlar, ayrıca sınıflarına ilişkineğitimlere tabi tutulurlar.(1)(2)
Bu şekilde ilişiği kesilenlerbaşka askerî öğretim kurumlarına alınamazlar ve Türk Silâhlı Kuvvetlerindemuvazzaf olarak istihdam edilemezler. 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu hükümlerisaklıdır.
Temel askerlik eğitimindençeşitli nedenlerle ilişiği kesilenlerin temel eğitimde geçirdikleri süreler iletemel askerlik eğitimini müteakip astsubay nasbedilenlerden deneme süresininbitimine kadar ayrılanların temel eğitimde ve muvazzaf astsubaylıkta geçensüreleri askerlik hizmetinden sayılır. Toplam hizmet süreleri askerlikyükümlülük sürelerini karşılayanlar askerlik hizmetini yerine getirmişsayılırlar. Eksik hizmeti olanların bu süreleri, 1076 sayılı Yedek Subaylar veYedek Askerî Memurlar Kanunu veya 1111 sayılı Askerlik Kanunu hükümlerine göretamamlatılır.
——————————
(1) 31/10/2016tarihli ve 678 sayılı KHK’nin 15 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan“atandıkları görevde bir yıllık” ibaresinden sonra gelmek üzere “(doğrudan ÖzelKuvvetler Komutanlığı emrinde görev yapmak üzere astsubay nasbedilenler içiniki yıl)” ibaresi eklenmiş; daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7071 sayılıKanunun 15 inci maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
(2) 18/2/2021 tarihli ve 7281 sayılıKanunun 9 uncu maddesiyle bu fıkranın ikinci cümlesine “hali görülenler”ibaresinden sonra gelmek üzere “veya deneme süresinin bitiminden önce teminşartlarını taşımadığı anlaşılanlar ya da bu şartları kaybedenler” ibaresieklenmiştir.
4416-1
YEDİNCİ KISIM
Astsubay Sınıflandırması
I –Sınıflar:
Madde 69 – (Değişik : 19/4/2000 - 4564/3 md.)
Türk Silahlı Kuvvetlerinemensup astsubayların sınıfları ve bu sınıflardan hangilerinin muharip,hangilerinin yardımcı sınıflara dahil bulunduğu 21 inci madde esaslarına göretespit edilir ve Astsubay Sınıflandırma Yönetmeliğinde gösterilir.
II -Sınıflandırma:
Madde 70 – Astsubayların sınıflandırılması hakkında 22 nci maddeesasları uygulanır.
a) İlksınıflandırma:
Madde 71 – Astsubay adayı öğrencilerin sınıflara ayrılması hakkında23 üncü madde esasları uygulanır.
b) Yenidensınıflandırma:
Madde 72 – Astsubayların yeniden sınıflandırılması hakkında (d)bendi hariç olmak üzere 24 üncü madde esasları uygulanır.
III –Sınıflandırma kurulları ve sınıflandırma yönetmeliği:
Madde 73 – Astsubaysınıflandırma kurulları ve Sınıflandırma Yönetmeliği hakkında 25 incimadde esasları uygulanır.
SEKİZİNCİ KISIM
Astsubay Meslek İçi Eğitimi
I – Meslekiçi eğitimi:
Madde 74 – Astsubayların meslek içi eğitimleri hakkında 26 ncımadde esasları uygulanır.
II – Muharipsınıf astsubayların karargâhta görevlendirilmesi:
Madde 75 – Muharip sınıf astsubaylar başçavuş olmadan kurum vekarargahlarda idari işlerde görevlendirilemezler.
4417
DOKUZUNCU KISIM
Astsubay Terfileri
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
I – Kapsam:
Madde76 – Silahlı Kuvvetlere mensup astsubayların; rütbeleri, bekleme süreleri,nasıpları, rütbe ve kademe terfi şartları bu kanun hükümlerine tabidir.
II – Rütbeler:
Madde77 – Silahlı Kuvvetlerdeki astsubay rütbeleri aşağıda gösterilmiştir.
(Ek satır:25/6/2019-7179/62 md.) Astsubay astçavuş |
Astsubay çavuş |
“ Kıdemli çavuş |
“ Üstçavuş |
“ Kıdemli üstçavuş |
“ Başçavuş |
“ Kıdemli Başçavuş |
III – Bekleme süreleri:
a) Barış zamanına ait normal beklemesüreleri:
Madde 78 –(Değişik: 5/2/2009-5837/19 md.)
Astsubayların normal bekleme süreleri aşağıdagösterilmiştir:
Rütbeler . | Normal bekleme süreleri |
Astsubay Astçavuş(3) | 8 ay |
Astsubay Çavuş | 3 yıl |
“ Kıdemli Çavuş | 3 yıl |
“ Üstçavuş | 6 yıl |
“ Kıdemli Üstçavuş | 6 yıl |
“ Başçavuş | 6 yıl |
“ Kıdemli Başçavuş | 6 yıl |
b) En azbekleme süreleri:
Madde79- (Değişik: 28/5/2003-4861/3 md.)
Savaşta ve milletlerarası taahhütler icabı savaşlarakatılanlar için Cumhurbaşkanı kararı ile normal bekleme süreleri yarısına kadarindirilebilir. Bu indirme sonucunda bir yıldan artan miktarlar, tam yıla çıkarılır.(1)
Üstün başarı kıdemi alan üstçavuş, kıdemliüstçavuşlar ile başçavuşların normal bekleme süreleri bir yıl eksiktir.
Kendi nam ve hesabına (…) (2)fakülte, yüksek okul veya meslek yüksek okullarını bitirdikten sonra muvazzafastsubay olmak için başvuranlardan, temel askerlik eğitimini başarıyla bitiripmuvazzaf astsubay nasbedilenlerin, hazırlık sınıfı ve sınıfta kalmalar hariçolmak üzere astsubay meslek yüksek okullarından yıl itibariyle fazla olanöğrenim süreleri, kıdemlerinden sayılır ve bunların hangi rütbelerde ne kadareksik bekletilecekleri yönetmelikte gösterilir. (1)
–––––––––––––––
(1) 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 127 ncimaddesiyle, bu fıkrada yer alan “Genelkurmay Başkanının göstereceği lüzumüzerine Millî Savunma Bakanının teklifi ve Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı”şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 25 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan“Genelkurmay Başkanlığı tarafından tespit edilecek” ibaresi yürürlüktenkaldırılmış; daha sonra bu hüküm 1/2/2018tarihli ve 7073 sayılı Kanunun 25 inci maddesiyle aynen kabul edilerekkanunlaşmıştır.
(3) 25/6/2019 tarihli ve 7179 sayılıKanunun 62 nci maddesiyle çizelgenin birinci satırından önce gelmek üzere busatır eklenmiştir.
4418
c) En çok bekleme süreleri:
Madde80 – (Değişik: 9/8/1993 - KHK - 499/13 md.)
Astsubayların 78 inci maddede gösterilen normal beklemesüreleri dışında her rütbede kalabilecekleri süre, bu Kanundaki esaslardahilinde o rütbenin yaş haddine kadar olan süredir.
IV – Terfi zamanı:
Madde81 – Astsubayların terfi zamanı hakkında 33 üncü madde hükmü uygulanır.
İKİNCİ BÖLÜM
Nasıp
I –Astsubaylığa nasıp:
Madde82- (Değişik: 28/5/2003-4861/4 md.)
(Değişik birinci fıkra: 2/1/2017-KHK- 681/26 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7073/26 md.) Astsubaylığanasıp Milli Savunma Bakanının onayı ile yapılır.
(Ekfıkra: 11/2/2014-6519/33 md.; Değişik ikinci fıkra: 2/1/2017-KHK- 681/26 md.; Aynen kabul:1/2/2018-7073/26 md.) Rütbe terfileri, ilgisine göre İçişleri Bakanının veyaMilli Savunma Bakanının onayı ile yapılır.
(Değişik üçüncü fıkra: 17/4/2017-KHK-690/8md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7077/7 md.) Fakülte, yüksek okul veya meslekyüksek okulu mezunu olup da astsubay nasbedilmek üzere temel askerlik eğitiminetâbi tutulanlardan başarılı olanlar astsubaylığa nasıp onayı tarihinden geçerliolarak astsubay çavuşluğa nasbedilirler. Bu personelin astsubaylık nasıplarıhangi tarihte olursa olsun, kademe ilerlemesi veya üst rütbeye yükselmelerineesas olacak nasıpları için onay takvim yılının 30 Ağustos tarihi esas alınır vekademe ilerlemesi veya üst rütbeye yükselmelerinde 79 uncu ve 80 inci maddehükümlerine göre işlem yapılır. Nasıp düzeltilmesinden ötürü maaş veya maaşfarkı ödenmez ve diğer özlük hakları verilmez. Astsubay meslek yüksekokullarını başarıyla bitirenler ise o yılın 30 Ağustos tarihinde astsubayçavuşluğa nasbedilirler. Bunlardan;
a) Astsubay meslek yüksek okullarını bitirip de astsubay çavuşnasbedilmeden önce astsubaylar hakkında açığa alınmayı gerektiren bir suçtanhaklarında kamu davası açılanlar veya herhangi bir suçtan tutuklanan ya dagözaltına alınanların astsubay çavuşluğa nasıpları yapılmaz. Bunlardanöğrencilik hukukunun kaybedilmesine sebep olacak şekilde mahkûm olanlarla okulyüksek disiplin kurulunca okulla ilişiğinin kesilmesine karar verilenler hariçolmak üzere haklarında kovuşturmaya yer olmadığına, ceza verilmesine yerolmadığına, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, beraate veya kamudavasının her ne sebeple olursa olsun ortadan kaldırılmasına karar verilenlerlegözaltına alınanlardan başka bir işlem yapılmaksızın serbest bırakılanlarastsubay çavuşluğa nasbedilir ve nasıpları emsalleri tarihine götürülür.
b) Kazai,idari veya sıhhi zorunluluklar nedeniyle astsubay meslek yüksek okullarını 30Ağustostan sonra bitirenler, bitirdikleri ayın sonundan geçerli olarak astsubayçavuşluğa nasbedilirler. Bunların nasıpları emsalleri tarihine götürülür.
