İmar Kanunu

6693

             Yıkılacak derecede tehlikeli yapılar:

   Madde39 – (Değişik fıkra:4/7/2019-7181/12 md.)Genel güvenlikve asayiş bakımından tehlike arz ettiği valilikçe tespit edilen metruk yapılarile bir kısmı veya tamamının yıkılacak derecede tehlikeli olduğu belediye veyavalilik tarafından tespit edilen yapıların sahiplerinin adrese dayalı nüfuskayıt sistemindeki adreslerine tehlike derecesine göre bunun izalesi için belediyeveya valilikçe üç gün içinde tebligat yapılır. Yapı sahibine bu şekilde tebligatyapılamaması hâlinde bu durum tebligat yapan idarenin internet sayfasında 30gün süre ile ilan edilir ve tebligat varakası tebliğ yerine kaim olmak üzeretehlikeli yapıya asılır ve keyfiyet muhtarla birlikte bir zabıtla tespitedilir. Malik dışında binada ikamet amacıyla oturanlara da ayrıca tahliye içintebligat yapılır.

(Değişik fıkra:4/7/2019-7181/12 md.) Tebligatı veya ilanı müteakip 30 günügeçmemek üzere ilgili idarece belirlenen süre içinde yapı sahibi tarafındantehlikeli durumun ortadan kaldırılmaması hâlinde, tehlikenin giderilmesi veyayıkım işleri belediye veya valilikçe yapılır ve masrafı % 20 fazlası ile yapısahibinden tahsil edilir.

Alakalının fakruhali tevsikolunursa masraf belediye veya valilikçe bütçesinden karşılanır. Tehlike durumuo yapı ve civarının boşaltılmasını icabettiriyorsa mahkeme kararına lüzum kalmaksızınzabıta marifetiyle derhal tahliye ettirilir.            

Kamununselameti için alınması gereken tedbirler:             

             Madde 40 – Arsalarda, evlerde ve sair yerlerde umumun sağlık veselametini ihlal eden, şehircilik, estetik veya trafik bakımından mahzurlugörülen enkaz veya birikintilerin, gürültü ve duman tevlideden tesislerinhususi mecra, lağım, çukur, kuyu; mağara ve benzerlerinin mahzurlarınıngiderilmesi ve bunların zuhuruna meydan verilmemesi ilgililere tebliğ edilir.

Tebliğde belirtilen müddet içindetebliğe riayet edilmediği takdirde belediye veya valilikçe mahzur giderilir;masrafı % 20 fazlasiyle arsa sahibinden alınır veya mahzur tevlit edenlerinfaaliyeti durdurulur.            

Arsalarınyola bakan yüzleri:             

             Madde 41 – Belediyeler veya valiliklerce belirli yollar üzerindemahzurlu bina bulunan veya binasız arsaların yola bakan yüzlerinin tayin edilentarzda kapatılmasına karar vermeye selahiyetlidir. Bu takdirde gayrimenkulünsahipleri, belediye veya valilikçe verilen müddet içinde bu yerleri kapatmayamecburdurlar. Bu mükellefiyete uyulmaması halinde belediye veya valilikçegereği yapılarak masrafı arsa sahibinden tahsil edilir.

             İdari müeyyideler: ⁽¹⁾

             Madde 42 – (Değişik: 9/12/2009-5940/2 md.)

Bu maddede belirtilen ve imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil vehallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde ilgili idareencümenince sorumlular hakkında, üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrıolarak bu maddede belirtilen idari müeyyideler uygulanır.

(Değişik cümle:14/2/2020-7221/11 md.) Ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt veprojelere ve imar mevzuatına aykırı olarak yapılan ya da 27 nci maddekapsamında ruhsat alınmadan yapılabilen yapılardan aynı maddede belirtilenkoşullar sağlanmadan yapılanların sahibine, yapı müteahhidine ve aykırılığıaltı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere, yapınınmülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına,yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine veaykırılığın büyüklüğüne göre, bin Türk lirasından az olmamak üzere, aşağıdakişekilde hesaplanan idari para cezaları uygulanır:

——————————

(1)Bu madde başlığı “Ceza hükümleri:” iken,9/12/2009 tarihli ve 5940 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle metne işlendiğişekilde değiştirilmiştir. 