Astsubay nasbedilenlerin 1076 sayılı YedekSubaylar ve Yedek Askerî Memurlar Kanunu veya 1111 sayılı Askerlik Kanununagöre yerine getirdikleri muvazzaf askerlik hizmetinde geçen hizmet sürelerikıdemlerinden sayılır ve nasıpları buna göre düzeltilir. Bu şekilde bulunacaknasıplarına göre terfi ve kademe ilerlemesine esas olacak nasıpları,nasıplarının götürüldüğü takvim yılının 30 Ağustos tarihidir. Nasıp düzeltmesindendolayı maaş ve maaş farkları ödenmez ve diğer özlük hakları verilmez.
(Ek fıkra:25/6/2019-7179/62 md.) Yedek astsubay okullarını bitirenler, bitirdikleritarihten geçerli olmak üzere astsubay astçavuş nasbedilirler.
II – Nasıp düzeltilmesi:
Madde83 – (Değişik: 17/4/1975 - 1875/6 md.)
Kazai ve idari kararlar sonucu astsubaylarınnasıplarının düzeltilmesi hakkında 36 ncı maddenin (a), (b), (e) bentlerihükümleri uygulanır. Ancak sıhhi sebepler ile devamsızlık, yönetmeliktegösterilen özel nitelik isteyen kurslar ve 3 ay (dahil) daha az süreli kurslariçin 36 ncı maddenin (b) bendi hükümleri uygulanmaz.
(Ekfıkra: 16/6/2009 - 5906/1 md.) Kendi nam ve hesabına yüksek lisans öğrenimiyapan astsubaylara (sözleşmeli erbaşlıktan astsubaylığa geçenler dâhil), 36 ncımaddenin (d) bendinde belirtilen esaslar dahilinde kıdem verilir. (1)
(Ekfıkra: 10/3/2011-6191/10 md.) Türk Silahlı Kuvvetleri Astsubay Üst KarargâhHizmetleri Eğitim Merkezi Komutanlığınca düzenlenen ve iki yarı yıllık programıiçeren, Astsubay Üst Karargâh Hizmetleri eğitimini bitiren astsubaylara, biryıl kıdem verilir.
(Değişikson fıkra: 16/6/2009 - 5906/1 md.) Bu madde hükümlerine göre nasıpları lehveya aleyhe düzeltilenlerin terfi işlemlerinin ne şekilde olacağı vekıdemlerinin verilme usul, esas ve şartları Astsubay Sicil Yönetmeliğindegösterilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kıdem
I – Kıdem ve kıdem sırası:
Madde 84 – (Değişik:2/7/2000 - KHK - 607/10 md.; Değiştirilerek kabul: 10/5/2006-5497/7 md.)
Kıdem ve kıdem sırası aşağıdaki esaslara göredüzenlenir:
a) Rütbelerde kıdemler, onay metninde yazılıtarihten başlar. (1)
b) Aynı günde astsubaylığa nasbedilenlerarasında kıdem sırası, okullarda kazanılan not ortalamalarına göre tespitedilir ve bunlar kendi aralarında sıralanırlar.
c) Aynı rütbe ve nasıplılar arasında kıdemsırası, her yıl tespit edilen yeterlik derecesine göre saptanır. Aynı rütbe venasıplı olup, değişik kaynaklardan yetiştiğinden yeterlik derecesikıyaslanamayan astsubaylar arasındaki kıdem sırası aşağıda belirtilmiştir:
1. Astsubay meslek yüksekokulu mezunları.
2. Uzman jandarmalıktan astsubay olanlar.
3. Uzman erbaşlıktan astsubay olanlar.
4. Kıt'a erbaş ve erlerinden astsubayolanlar.
5. Sözleşmeli astsubaylıktan muvazzaf astsubayolanlar.
–––––––––––––
(1) 10/3/2011tarihli ve 6191 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle, bu fıkrada yer alan“astsubaylara” ibaresinden sonra gelmek üzere “(sözleşmeli erbaşlıktanastsubaylığa geçenler dâhil)” ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.
4418-2
6. Sivil kaynaktan muvazzaf astsubay olanlar.
7. Sözleşmeli astsubaylar.
8. (Ek:25/6/2019-7179/62 md.) Yedekastsubaylar.
d) Çeşitli sınıflara mensup, aynı rütbe venasıplı astsubaylar arasındaki kıdem sırası aşağıdaki önceliğe göre;
1. Yeterlik dereceleri,
2. Astsubaylık hizmet süreleri,
3. Bir önceki rütbeye yükselme tarihleri,
4. Bir önceki rütbenin son yılında tespitedilen yeterlik dereceleri,
5. Bu durumda da eşitlik varsa, eşitlikbozuluncaya kadar sıra ile bir önceki rütbenin son yılında tespit edilenyeterlik dereceleri,
dikkate alınarak belirlenir.
e) Her ne sebeple olursa olsun sınıfıdeğiştirilenler, yeni sınıflarındaki yeterlik dereceleri tespit olununcayakadar, yeni sınıfının aynı nasıplılarının sonunda sıralanırlar.
f) Kuvvetleri ayrı olan aynı rütbe ve aynınasıplı astsubayların kıdem sırası;
1. Aynı yıl terfi edenlerden kıdem almadanyükselenler,
2. Her ikisi de kıdem alarak yükselmiş isebir önceki rütbeye yükselme tarihi önce olanlar,
3. Bütün şartlar aynı ise mensup olduğukuvvete göre sıra ile kara, deniz, hava, jandarma, sahil güvenlik,
diğerlerine nazaran kıdemlidir.
Yukarıda belirtilen ilkelere göre kıdem vekıdem sırasının belirlenmesine ilişkin diğer usûl ve esaslar Astsubay SicilYönetmeliğinde gösterilir.
–––––––––––––
(1) 11/2/2014tarihli ve 6519 sayılı Kanunun 34 üncü maddesiyle, bu bentte yer alan “bakanlıkonayı” ibaresi “onay” şeklinde değiştirilmiştir.
4419
DÖRDÜNCÜBÖLÜM
Terfi Esas ve Şartları
I – Rütbe terfişartları ve esasları: (1)
Madde 85 – (Değişik: 29/9/1988 - 3475/10md.)
Astsubaylarınrütbe terfi şartları aşağıda gösterilmiştir.
a) Rütbeye mahsusbekleme süresini tamamlamış olmak.
b) (Değişik: 21/7/2000 - KHK - 607/11 md.;Aynen kabul: 10/5/2006-5497/8 md.) Rütbeye mahsus beklemesüresinin üçte ikisi oranında; kıdem alanlardan astsubay çavuş, astsubaykıdemli çavuş, astsubay üstçavuş (üç yıllık rütbe bekleme süresine tabiolanlar) ve astsubay kıdemli üstçavuş (üç yıllık rütbe bekleme süresine tabiolanlar) rütbelerinde en az bir yıllık, diğer rütbelerde fiili beklemesüresinin üçte ikisi oranında yıllık sicili bulunmak,
c) Üst rütbekadrosunda açık bulunmak.
Birinci fıkradabelirtilen şartları haiz olan astsubayların terfileri aşağıdaki esaslara göreyapılır.
a) (Değişik: 21/7/2000 - KHK - 607/11 md.;Aynen kabul: 10/5/2006-5497/8 md.) Yükselme sırasına girmiş bulunan astsubayların, sicil notu ortalamalarıtespit edilir ve bunlar sınıfları içerisinde yeterlik derecesine göresıralanır. Bilahare bu sıralama esas alınmak üzere sicil notu ortalaması siciltam notunun % 60 ve daha yukarısı olanlardan bir üst rütbedeki kadro açığıkadarı en üstün yeterlik derecesinden başlanmak üzere bir üst rütbeye terfiettirilir. Diğer terfi şartlarını haiz olduğu halde üst rütbede kadro açığıbulunmadığı için terif edemeyenler derece ilerlemesi yaparlar. 83, 100 ve 106ncı maddelere göre 30 Ağustos tarihinden sonra terfi etme durumunda olanların,terfi eden emsallerinin şartlarını haiz olmak kaydıyla, kadro açığı şartıaranmadan bir üst rütbeye terfi işlemleri derhal yapılır.
b) (Değişik:23/6/2016 - 6722/4 md.) Üstün başarılı kıdemli üstçavuş ve başçavuşlarınterfi esasları: Kıdemli üstçavuş ve başçavuşların bu rütbelerine ait beklemesürelerinin bitiminden bir yıl önce bu rütbelere ait her yılki sicil notu,sicil tam notunun %95 ve daha yukarısında ve sicil notu ortalaması da sicil tamnotunun %95 ve daha yukarısında olanlar, yönetmelikte belirtilen usul veesaslar doğrultusunda rütbelerine göre kendi sınıfları içerisinde ayrı ayrısıralanırlar. Bu şekilde sıralanan astsubaylardan, kendi sınıfı mevcudunun veyamevcudun azlığı sebebiyle birleştirilen sınıfların toplam mevcudunun; muharipsınıflar için %8’ine kadarı, yardımcı sınıflar için %4’üne kadarı ilgili kuvvetkomutanı, Jandarma Genel Komutanı veya Sahil Güvenlik Komutanı tarafından birüst rütbeye yükseltilebilir.
c) (Ek: 21/7/2000 - KHK - 607/11 md.; Aynenkabul: 10/5/2006-5497/8 md.) Yükselme sırasına girmiş bulunan astsubaylardan görev esnasındayaralanmaları nedeniyle uzun süreli tedaviye tabi tutulanların rütbe terfii verütbe kıdemliliği işlemleri; sicil notu ortalamasına göre, birinci fıkranın (b)ve (c) bentlerindeki şartlar aranmadan yapılır.
Her yıldüzenlenecek sicil belgelerinin şekli ve muhtevası ile sınıf ve rütbelerinözelliklerine göre ne surette, kimler tarafından, hangi zamanlardadoldurulacağı, sicil notunun verilme esasları ve birinci fıkranın (b)bendindeki şart nedeniyle terfi edemeyenlerin gelecek yıldaki terfiişlemlerinin ne şekilde yapılacağı (…)(2) Astsubay SicilYönetmeliğinde gösterilir.
–––––––––––––
(1) 5/2/2009tarihli ve 5837 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle; bu maddenin birincifıkrasının (b) bendinde yer alan “astsubay üstçavuş” ve “astsubay kıdemliüstçavuş” ibarelerinden sonra gelmek üzere “(üç yıllık rütbe bekleme süresinetabi olanlar)” ibareleri eklenmiş ve metne işlenmiştir.
(2) 23/6/2016tarihli ve 6722 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle burada yer alan “ve ayrıcaüstün başarı sebebiyle terfi usul ve şartları” ibaresi madde metnindençıkarılmıştır.
4420
II – Terfide baraj:
Madde 86 –(Mülga: 7/7/1971 - 1424/28 md,; Yeniden düzenleme: 29/9/1988 - 3475/11 md.; İptal:Ana. Mah.'nin 31/12/1992 tarih ve E: 1992/40, K: 1992/55 sayılı Kararı ile.)
III – Yeterlikderecelerinin hesaplanması:
Madde 87 – (Mülga: 7/7/1971- 1424/28 md.)
IV – Terfiişlemi:
Madde 88 – (Mülga: 7/7/1971- 1424/28 md.)
V – Kadrolarınbildirilmesi:
Madde 89 – (Değişik: 2/1/2017-KHK- 681/27 md.;Aynen kabul: 1/2/2018-7073/27 md.)
Kara, Denizve Hava Kuvvetleri Komutanlıklarına ait astsubay kadroları, her yıl 30 Ağustostarihine kadar sınıfı (varsa branşı) belirtilerek Milli Savunma Bakanlığıncatespit edilir.(1)
VI – Çok sınıflı kadrolar:
Madde 90 – (Mülga: 7/7/1971- 1424/30 md.)
VII – Rütbeterfii esas ve şartları:
Madde 91 – (Mülga: 7/7/1971- 1424/30 md.)
VIII – Müteakipyıllarda terfi:
Madde 92 – (Değişik:29/9/1988 - 3475/12 md.)
Rütbe terfi edemeyen astsubaylardan:
a) Astsubay çavuş ve astsubay kıdemli çavuşların tamamı,
b) Sicil notu ortalaması, sicil tam notunun % 50 (dahil)'den fazlave % 60'dan az olan üstçavuş - başçavuşlar,
c) (İptal: Ana.Mah.’nin31/12/1992 tarih ve E: 1992/40, K: 1992/55 sayılı Kararı ile)
Hizmete devam ettirildikleri sürece rütbe terfişartlarını haiz olmak kaydıyla sonraki yıllarda o yıl terfi sırasına girenlerlebirlikte 85 inci madde esaslarına göre yeniden terfi işlemine tabi tutulurlar.
Terfi edenlerin yeni rütbelerindeki bekleme süresinin başlangıcırütbeye nasıp tarihidir. Bunlar yükseldikleri yeni rütbenin bekleme süresinetabidirler.
(Son fıkra iptal: Ana. Mah.’nin 31/12/1992 tarih ve E: 1992/40, K:1992/55 sayılı Kararı ile.)
IX – Kademe terfii esas ve şartları:
Madde 93 – (Değişik:7/7/1971 - 1424/32 md.)
Astsubaylar aşağıda yazılı esaslara göre her yıl kademe ilerlemesiyaparlar.
a) Kademe ilerleme şartları şunlardır:
1. Bulunduğu kademede bir terfi yılını doldurmuş olmak,
2. Bulunduğu rütbede ilerliyebileceği bir ileri kademe bulunmak,
3. Sicil notu, sicil tam notunun % 60 ve daha yukarısı olmak.
Yukarıdaki şartları haiz olan astsubaylar, her yıl kademeilerlemesi yaparlar.
b) Rütbelere ait kademeler ve bu kademelerin üst derece maaşkademelerine sırayeti EK-VIII/A ve EK-VIII/C sayılı cetvellerde gösterilmiştir.Kademe ilerlemesi suretiyle üst rütbe maaşını almış olmak, üst rütbeye terfiigerektirmez.(2)
c) Kademe ilerlemesinin nasıl yapılacağı ve onay makamlarıAstsubay Sicil Yönetmeliğinde gösterilir.
d) Bekleme süreleri sonunda üst rütbeye terfi eden astsubaylar,yeni rütbelerinin birinci kademesine de ilerlemiş olurlar.
Bekleme süreleri dışında rütbe terfii eden astsubaylar da yenirütbelerinin birinci kademesine ilerlemiş sayılırlar. Bunların yeni rütbekademe aylıkları evvelki aylıklarından az olduğu takdirde, aradaki fark kademeilerlemesi suretiyle giderilinceye kadar evvelki aylıkları ödenmekte devamolunur.
____________
(1) 18/2/2021tarihli ve 7281 sayılı Kanunun 42 nci maddesiyle, bu maddede yer alan “kuvvetkomutanlıklarının teklifi üzerine Genelkurmay Başkanlığınca” ibaresi “MilliSavunma Bakanlığınca” şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 30/6/2022 tarihli ve 7415sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle bu bentte yer alan “ek-VIII sayılı çizelgede”ibaresi “EK-VIII/A ve EK-VIII/C sayılı cetvellerde” şeklinde değiştirilmiştir.
4421
e) Muhtelif sebeplerle nasıp tarihleri lehlerine düzeltilenlerin,yeni nasıp tarihlerine göre EK-VIII/A ve EK-VIII/C sayılı cetvellerdekikademelere intibakları yapılır.(4)
f) (Değişik: 29/9/1988 - 3475/13 md.) Kadrosuzluk(...) (1) sebebiyle rütbe terfi edemeyenlerden (a) bendindebelirtilen şartları haiz olanlar, bulundukları rütbede kademe ilerlemesiyapabilirler.
g) (Ek: 21/7/2000 - KHK - 607/12 md.; Aynenkabul: 10/5/2006-5497/9 md.) Kademe ilerlemesi yapacak astsubaylardan görev esnasında yaralanmalarısebebiyle uzun süreli tedaviye tabi tutulanlardan o yıla ait sicil notuolmayanlarda, (a) bendindeki sicil notu şartı aranmaz. Bunların kademeilerlemeleri sicil notu ortalamasına göre yapılır.
Çeşitlinedenlerle Silahlı Kuvvetlerden ayrılacak astsubaylar hakkında yapılacak işlem:
Madde 94 – (Değişik: 7/7/1971 - 1424/33md.)
(Değişik cümle : 28/6/2001 - 4699/12 md.) Kadrosuzluk,yetersizlik, (…)(2) veya (c) bendinde belirtilen suçlardanhükümlülük nedeni ile aşağıda belirtilen esas ve şartlar dahilinde astsubaylarhakkında Silahlı Kuvvetlerden ayırma işlemi yapılır. (2)
a) Yetersizliksebebi ile ayırma:
1. (Değişik: 11/2/2014-6519/35 md.) Astsubayçavuş rütbesi hariç olmak üzere son on yıl içinde, ikisi farklı birinci veikinci sicil üstlerinden olmak üzere üçüncü kez sicil tam notunun %60’ındandaha düşük sicil notu alan astsubaylar,
2. (Mülga: 11/2/2014-6519/35 md.)