6694

a) Bakanlıkça belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapınıninşaat alanı üzerinden hesaplanmak üzere, mevzuata aykırılığın her birmetrekaresi için;

1) I. sınıf A grubu yapılara üç, B grubu yapılara beş Türk Lirası,

2) II. sınıf A grubu yapılara sekiz, B grubu yapılara onbir Türk Lirası,

3) III. sınıf A grubu yapılara onsekiz, B grubu yapılara yirmi TürkLirası,

4) IV. sınıf A grubu yapılara yirmiüç, B grubu yapılara yirmibeş, Cgrubu yapılara otuzbir Türk Lirası,

5) V. sınıf A grubu yapılara otuzsekiz, B grubu yapılara kırkaltı, Cgrubu yapılara elliiki, D grubu yapılara altmışüç Türk Lirası,

idari para cezası verilir. Bu miktarlar her takvim yılı başından geçerliolmak üzere o yıl için 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunununmükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yenidendeğerleme oranında bir Türk Lirasının küsuru da dikkate alınmak suretiyleartırılarak uygulanır. (Ek cümle:14/2/2020-7221/11 md.) (Mülgacümle:25/3/2020-7226/39 md.) (...)

b) Mevzuata aykırılığı yapı inşaat alanı üzerinden hesaplanması mümkünolmayan, yapının cephelerini ve diğer yapı elemanlarını değiştiren veya yapımalzemesi için öngörülen gereklere aykırı bulunan uygulamalar için, Bakanlıkçayayımlanan ve aykırılığa konu imalatın tespiti tarihinde yürürlükte bulunanbirim fiyat listesine göre ilgili idarece belirlenen bedelin % 20’si kadaridari para cezası verilir.

c) (a) ve (b) bentlerine göre cezalandırmayı gerektiren aykırılığa konuyapı;

1) Hisseli parselde diğer maliklerin muvafakati alınmaksızın yapılmışise cezanın % 30’u,

2) Kamuya veya başkasına ait bir parselde yapılmış ise cezanın % 40’ı,

3) Uygulama imar planında veya parselasyon planında “Kamu Tesisi Alanıveya Umumî Hizmet Alanı” olarak belirlenmiş bir alanda yapılmış ise cezanın %60’ı,

4) Mevcut haliyle veya öngörülen bir afet tehlikesi karşısında can vemal emniyetini tehdit ediyor ise cezanın % 100’ü,

5) Uygulama imar planı bulunan bir alanda yapılmış ise cezanın % 20’si,

6) Yapılaşmaya yasaklanmış bir alanda yapılmış ise cezanın % 80’i,

7) Özel kanunlar ile belirlenmiş özel imar rejimine tabi bir alandayapılmış ise cezanın % 50’si,

8) Ruhsatsız ise cezanın % 180’i,

9) Ruhsatı hükümsüz hale gelmesine rağmen inşaatı sürdürülüyor isecezanın % 50’si,

10) Yapı kullanma izin belgesi alınmış olmakla birlikte, ruhsatalınmaksızın yeni inşaî faaliyete konu ise cezanın % 100’ü,

11) İnşaî faaliyetleri tamamlanmış ve kullanılmıyor ise cezanın % 10’u,

12) İnşaî faaliyetleri tamamlanmış ve kullanılıyor ise cezanın % 20’si,

13) Çevre ve görüntü kirliliğine sebebiyet veriyor ise cezanın % 20’si,

(a) ve (b) bentlerinde belirtilen şekilde tespit edilen para cezalarınınmiktarına göre ayrı ayrı hesap edilerek ilave olunur. Para cezalarına konu olanalanın hesaplanmasında, aykırılıktan etkilenen alan dikkate alınır.

ç) Bu fıkra uyarınca idari para cezasıverilmesini gerektiren aykırılığa konu alan ile bu alanın bulunduğu arsa veyaarazinin emlak vergisine esas asgari metrekare birim değerinin çarpımı ilebulunan bedel kadar idari para cezası yukarıdaki bentlere göre aykırılıktansorumlu olan yapı sahibine ve yapı müteahhidine verilen para cezalarına ayrıcailave edilir. Bu fıkraya göre verilen idari para cezasının ilgilisinetebliğinden itibaren bir ay içinde aykırılığın giderilmesi ve yapının mevzuatauygun hale getirilmesi halinde bu bent uyarınca ilave edilen para cezası tahsiledilmez.(Ek:25/3/2020-7226/39 md.)⁽¹⁾

____________

(1) 10/6/2022 tarihli ve 7410 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle bu bendinbirinci cümlesine “yukarıdaki bentlere göre” ibaresinden sonra gelmek üzere“aykırılıktan sorumlu olan yapı sahibine ve yapı müteahhidine” ibaresieklenmiştir.

6694-1

18, 28, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 40 ve 41 inci maddelerde belirtilenmükellefiyetleri yerine getirmeyen veya bu maddelere aykırı davranan yapı veyaparsel sahibine, harita, plan, etüt ve proje müelliflerine ve gözetmenlerine, fenni mesullere, yapı müteahhidineve şantiye şefine, ilgisine göre ayrı ayrı olmak üzere ikibin Türk Lirası, bufiillerin çevre ve sağlık şartlarına aykırı olması halinde dörtbin Türk Lirası,can ve mal emniyetini tehdit etmesi halinde altıbin Türk Lirası idari paracezası verilir.⁽¹⁾

Yapıldığı tarih itibarıyla plana ve mevzuata uygun olmakla beraber,mevcut haliyle veya öngörülen bir afet tehlikesi karşısında can ve malemniyetini tehdit ettiği veya edeceği ilgili idare veya mahkeme kararı iletespit olunan yapılara, ilgili idarenin yazılı ikazına rağmen idarece tanınansüre içinde takviyede bulunmayan veya bu yapıları 39 uncu madde uyarıncayıkmayan yapı sahibine onbin Türk Lirası idari para cezası verilir.

27 nci maddeye göre (…)belirlenmiş köy yerleşik alanı vecivarı sınırları içinde köyün nüfusuna kayıtlı olan ve köyde sürekli oturanlartarafından, projeleri (…)(…) fen, sanat ve sağlıkşartlarına uygun olmasına rağmen valilik onayı alınmadan ve muhtarlığa bildirimyapılmadan konut ve zatî maksatlı tarım ve hayvancılık yapısı inşa edilmesihalinde yapı sahibine bin Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu yapılardakidiğer aykırılıklar ve ruhsata tabi tarım ve hayvancılık maksatlı yapılardakiaykırılıklar için verilecek olan idari para cezası, bin Türk Lirasından azolmamak üzere, ikinci fıkraya göre hesaplanan toplam ceza miktarı uygulanır.^{(2) (2) (2)(2)}

Yukarıdaki fıkralarda belirtilen fiil ve hallerin, yapının inşa edilmesisüreci içinde tekrarı halinde, idari para cezaları bir kat artırılarakuygulanır.

Yukarıdaki fıkralar uyarınca tahsil olunan idari para cezaları, aynıfiil nedeniyle 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 184 üncümaddesine göre mahkûm olanlara faizsiz olarak iade edilir.

Yapının bu Kanuna, ilgili diğer mevzuata, plana, ruhsata, ruhsat ekietüt ve projelere uygun hale getirilmesi için idarenin yazılı izni dahilindeyapılan iş ve işlemler mühür bozma suçu teşkil etmez.