3. Astsubay SicilYönetmeliğinde gösterilen esaslara göre kendisinden istifade edilemiyeceğisıralı sicil üstlerinin düzenliyeceği sicil belgesi ile anlaşılanlar;
Hakkında hizmetsürelerine bakılmaksızın T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır.
b) (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
c) (Ek: 28/6/2001 - 4699/12 md.; Değişik:22/1/2015-6586/46 md.) Hükümlü olma nedeniyleayırma: Ertelenmiş, seçenek yaptırımlara çevrilmiş, hükmün açıklanmasının geribırakılmasına karar verilmiş ve affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetinekarşı işlenen suçlarla, 1632 sayılı Askeri Ceza Kanununun 131 inci maddesininbirinci fıkrasının az vahim hâli hariç, basit ve nitelikli zimmet, irtikap,rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlıiflas, iftira gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı niteliktekisuçlardan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmî ihale vealım satımlara fesat karıştırma suçlarından hükümlü olan astsubaylar hakkında,hizmet sürelerine bakılmaksızın Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunuhükümleri uygulanır. (Ekcümleler:24/6/2021-7329/13 md.) Mahkeme, bu bentte yazılı suçlardan mahkûmiyet veya kastenişlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla hapis cezasına mahkûmiyethâllerinde, mahkûmiyet kararıyla birlikte astsubayların Türk SilahlıKuvvetlerinden çıkarılmasına karar verir. Bu hususlar mahkeme hükmündebelirtilmemiş olsa da mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak Türk SilahlıKuvvetlerinden çıkarmayı gerektirir. Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma,askerî rütbe ve memuriyetlerin kaybedilmesi ile subay, astsubay ve Devletmemuru olarak tekrar Türk Silahlı Kuvvetlerine kabul edilmeme sonuçlarınıdoğurur.
Madde 95 - 99 – (Mülga: 7/7/1971 - 1424/34md.) (3)
–––––––––––––
(1) Bu benddeki"...ve terfide baraj..." ibaresi Anayasa Mahkemesinin 31/12/1992tarih ve E: 1992/40, K: 1992/55 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
(2) 31/1/2013tarihli ve 6413 sayılı Kanunun 45 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan“disiplinsizlik, ahlaki durum” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
(3) 7/7/1971 tarih ve 1424 sayılı Kanunun 33 ve 34üncü maddeleri ile bu Kanunun V. ve VI. Bölüm başlıkları kaldırılmıştır.
(4) 30/6/2022tarihli ve 7415 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle bu bentte yer alan “ek-VIIIsayılı cetveldeki” ibaresi “EK-VIII/A ve EK-VIII/C sayılı cetvellerdeki”şeklinde değiştirilmiştir.
4422
YEDİNCİ BÖLÜM
Özel Hükümler
1 – Savaş takdirnamesi alanlar:
Madde 100 – Savaş takdirnamesi alanastsubaylar hakkında 58 inci madde esasları uygulanır.
II – Esir astsubaylar:
Madde 101 – Esir düşen astsubaylarhakkında 59 uncu madde esasları uygulanır.
III – Harb gaibi astsubaylar:
Madde 102 – Harp gaibi astsubaylarhakkında 60 ıncı madde esasları uygulanır.
IV – Enterne edilen astsubaylar:
Madde 103 – Enterne edilen astsubaylarhakkında 61 inci madde esasları uygulanır.
V – Sıhhi izin süresi içinde terfi sırasınagiren astsubaylar:
Madde 104 – Sıhhi izin süresindebulunan astsubayların terfileri hakkında 62 nci madde esasları uygulanır.
VI – Sınıf değiştiren astsubaylar:
Madde 105 – Çeşitli sebeplerle sınıfdeğiştiren astsubayların terfilerinin ne şekilde yapılacağı Astsubay SicilYönetmeliğinde gösterilir.
VII – Açığa çıkarılan, tutuklananveya firar ve izin tecavüzünde bulunan, cezası infaz edilmekte olan astsubaylarhakkında yapılacak işlem:
Madde 106 – (Değişik: 3/7/1975 - 1923/32md.)
Astsubaylarınaçığa alınmaları ve açıklarının kaldırılması subaylar hakkındaki hükümleretabidir. Astsubayların açığa çıkarılmaları, açıkların kaldırılması ve açığaçıkarılan, tutuklanan, cezası infaz edilmekte olan veya firar ve izintecavüzünde bulunan astsubaylar hakkında 65 inci madde hükümlerine göre işlemyapılır.
VIII – İstifa eden veya emekli olanastsubayların durumları:
Madde 107 – (Değişik birinci fıkra29/9/1988 - 3475/14 md.) Disiplinsizlik ve ahlaki durum sebebiyle SilahlıKuvvetlerde kalmaları uygun görülmeyerek sicil yoluyla çıkarılanlar, kamugörevinden çıkarılanlar veya Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası verilenlerhariç olmak üzere istifa eden veya emekliye ayrılan veyahut yetersizliknedeniyle Silahlı Kuvvetlerden ayırma işlemine tabi tutulan astsubaylar,rütbeleriyle yedek astsubaylığa geçirilirler.(1)
(Değişik : 28/6/2001 - 4699/13 md.) Bunlarınyedeklik çağları, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 40ıncı maddesi hükümlerine tabidir.
Askerlikhizmetini yedek astsubay olarak yapanlar hariç olmak üzere, SilahlıKuvvetlerden her ne sebeple olursa olsun ayrılan astsubaylar muvazzaf olarak tekrarSilahlı Kuvvetler hizmetine alınamazlar.(1)
Barışta manevrave tatbikat amaciyle olağanüstü hallerde lüzum ve ihtiyaca göre yeterikadarının hizmete çağrılması sair yedeklik işlem ve durumları ile meslektençıkarılmaları Yedek Subay Kanunu hükümlerine göre yürütülür.
(Ek fıkra: 19/8/1982 - 2703/2 md.; Mülga:29/9/1988 - 3475/19 md.)
IX - Sicil yolu ile çıkarılanların muvazzaflıkhizmetleri:
Madde 108 – (Değişik: 29/9/1988 - 3475/15md.) Disiplinsizlik ve ahlaki durumları sebebiyle sicil yolu ile veyamahkeme kararıyla mecburi hizmetini tamamlamadan astsubaylıktan çıkarılanlardan,muvazzaflık hizmetini tamamlayanlar derhal terhis olunur.
Muvazzaflıkhizmetini tamamlamayanlara bu hizmetleri er olarak tamamlatılır.
____________
(1)25/6/2019 tarihli ve 7179 sayılı Kanunun 62 nci maddesiyle birinci fıkraya“sicil yoluyla çıkarılanlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “, kamu görevindençıkarılanlar veya Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası verilenler” ibaresi veüçüncü fıkraya “Silahlı Kuvvetlerden” ibaresinden önce gelmek üzere “Askerlikhizmetini yedek astsubay olarak yapanlar hariç olmak üzere,” ibaresieklenmiştir.
4423
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Astsubaylıktan Subay Olma
I – Astsubaylıktan subay olma şartları:
Madde 109 – (Değişik: 3/7/2003-4917/3 md.)
Türk SilâhlıKuvvetlerinin ihtiyacı göz önüne alınarak her sene tespit edilecek kontenjannispetinde emsali arasında temayüz etmiş en az dört yıl süreli fakülte veyayüksek okulları bitiren astsubaylar; bağlı olduğu kuvvet komutanlığının,Jandarma Genel Komutanlığının veya Sahil Güvenlik Komutanlığının teklifiüzerine kendi sınıflarında veya askerî hâkim sınıfı hariç olmak üzere öğrenimlerininilgilendirdiği ihtiyaç duyulan sınıflarda aşağıdaki şartlarla teğmennasbedilirler :
a) (Değişik: 5/2/2009-5837/21 md.) Subaylıkiçin sınava müracaat tarihinde en az kıdemli çavuş rütbesinde ve astsubayolarak dördüncü hizmet yılını tamamlamış, yedinci hizmet yılını bitirmemişolmak.
b) (Değişik: 24/4/2008-5758/5 md.) Subaylıkiçin sınava müracaat tarihinde sicil notu ortalaması, sicil tam notunun yüzdedoksan ve daha yukarısı olmak.
c) Askerîdisiplin, tutum ve davranışları, görevindeki başarısı, meslekî bilgi veyetenekleri ile genel kültürü bakımından subaylığa lâyık bulunduğu sıralı sicilüstleri tarafından onanmış olmak.
d) (Değişik: 1/3/2007-5589/1 md.) Yapılacakseçme sınavlarında ve subaylık nosyonu kazandırma eğitiminde başarılı olmak.
Yapılacakseçme sınavlarında başarı gösterenlerin sıralaması, personelin sınav notu ilealmış olduğu madalya, ödül, takdir, taltif ve cezalar da dikkate alınmaksuretiyle yönetmelikle belirtilen esaslara göre yapılır.
(Değişik üçüncü fıkra: 1/3/2007-5589/1 md.) Bunlardan; kuvvet komutanlıkları, Jandarma GenelKomutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca belirlenen esaslar dahilindeyapılacak subaylık nosyonu kazandırma eğitimini başarı ile bitirenler,bitirdikleri tarihten geçerli olarak teğmen nasbedilirler. Bu personelinsubaylık nasıpları hangi tarihte olursa olsun, kademe ilerlemesi veya üstrütbeye yükselmelerine esas olacak nasıplarında onay takvim yılının 30 Ağustostarihi esas alınır. Ancak, 30 Ağustos tarihinden sonra subay nasbedilenlere buişlemden dolayı geriye doğru maaş, maaş farkı ve diğer özlük hakları verilmez. (1)
(Mülga birinci cümle:30/6/2022-7415/5 md.) (…) Nasbedildikleri teğmen rütbesinin aylığından fazladerece ve kademe aylığı alanlar, daha önce emsal oldukları astsubaylarınderece, kademe ve yükselecekleri yeni derece ve kademe aylıklarına göre aylıkalmaya devam ederler. Ancak, yükselecekleri subaylık rütbe ve rütbekıdemliliğindeki aylık derece ve kademeleri, emsali astsubayların aylık dereceve kademelerine eşit hâle gelince, emsali subaylar hakkındaki aylık derece vekademelerine tâbi tutulurlar. Astsubaylıktan subay olan personele rütbe, rütbenormal bekleme süreleri ve diğer hususlar için muvazzaf subaylar hakkındakihükümler uygulanır. (Ekcümle:16/7/2020-7250/5 md.) Ancak bu personel hakkında aşağıda belirtilen yaşhadleri uygulanır. (4)
(Ek tablo:16/7/2020-7250/5 md.)
Rütbe | Yaş Haddi |
Teğmen, üsteğmen | 49 |
Yüzbaşı | 55 |
Binbaşı | 56 |
Yarbay | 57 |
Albay | 60 |
Astsubaylıktansubaylığa geçmek için gerekli başvuru şartlarını haiz olup (…)(2)harekât görevleri nedeniyle başvuruda bulunamayan veya seçme sınavınakatılamayan astsubayların hakları, sınava giremedikleri süre kadar uzatılır. (2)
Astsubaylıktansubay olmaya engel haller aşağıda belirtilmiş olup, bu fıkrada belirtilenler;cezaları ertelenmiş, para cezasına çevrilmiş, genel veya özel af kanunlarıkapsamına girmiş, hükümlülüklerine ilişkin kayıtları adlî sicilden çıkarılmış,haklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmiş olsalar dasubay olamazlar :(3)
–––––––––––––––
(1) 11/2/2014tarihli ve 6519 sayılı Kanunun 36 ncı maddesiyle, bu fıkrada yer alan“kararname” ibaresi “onay” şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 28 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “,Genelkurmay Başkanlığınca geçerli mazeret olarak değerlendirilen” ibaresiyürürlükten kaldırılmış; daha sonra bu hüküm1/2/2018 tarihli ve 7073 sayılı Kanunun 28 inci maddesiyle aynen kabul edilerekkanunlaşmıştır.
(3) 22/1/2015tarihli ve 6586 sayılı Kanunun 47 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “adlîsicilden çıkarılmış” ibaresinden sonra gelmek üzere “, haklarında hükmünaçıklanmasının geri bırakılması kararı verilmiş” ibaresi eklenmiştir.
(4) 16/7/2020 tarihli ve 7250 sayılıKanunun 5 inci maddesiyle, bu fıkranın dördüncü cümlesinde yer alan “, yaşhadleri de dâhil” ibaresi “ve” şeklinde değiştirilmiştir.
4424
a) Devletinşahsiyetine karşı işlenen suçlar ile basit ve nitelikli zimmet, irtikâp,iftira, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma,yalan yere tanıklık, yalan yere yemin, cürüm tasniî, ırza geçmek, sarkıntılık,kız kadın veya erkek kaçırmak, fuhşiyata tahrik, gayrî tabiî mukarenet, dolanlıiflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı suçlar ile kaçakçılık,resmî ihale ve alım ve satımlara fesat karıştırma suçlarından birisinden mahkûmolmak.
b) Firar,amir veya üste fiilen taarruz, emre itaatsizlikte ısrar, üste hakaret,mukavemet, fesat suçları ile 1632 sayılı Askerî Ceza Kanununun 148 incimaddesinde belirtilen suçlardan birisinden mahkûm olmak.
c) (Değişik: 31/1/2013-6413/45 md.) Taksirlisuçlar hariç olmak üzere, (a) ve (b) bentlerinde sayılan suçların dışındakisuçlardan ve disiplinsizliklerden toplam olarak yirmi bir gün ve daha fazlahapis, oda hapsi veya hizmet yerini terk etmeme cezası ile mahkûm olmak veyacezalandırılmak.
Açığaalınmayı gerektiren veya yukarıdaki fıkranın (a) ve (b) bentlerinde sayılansuçlardan gözetim altına alınanlar ya da tutuklananlar yahut haklarında kamudavası açılanlar, bu durumlarının devamı süresince sınava alınmazlar. Bunlarhakkında soruşturma emri verilmemesi veya hazırlık soruşturması sonundakovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi veya yargılama neticesine göreberaat etmeleri halinde, diğer şartları da haiz olmak kaydıyla sınava kabuledilirler.
II – Astsubaylıktan subay olanların rütbeleri:
Madde110 – (Mülga: 3/7/2003 – 4917/4 md.)
III – Yönetmelik:
Madde111 – (Değişik:9/8/1993 - KHK - 499/17 md.) Yukarıda belirtilen hükümlerintatbik şekli ve karşılığı bulunmayan sınıfların hangi sınıf ve meslekimtihanlarına tabi tutulacakları,sicillerin ne şekilde verileceği ve emsalleriarasında temayüz etmiş astsubayların subaylığa nasbedilmelerinde aranacaknitelikler ile seçme sınavlarının yapılma usul, esas ve şartları Subay SicilYönetmeliğinde gösterilir.
ONUNCU KISIM
Yükümlülük
I – Subayların ve astsubayların yükümlülüğü: (2)
Madde112 – (Değişik: 26/3/1982 - 2642/15 md.)
Muvazzaf subay ve astsubaylar subay veastsubay nasbedildikleri tarihten itibaren fiilen onbeş yıl hizmet etmedikçeistifa edemezler.(1)(2)
Astsubaylıktan subay olanlar hakkında buyükümlülük astsubay çavuşluğa nasıp tarihinden itibaren hesap edilir.
(Değişik:3/10/1996 - 4185/2 md.) Aşağıdaki hallerde subay ve astsubaylar istifaetmiş sayılırlar;
a) Yabancı uyruklu kişilerle evlenenlerden,bu evlilikleri yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde Milli SavunmaBakanlığınca uygun görülmeyenler,(3)
________________________
(1) 22/5/2012tarihli ve 6318 sayılı Kanunun 47 nci maddesi ile bu fıkrada yer alan “15 yıl”ibaresi “10 yıl” şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 29 uncu maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasındayer alan “10” ibaresi “onbeş” şeklindedeğiştirilmiş; daha sonra bu hüküm 1/2/2018tarihli ve 7073 sayılı Kanunun 29 uncu maddesiyle aynen kabul edilerekkanunlaşmıştır.
(3) 18/2/2021 tarihli ve 7281 sayılı Kanunun 42nci maddesiyle, bu bentte yer alan “Genelkurmay Başkanlığınca” ibaresi “MilliSavunma Bakanlığınca” şeklinde değiştirilmiştir.
4425
b) Çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybedenler veya Türkvatandaşlığından çıkarılanlar.
(Mülga:21/7/2000 - KHK - 607/13 md.; Aynen kabul: 10/5/2006-5497/10 md.)
(Değişik:21/7/2000 - KHK - 607/13 md.;İptal:Ana.Mah.nin 21/5/2003 tarihli ve E:2003/39,K: 2003/40 sayılı Kararı ile.)
Yabancı memleketlere öğrenim, staj, kurs,ihtisas veya görgü ve bilgilerini artırmak amacıyla gitmiş olanlardan durumlarıyukarıdaki fıkralar hükümlerine uyanlar hakkında o fıkra hükümleri uygulanmaklabirlikte orada bulundukları süre içerisinde aldıkları aylık ve Devletçe yapılanmasrafların dört katı ayrıca tazminat olarak alınır.
(Ek fıkra: 28/5/2003-4861/7 md.; Değişik: 3/7/2003 –4917/5 md.) Durumları yukarıdaki fıkralara uyanlar ile Türk SilâhlıKuvvetleri’nden her ne şekilde olursa olsun mecburî hizmet yükümlülüğünütamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar (Türk SilâhlıKuvvetleri’nde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malûlüolarak Türk Silâhlı Kuvvetleri’nden ayrılanlar hariç), her yıl kuvvet komutanlıkları,Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından belirlenen;askerî öğrenci, subay ve astsubay nasbedildikten sonra kendilerine yapılanöğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarını, yükümlülük sürelerinin eksik kalankısmı ile orantılı olarak kanunî faizi ile birlikte tazminat olarak öderler.Öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarının hangi unsurlardan oluşacağı vetahsiline ilişkin usul ve esaslar; Millî Savunma, İçişleri ve MaliyeBakanlıkları tarafından müştereken yürürlüğe konulacak yönetmelikte belirlenir.
(Ek fıkra: 22/1/2015 - 6586/48 md.) Dış kaynaktan muvazzaf tabip olarak temin edilenpersonel Devlet hizmet yükümlülüğüne tabi tutulmaz. Ancak Türk SilâhlıKuvvetlerinde iki yıl görev yapmadan her ne şekilde olursa olsun ayrılanlarhakkında bu fıkra hükmü uygulanmaz.
II – Yurt içinde ve yurt dışında öğrenim, kurs ve stajyapanlar ile yurt dışına sürekli göreve atananların yükümlülükleri: (1)
Madde 113 – (Değişik: 22/5/2012-6318/48 md.)