Müelliflerin, fenni mesul mimar ve mühendislerin, yapı müteahhitlerinin,şantiye şefi mimar ve mühendislerin, imar mevzuatına aykırı fiillerinden dolayıverilen cezaları ve haklarındaki kesinleşmiş mahkeme kararları, kendikayıtlarına işlenmek ve ilgili mevzuata göre cezai işlem yapılmak üzere, üyesibulundukları meslek odasına ve Bakanlığa ilgili idarece bildirilir. Bu kişiler,verilen ceza süresi içinde yeni bir iş üstlenemez.

Yapı müteahhidinin yetki belgesi;

a) Yapım işinin ruhsata ve ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olarakgerçekleştirilmesi ve 32 nci maddeye göre verilen süre içinde aykırılığıngiderilmemesi halinde beş yıl,

b) Yapım işinde ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olarakgerçekleştirilen imalatın can ve mal güvenliğini tehdit etmesi halinde on yıl,

c) Bakanlıkça olumsuz kayıt değerlendirmesi yapılan hallerde bir yıl,

süreyle Bakanlıkça iptal edilir. Yapı müteahhidinin, yapım işlerindendoğan vergi ve sigorta primi borçlarını ödememesi ve diğer sorumluluklarınıyerine getirmemesi hallerinde yetki belgesi bir yıldan az olmamak üzereBakanlıkça iptal edilir ve bunlara sorumluluklarını yerine getirinceye kadaryeni yetki belgesi düzenlenmez. Yetki belgesi iptal edilen yapı müteahhidi yeniyetki belgesi düzenleninceye kadar yeni iş üstlenemez, ancak mevcut işlerinitamamlar. Yetki belgeli yapı müteahhidi olmaksızın başlanılan yapının ruhsatıiptal edilir ve yapı mühürlenir.

____________

(1) 14/2/2020 tarihli ve 7221 sayılıKanunun 11 inci maddesiyle, bu fıkraya “müelliflerine” ibaresinden sonra gelmeküzere “ve gözetmenlerine” ibaresi eklenmiştir.

(2) 14/2/2020 tarihli ve 7221 sayılıKanunun 11 inci maddesiyle, bu fıkranın birinci cümlesinde yer alan “il özelidaresince” ibareleri ve “incelenerek” ibaresi madde metninden çıkarılmış,“yerleşme alanı” ibaresi “yerleşik alanı ve civarı” şeklinde, “muhtarlık izniolmaksızın” ibaresi “valilik onayı alınmadan ve muhtarlığa bildirim yapılmadan”şeklinde, ikinci cümlesinde yer alan “ceza miktarının beşte biri olarak”ibaresi “ceza miktarı” şeklinde ve fıkrada yer alan “üçyüz” ibareleri “bin”şeklinde değiştirilmiştir.

6694-2

Yürürlüktenkaldırılan hükümler:            

             Madde 43 – a) 9/7/1956 tarih ve 6785 sayılı İmar Kanunu ve 1605sayılı Kanun ile ek ve değişiklikleri,

b) 11 Ocak 1963 tarih ve 141 sayılıBursa Merkez İlçesindeki Gedik ve Zeminlerin Tasfiyesine Dair Kanun,             

c) 28/5/1928 tarih ve 1351 sayılıKanun (menkul ve gayrimenkulleri, varsa iştirakleri, bütçesi, gelirler ve personelinözlük hakları ile birlikte Ankara Büyük Şehir Belediye Başkanlığına bağlanır.)            

d) 3/6/1937 tarih ve 3196 sayılıKanun,             

e) 18/1/1966 tarih ve 710 sayılıKanun,             

İle diğer kanunların bu Kanunaaykırı hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.             