Subay veyaastsubay nasbedildikten sonra öğrenim, kurs, staj ve sürekli görev nedeniyleyurt dışına gidenler ile Silahlı Kuvvetler hesabına yurt içinde öğrenim, eğitimve kurs görenlerin yükümlülükleri aşağıda gösterilmiştir:
a) Subayveya astsubay nasbedildikten sonra yabancı memleketlere altı ay veya daha fazlasüre ile öğrenim, staj, kurs, ihtisas veya görgü ve bilgilerini artırmakmaksadıyla gidenlerin yükümlülükleri, masrafların ödenme şekline bakılmaksızın,gidiş ve dönüş tarihleri arasında geçen sürenin iki katı kadar uzatılır.
b) Subayveya astsubay nasbedildikten sonra; Silahlı Kuvvetler hesabına yurt içindeki fakülteve yüksekokullarda lisans veya lisansüstü öğrenim yapanların yükümlülükleri,buralarda geçen süreler kadar uzatılır.
——————————
(1) 22/5/2012 tarihli ve 6318 sayılı Kanunun 48 inci maddesi ile bu maddebaşlığı “II – Yurt içinde ve dışında öğrenim, kurs ve staj yapanlar ile yurtdışına sürekli göreve atananların yükümlülükleri” iken metne işlendiği şekildedeğiştirilmiştir.
4426
c) (Değişik: 2/1/2017-KHK-681/30 md.; Aynen kabul:1/2/2018-7073/30 md.) MilliSavunma Üniversitesi bünyesindeki enstitülerde öğrenim görenlerinyükümlülükleri, buralarda geçen süreler kadar uzatılır.
ç) (Değişik: 22/1/2015 - 6586/49 md.) SilahlıKuvvetler hesabına yurt içinde tıpta, diş hekimliğinde uzmanlık veya yan daluzmanlık eğitimi ile Silahlı Kuvvetler hesabına yurt içinde tıpta, dişhekimliğinde veya eczacılıkta doktora eğitimini bitirenlerin yükümlülükleri,buralarda geçen sürelerin yarısı kadar uzatılır.
d) (Değişik: 2/1/2017-KHK-681/30 md.; Aynen kabul:1/2/2018-7073/30 md.) Pilotajeğitimini (pilot adaylarına verilen uçuş eğitimi) bitirenlerin yükümlülüksüresi altı yıl, Deniz Karakol uçaklarında görev yapmak üzere Taktik Koordineve Seyrüsefer eğitimini bitirenlerin yükümlülük süresi iki yıl daha uzatılır.(1)(6)
e) Yurt dışısürekli göreve atanan subay veya astsubayların yükümlülükleri, buralarda geçensüreler kadar uzatılır. (Değişik ikincicümle: 22/1/2015-6586/49 md.) Ancak, yaş haddinden, herhangi bir nedenleresen veya kadrosuzluktan emekli edilecekler ile tutuklulardan kendi isteği ileemekli olmak isteyenlere bu yükümlülük süresi uygulanmaz.
f) (a), (b),(c), (ç), (d) ve (e) bentleri gereğince yükümlülüklere eklenecek hizmetsürelerinin başlangıç tarihleri;
1.Yükümlülük süresini tamamlamadan gidenlerin, yükümlülük süresini tamamladıktansonra,
2.Yükümlülük süresini tamamlayarak gidenlerle, yükümlülüklerini bu süre içindetamamlayanların,
kadrogörevine fiilen katıldıkları tarihten başlar.
g) (Ek: 2/1/2017-KHK-681/30 md.; Değiştirilerek kabul: 1/2/2018-7073/30 md.) Yükümlülük sürelerininbu madde hükümlerine göre uzatılan kısmı toplamı 8 yılı geçemez.
III – Liseyi bitirdikten sonra yurt dışında öğrenim yapanlarınyükümlülükleri:
Madde114 – (Değişik: 1/5/1986-3282/6 md.)
Lise mezunlarındanöğrenim maksadıyla yabancı memleketlere gönderilenlerin, subay çıktıktan sonraistifaya hak kazanmaları, onbeş yıllık yükümlülük süresine ek olarak öğrenimiçin yurt dışına çıkış ve dönüş tarihleri arasında geçen sürenin bir katı kadarfazla hizmet etmeleri ile mümkündür.(2)(3)
IV– Askeri öğrencilerin istifa hakları:
Madde115- (Mülga:25/7/2016-KHK-669/32 md.; Aynen kabul: 9/11/2016-6756/32 md.)
V –İstifaların kabul süresi:
Madde116 – (Değişik birinci fıkra: 18/6/2003 - 4902/25 md.) Yükümlülüklerinibitirerek istifa etme hakkını kazananlar, istifalarını Ocak ve Şubat aylarıiçinde isteyebilirler. İstifaların kabulü, müracaat tarihinden itibaren biraydan fazla geciktirilemez. Bu aylar dışındaki istifa istemleri, ancak ilgilikuvvet komutanının hizmet gerekleri itibarıyla uygun görmesi halinde kabuledilebilir.(4)
Savaş hali ve savaşı gerektirecek durumunbaşgöstermesi hallerinde subay, astsubay ve askeri memurların istifa işlemleri,Cumhurbaşkanı kararı ile bu sürelerin sonuna kadar tehir edilebilir. (5)
—————
(1) 26/7/2018 tarihli ve 7146 sayılıKanunun 7 nci maddesi ile bu bentte yer alan “üç yıl” ibaresinden sonra gelmeküzere “, Deniz Karakol uçaklarında görev yapmak üzere Taktik Koordine veSeyrüsefer eğitimini bitirenlerin yükümlülük süresi iki yıl” ibaresieklenmiştir.
(2) 22/5/2012tarihli ve 6318 sayılı Kanunun 49 uncu maddesi ile bu fıkrada yer alan“15 yıllık” ibaresi “10 yıllık”, “iki katı” ibaresi“bir katı” şeklinde değiştirilmiştir.
(3) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 31 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “10” ibaresi “onbeş” şeklinde değiştirilmiş; daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7073 sayılıKanunun 31 inci maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
(4) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 32 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “ilgilikuvvet komutanları, Jandarma Genel Komutanı veya Sahil Güvenlik Komutanının”ibaresi “ilgili kuvvet komutanının” şeklinde değiştirilmiş; daha sonra bu hüküm 1/2/2018 tarihli ve 7073 sayılıKanunun 32 nci maddesiyle aynen kabul edilerek kanunlaşmıştır.
(5) 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 127 ncimaddesiyle, bu fıkrada yer alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı”şeklinde değiştirilmiştir.
(6) 21/2/2019 tarihli ve 7166 sayılıKanunun 6 ncı maddesiyle bu bentte yer alan “üç yıl” ibaresi “altı yıl”şeklinde değiştirilmiştir.
4426-1
ONBİRİNCİ KISIM
Hizmet Şartları ve Şekilleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Atanmalar
I – Atanmalarda esaslar:
Madde117 – Barışta kıta, karargah ve kurumlara kadrosunda gösterilen rütbelerdenast rütbe ile asil olarak kimse atanamaz.
(Ek :28/6/2001 - 4699/16 md.) Hizmetihtiyacının zorunlu kıldığı durumlarda, kadroda yazılı sınıf yerine personelinkurmaylık veya özel niteliğine ilişkin atama kodu esas alınabilir.
II – Atanmalarda dikkate alınacak hususlar:
Madde118 – Subayların ve astsubayların atanma ve yer değiştirmeleri, hizmetinaksatılmadan yürütülmesi esasına bağlı olarak; memleketin ekonomik, sosyal,iklim ve ulaştırma durumları ile kültür ve sağlık durumları ve bunlara benzeryer ve bölge şartları gözönüne alınarak tespit edilecek bölgelere vegarnizonlara aşağıdaki esaslar da dikkat nazara alınarak sıra ile yapılır:
a) Meslek programları, meslek içi eğitimesasları ve kadro ihtiyacı,
b) Sağlık durumu,
c) İdari, asayiş ve zaruri sebepler,
d) İstekli bulunduğu yerler.
III – Yönetmelik:(1)
Madde119 – Yukardaki maddede yazılı esaslar dahilinde bölge ve garnizonlarıntespiti, bölgelerin ve garnizonların değişen şartlara göre yeniden tesbiti,buralarda kalma süreleri, atanma ve yer değiştirmelerde dikkate alınacak sairhususlar Milli Savunma Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelik ile tespit edilir.
IV – Göreve atanmada başlama süresi:(2)
Madde120 – (Değişik: 11/2/2014-6519/38 md.)
Subay veastsubaylar, ilk ve görev süresi içinde atanmalarında;
a) Aynıbelediye hudutları içinde veya aynı garnizon dâhilinde bulunanlar, ilişikkestikleri günü takip eden 24 saat içinde, bu süre resmî tatil gününerastlıyorsa hizmetin başladığı gün mesai saati içinde,
b) Belediyehudutları dışında veya başka bir garnizona atanmalarda ilişik kestikleri gündenitibaren yollukları hakkındaki özel kanunda belirtilen seyahat süresi dışında15 gün içinde,
atandıklarıgöreve katılmak zorundadırlar.
Bu sürelerdâhilinde mazeretsiz göreve katılmayanlar hakkında özel kanunlar gereğinceişlem yapılır.
Yerdeğiştirme suretiyle yapılan atamalarda personelin izinli, raporlu, tutuklu,açıkta, firarda, izin tecavüzünde olması veya hastanede yatması tebligata engelolmaz. Ancak birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki süreler, tebligata engelolmayan hâllerin bitiminde başlar.
Atamaya tabitutulan personelden izinli, raporlu, tutuklu, açıkta, firarda veya izin tecavüzündeolanlar ile hastanede yatanların ilişik kesme işlemleri, kuvvetkomutanlıklarınca uygun görülmesi durumunda gıyaplarında evrak üzerindenyapılabilir. Bu personelin yeni görevlerine katılışları da gıyaplarında evraküzerinden yapılır ve özlük hakları yeni birlikleri tarafından ödenmeyebaşlanır.(2)
–––––––––––––––
(1) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 33 üncü maddesiyle, bu maddede yer alan “MilliSavunma ve İçişleri Bakanlıklarınca” ibaresi “Milli Savunma Bakanlığınca”şeklinde değiştirilmiş; daha sonra bu hüküm1/2/2018 tarihli ve 7073 sayılı Kanunun 33 üncü maddesiyle aynen kabul edilerekkanunlaşmıştır.
(2) 2/1/2017tarihli ve 681 sayılı KHK’nin 34 üncü maddesiyle, bu maddenin dördüncüfıkrasında yer alan “kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veyaSahil Güvenlik Komutanlığınca” ibaresi “kuvvet komutanlıklarınca” şeklindedeğiştirilmiş; daha sonra bu hüküm 1/2/2018tarihli ve 7073 sayılı Kanunun 34 üncü maddesiyle aynen kabul edilerekkanunlaşmıştır.
4427
V – Subaylarınve astsubayların atanmaları:
Madde121 – (Mülga: 2/7/2018 - KHK/703/127 md.)
e) (Mülga:29/7/1983 - 2870/19 md.)
(Mülgaikinci fıkra: 2/1/2017-KHK-681/35 md.; Aynenkabul: 1/2/2018-7073/35 md.)
VI – Sayman vemutemetlerin devir süresi:
Madde122 – Bulunduğu görevden başka bir göreve atanan subay ve astsubaylardan;sayman, mutemet veya mal sorumlusu görevlerini ifa edenlere, bu görevlerine aithesaplarını ve mallarını devir ve teslim için kendilerine bir aya kadar süreverilir.
VII – Savaş hali ve olağanüstü haller:
Madde123 – Savaş ve olağanüstü hallerde bu kanunun atanmaya dair hükümleri Cumhurbaşkanıkararınca tatbik edilmiyebilir. (1)
VIII – Silahlı Kuvvetler personelinin hizmetyerleri: (2)
Madde124 – (Değişik: 2/1/2017-KHK-681/36 md.; Aynenkabul: 1/2/2018-7073/36 md.)
Muvazzafsubay ve astsubaylar, Milli Savunma Bakanlığı hizmetlerinden başka bir göreveverilemezler. Ancak, zorunlu durumlarda Cumhurbaşkanı kararı ile Milli SavunmaBakanlığı kadrolarında gösterilmek ve aylık, ödenek, her türlü zam vetazminatlar ile diğer mali ve sosyal hak ve yardımlarını ve istihkaklarınımevcut hükümler çerçevesinde, kendi bağlı bulunduğu Bakanlık bütçesinden almakşartı ile Milli Savunma Bakanlığı dışındaki Devlet hizmetleri ile Türk HavaKurumu hizmetlerinde görevlendirilebilirler. Bu personelin görev süresi azamiiki yıl olup görevlendirme süresi Cumhurbaşkanı kararında belirtilir. MilliSavunma Bakanlığının teklifi ile bu süre kısaltılabilir veya uzatılabilir.Görev süresi uzatılmayan personel, yeni bir karara gerek kalmaksızın görevsüresinin sonunda Milli Savunma Bakanlığı kadrolarındaki asli görevine iadeedilir. (2)(3)
Cumhurbaşkanıkararı veya Cumhurbaşkanı onayıyla atananlar hariç olmak üzere subay ve astsubaylar,her türlü zam ve tazminatlar ile diğer mali ve sosyal hak ve yardımlarını veistihkaklarını mevcut hükümler çerçevesinde Milli Savunma Bakanlığından almakşartıyla Milli Savunma Bakanı tarafından Milli Savunma Bakanlığının bağlı,ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilirler. (2)
(Ek fıkra:17/1/2019-7161/9 md.) Millî Savunma Bakanlığı ve Jandarma GenelKomutanlığında görevli tabipler ile sağlık astsubayları Türk Silahlı Kuvvetlerive Jandarma Genel Komutanlığı kadrolarında gösterilmek ve aylık, ödenek, hertürlü zam ve tazminatlar ile diğer mali ve sosyal hak ve yardımlarını veistihkaklarını mevcut hükümler çerçevesinde, kendi bağlı bulunduğu Bakanlıkbütçesinden almak şartı ile Sağlık Bakanlığında ilgisine göre Millî SavunmaBakanı veya İçişleri Bakanının onayı ile görevlendirilebilirler. Bu personelingörev yapacağı yerler, görev süreleri ile buna yönelik usul ve esaslar MillîSavunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığınca birliktebelirlenir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin veya Jandarma Genel Komutanlığınınihtiyacı olması durumunda görevlendirilen personel ilgisine göre Millî SavunmaBakanı veya İçişleri Bakanının onayı ile Türk Silahlı Kuvvetlerindeki veyaJandarma Genel Komutanlığındaki asli görevlerine iade edilir.
–––––––––––––––––––––
(1) 2/7/2018tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 127 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “GenelkurmayBaşkanlığının göstereceği lüzum ve Milli Savunma Bakanlığının teklifi üzerineBakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 2/7/2018tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 127 nci maddesiyle, bu maddenin birincifıkrasında yer alan “Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak Milli SavunmaBakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklindeve “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde, ikinci fıkrasında yeralan “Müşterek kararlar” ibaresi “Cumhurbaşkanı kararı veya Cumhurbaşkanıonayıyla” şeklinde değiştirilmiştir.
(3) 17/1/2019tarihli ve 7161 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle bu fıkrada yer alan “veGenelkurmay Başkanlığı” ibareleri madde metninden çıkarılmıştır.
4428
(Ek fıkra:17/1/2019-7161/9 md.) Millî Savunma Bakanlığı ve Jandarma GenelKomutanlığında görevli tabipler ve diş tabipleri Türk Silahlı Kuvvetleri veyaJandarma Genel Komutanlığı kadrolarında gösterilmek ve aylık, ödenek, her türlüzam ve tazminatlar ile diğer mali ve sosyal hak ve yardımlarını ve istihkaklarınımevcut hükümler çerçevesinde, kendi bağlı bulunduğu Bakanlık bütçesinden almakşartı ile üniversitelerde görevlendirilebilir. Görevlendirilen personelinöğretim üyeliği kadrolarında geçirdikleri süreler, 4/11/1981 tarihli ve 2547sayılı Yükseköğretim Kanununa göre öğretim üyeliği görevinden sayılır. İhtiyaçduyulduğunda ilgisine göre Millî Savunma Bakanı veya İçişleri Bakanının onayıile personelin üniversitedeki görevlendirmesi iptal edilir. Bu personelingörevlendirileceği kadrolar, görev süreleri ile buna yönelik usul ve esaslarMillî Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulunca birliktebelirlenir.
(Ek fıkra:17/1/2019-7161/9 md.) Bu maddenin üçüncü ve dördüncü fıkralarıuyarınca görevlendirilenlere, bu görevlendirmeler kapsamında 10/2/1954 tarihli ve6245 sayılı Harcırah Kanunu gereğince ödeme yapılmaz. Bunlara, üçüncü vedördüncü fıkralarda belirtilen ödemeler dışında görev yaptıkları kurumca bugörevlendirmeler nedeniyle ayrıca herhangi bir ödeme yapılmaz.
İKİNCİ BÖLÜM
İzinler
I – Yıllık izin:
Madde125 – (Değişik: 22/1/2015-6586/50 md.)
Türk SilâhlıKuvvetlerine mensup subay ve astsubayların barışta her yıl otuz gün yıllıkplanlı izin hakları vardır. Bu müddete yol dâhil değildir. Ayrıca, kısa sürelimazeretlerde kullanılmak üzere on beş güne kadar yıllık mazeret izniverilebilir.
Yıllıkizinlerin verilmesi, zaman ve süresi, hizmetin aksamaması esas alınmaksuretiyle kıta, karargâh ve kurum amirlerince düzenlenir.
Bu Kanunkapsamına giren personele, nasbedildikleri tarihten aynı yılın 31 Aralıktarihine kadar olan süre için yıllık planlı izinleri orantılı olarak verilir.Bu izinlerin ne şekilde verileceği yönetmelikle düzenlenir.
II – Mazeretizinleri:
Madde 126 – Subay ve astsubaylara 125inci maddede yazılı onbeş günlük mazeret izinleri dışında:
a) (Değişik: 22/5/2012-6318/51 md.) Eşinindoğum yapması, eşinin ölümü, çocuğunun ölümü, kendisinin veya eşinin ana, babaveya kardeşinin ölümü hallerinin her birinde isteği üzerine on güne kadar; kendisininveya çocuğunun evlenmesi halinde isteği üzerine yedi güne kadar,
b)Yangın, zelzele, seylap gibi olağanüstü bir mazeret dolayısiyle bir yıl içindeotuz güne kadar,
Mazeret izni verilebilir.
Verilen mazeret izinleri yıllık izine mahsupedilmez.
c) Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarlaçalışan personele, her yıl, yıllık izinlerinden ayrı olarak, bir aylık izinverilir. Bu izinlerin verilme şekli, yönetmelikle düzenlenir.
d) (Ek:7/7/1971-1424/41 md.; Değişik: 2/1/2017-KHK-681/37 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7073/37 md.) (Değişik:18/2/2021-7281/42 md.) Bakanlıkkadro ve kuruluşunda yer alan kurumlarda gerekli uzmanlık dallarında ve ihtiyaçduyulan branşlarda yurt içinde öğrenim için general ve amirallere ve bu Kanunkapsamına giren diğer personele Milli Savunma Bakanlığınca, özlük hakları saklıkalmak şartıyla öğrenim süresi kadar veya eğitim öğretim programının özelliğinegöre ve programın safhaları dikkate alınarak ihtiyaç duyulan sürelerde bölümlerhalinde izin verilebilir.
e) (Ek:29/7/1998-4376/2 md.; Değişik:22/1/2015-6586/51 md.) Subay ve astsubaylara, bakmakla yükümlü olduğu veyarefakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek anne, baba, eş ve çocuklarıile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun sürenönemli bir hastalığa tutulmuş olması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kuruluraporuyla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine, aylık ve özlük haklarıkorunarak üç aya kadar izin verilebilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadaruzatılır. Bu sürenin bitimini müteakip istekleri üzerine ayrıca altı aya kadar aylıksızizin verilebilir. Bu bent hükmü aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak bir defayamahsus uygulanır. Aylıksız izinli olarak geçirilen süreler mecburi hizmetsüresinden sayılmaz. Yedek subaylar ve yedek astsubaylara verilen refakatizinleri askerlik hizmetinden sayılmaz.(1)
f) (Ek: 20/2/2014-6525/8 md.) Subay veastsubaylara; en az yüzde 70 oranında engelli ya da süreğen hastalığı olançocuğunun (çocuğun evli olması durumunda eşinin de en az yüzde 70 oranındaengelli olması kaydıyla) hastalanması hâlinde hastalık raporuna dayalı olarakana veya babadan sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla bir yıl içindetoptan veya bölümler hâlinde on güne kadar mazeret izni verilir.
___________
(1) 25/6/2019 tarihli ve 7179 sayılı Kanunun 62 ncimaddesiyle bu bentte yer alan “Yedek subaylara” ibaresi “Yedek subaylar veyedek astsubaylara” şeklinde değiştirilmiştir.
4428-1
III – Yurt dışı izinleri:
Madde127 – (Değişik: 18/6/2003 - 4902/27 md.)
(Değişikgiriş cümlesi: 2/1/2017-KHK-681/38 md.; Aynenkabul: 1/2/2018-7073/38 md.) Türk Silahlı Kuvvetleri personeline MilliSavunma Bakanlığınca;(2)
a) Öğrenim için öğrenim süresi kadar,
b) Meslekî bilgi ve görgüsünü artırmakmaksadıyla bir yıla kadar,
c) Seminer, müşahede gezisi ve ziyaretleriçin lüzumlu görülen süre kadar,
d) Mazeret dolayısıyla yıllık izinle birlikteüç aya kadar,
e) Seyahat maksadıyla yurt dışına gideceksubay ve astsubaylara, 125 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen yıllıkplanlı izin süresi kadar,(1)
f) (Mülga: 25/7/2016-KHK-669/32 md.; Aynen kabul:9/11/2016-6756/32 md.)
Yurt dışı izni verilebilir.
(Ek fıkra: 22/1/2015-6586/52 md.) (Mülgafıkra:18/2/2021-7281/42 md.)
Bu hallerde özlük hakları aynen verilir.
IV – Sıhhi izin süresi:
Madde128 – Subayların ve astsubayların sıhhi izin süresi aşağıdaki gibidir:
a) (Değişik: 28/6/2001 - 4699/19 md.) Barışta ve savaşta hizmet yapamıyacak şekildehastalanan subaylar ve astsubaylar, hastalıkları geçici ise veya geçici olupsekel bırakan hastalıklardan ise, hastahanelerde geçen teşhis ve tedavisüreleri hariç, ay ve gün hesabı ile her bir hastalığı için toplam olarak vefiilen iki yılı geçmemek üzere, nekahet tedavisi, istirahat ve hava değişimiişlemine tabi tutulurlar. Bu gibiler hakkında raporlar sağlık kuruluncaverilir.
b) (Değişik: 28/6/2001 - 4699/19 md.) Kanser, her türlü kötü huylu tümör, verem,kronik böbrek yetmezliği ile akıl ve ruh hastalıkları gibi uzun süreli birtedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananlar, sağlık kurulları raporlarındagösterilecek lüzum üzerine, toplam olarak ve fiilen üç yılı geçmemek şartı iletedavi, istirahat veya hava değişimine tabi tutulabilirler.
c) Sağlık durumundan dolayı (Yurdun alçakveya alçak mutedil bölgelerinde faal görev yapar) veya (Muayyen bölgeleregidemez) veya (Denizin kara teşkillerinde çalışır) şeklinde iklim değiştirmeraporları alanlar ile, kıta veya diğer görevlerde çalışması sağlık kuruluraporu ile kayıt ve şarta bağlı olanların bu durumlardaki sıhhi izin süreleridört yıl olarak hesaplanır. Geçici olarak sağlık durumları sebebiyle uçucularınyer hizmetine verilmeleri ve denizaltı, dalgıç ve kurbağa adam, sualtı komandobirliklerinde ve denizdeki patlayıcı maddeleri zararsız hale getirenpersonelden hizmetlerini yapamaz kararı alanların diğer görevlere verilmeleri sıhhiizin süresinden sayılmaz.
Sıhhi izin süresini doldurmak durumunagirenler, sıhhi izin sürelerini dolduracakları ayın ilk haftasında haklarındakati işlem yapılmak üzere tekrar muayeneye sevk edilirler. Bunlardan sıhhiarızalarının devam ettiği ve hiçbir sınıfın hizmetinde vücutlarından istifadeedilemiyeceği anlaşılanlar hakkında T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleriuygulanır.
——————————
(1) 22/1/2015 tarihli ve 6586 sayılı Kanunun 52nci maddesiyle bu bentte yer alan “yıllık” ibaresi “yurt dışına gidecek subayve astsubaylara, 125 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen yıllık planlı”şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 18/2/2021 tarihli ve 7281 sayılı Kanunun 42 nci maddesiyle, bu fıkrada yeralan “personelinden general ve amirallere Milli Savunma Bakanlığınca, bu Kanunkapsamına giren diğer personelden Genelkurmay Başkanlığına bağlı olanlaraGenelkurmay Başkanlığınca, Milli Savunma Bakanlığına bağlı olanlara” ibaresi“personeline” şeklinde değiştirilmiştir.
4429
d) (Değişik: 22/5/2012-6318/52 md.) Kadın personele doğum yapmasından önce sekizhafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren sekiz hafta olmak üzere toplam onaltıhafta süre ile aylıklı izin verilir. Çoğul gebelik halinde, doğum öncesi sekizhaftalık izin süresine iki hafta süre eklenir. Ancak beklenen doğum tarihindensekiz hafta öncesinden, sağlık durumunun uygun olduğu doktor raporu ilebelgelenen personel, isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar iş yerindeçalışabilir. Bu durumda personelin isteği halinde doğum öncesinde çalıştığısüreler, doğum sonrası izin süresinin bitim tarihinden itibaren aylıklı izinsüresine eklenir. Doğumun erken gerçekleşmesi nedeniyle doğum öncesi sekizhaftalık izinden kullanılamayan süreler, doğum sonrası sürelere eklenir.Doğumda veya doğum sonrası aylıklı izin süresi içerisinde annenin ölümühalinde, isteği üzerine subay veya astsubay olan babaya, bu fıkrada anne içinöngörülmüş olan süre kadar izin verilir.
Doğum yapanpersonele çocuklarını emzirmeleri için aylıklı izin süresinin bitim tarihindenitibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat sütizni verilir. Süt izninin hangi saatler arasında ve kaça bölünerekkullanılacağı personelin tercihine bırakılır.
Ayrıca doğumyapan personele, aylıklı izinlerinin bitiminden itibaren başlamak üzere, enfazla üç yaşında bir çocuğu evlat edinen kadın personele çocuğun ana vebabasının rızasının kesinleştiği tarihten veya vesayet dairelerinin izin vermetarihinden itibaren istekleri üzerine oniki aya kadar aylıksız izin verilir.Aylıksız izin süreleri mecburi hizmet süresinden sayılmaz.
e) (Değişik:29/7/1983 - 2870/11 md.) Barışta ve savaşta görev esnasında veya görevdışında, görevlerinden dolayı bir saldırıya veya kazaya uğrayan veya bir meslekhastalığına yakalanan subay ve astsubaylar yukarıdaki bentlerde belirtilensürelerle bağlı olmaksızın iyileşinceye kadar izinli sayılırlar.
(Ek fıkra: 22/5/2012-6318/52 md.) Bu maddekapsamında verilen izinler rütbe bekleme süresinden sayılır.
V – İzinlerinkullanılması:
Madde129 – (Değişik: 22/1/2015 - 6586/53 md.)
Yıllık izinlerin senesi içindekullanılması esastır. Ancak hizmet, alıkonulma, esaret ve sair zorunlunedenlerle yıllık planlı izinlerini kısmen veya tamamen kullanamayanlarınizinleri, müteakip sene içinde verilebilir. Bu müddet hiçbir suretle toplamaltmış günü geçemez.
Görev ve hizmet ihtiyacınıngerektirdiği durumlarda asgari tugay ve eşidi komutan veya amirin onayıyla buKanun kapsamına giren personel izinden geriye çağrılabilir.
VI