Yönetmelik:             ⁽¹⁾

             Madde 44 – I - a) Enerji, sulama, tabii kaynaklar, ulaştırma vebenzeri hizmetlerle ilgili tesisler ve müştemilatından hangileri için ruhsatalınmayacağı,

b) İmar planlarında okul, ibadetyeri, sağlık, spor, sosyal ve kültürel tesisler ile kamu kuruluşlarınınyapıları için ayrılacak yerler ve bu konu ile ilgili diğer hususlar,             

c) Arazi ve arsa düzenlemesininuygulanma şekil ve şartları,            

d) Ruhsata tabi olmayan yapılardauyulacak esaslar,             

e)              (Değişik: 9/12/2009-5940/3 md.) Her türlüinşaat ve tesisat dahil yapım işlerine dair yapı müteahhitlerinin yetkibelgelendirilmesi işlemlerine; yapı müteahhitlerinin iş gruplarına,ihtisaslaşmalarına ve yüklenilecek işin büyüklüğüne göre sınıflandırılmasına vebunların sahip olmaları gereken asgari eğitim, iş tecrübesi, teknik donanımı vekapasitesi, mali durumu, idari yapısı ve personel şartları ile niteliklerine;yapı müteahhitlerinin faaliyetlerinin denetlenmesine, kayıtlarının tutulmasınave değerlendirilmesine; mimar ve mühendis unvanlı şantiye şefi çalıştırılmasımecburi ve yapı müteahhidi olmaksızın da yapılması mümkün olan yapılara;şantiye şeflerine, yapım ve denetim işlerinde istihdam edilecek fen adamlarınave yetki belgeli ustalara ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususlar, MilliEğitim Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Mesleki YeterlilikKurumu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Esnaf ve SanatkarlarKonfederasyonu, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin görüşleri alınarak,

f) İmar planı yapımı vedeğişiklikleriyle ilgili kriterlerin tespiti ve imarla ilgili diğer hususlar,             

g) İmar planlarında parselcepheleri tayin edilmeyen yerlerde yapılacak ifrazların asgari cephegenişlikleri ve büyüklükleri,             

h)              (İptal : Ana. Mah. 11/12/1986 tarih ve E. 1985/11, K. 1986/29 sayılıKararı ile.)

i) Yerleşme alanlarıyla ilgiligenel esaslar,             

j) Halihazır harita alımı ve imarplanlarının yapımını yükümlenecek müellif ve müellif kuruluşların ehliyetdurumlarının yeniden düzenlenmesine ait esaslar,            

Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklebelirlenir.             

_________________

(1) Bu maddede geçen “cami” ibaresi, 15/7/2003 tarihli ve4928 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle, “ibadet yeri” olarak değiştirilmiş vemetne işlenmiştir.

6694-3/6694-5

II -              (Değişik : 26/4/1989 - 3542/3 md.) 38 inci maddede sayılanmühendisler, mimarlar ve şehir plancıları dışında kalan fen adamlarının görev,yetki ve sorumlulukları, ilgili Bakanlıklar ile Türk Mühendis Mimar OdalarıBirliği (T.M.M.O.B.) ve Yüksek Öğrenim Kurumunun görüşleri alınarak Bakanlık veMilli Eğitim Bakanlığınca birlikte çıkarılacak yönetmelik ile tespit edilir.

III - Otopark ayrılması gerekenbina ve tesisler ile diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikte tespitedilir.            

Otopark yapılmasını gerektiren binave tesislerin neler olduğu, otopark ihtiyacının miktar, ölçü ve diğer şartlarıile bu ihtiyacın nasıl tespit olunup giderileceği ise, bu yönetmeliktebelirtilir.             

Mücaviralan:             

             Madde 45 – Mücavir alan sınırlarıbelediye meclisi ve il idare kurulu kararına dayanarak vilayetlerce Bakanlığagönderilir. Bakanlık bunları inceleyerek aynen veya değiştirerek tasdik etmeyeveya değiştirilmek üzere iadeye yetkilidir

Mücavir alanın ilgili belediyesınırına bitişik olması gerekmez. Ayrıca, bu alanlar köyleri de ihtivaedebilir. Mücavir alandan çıkarılma da aynı usule tabidir. Bakanlık gerekligördüğü hallerde mücavir alana alma ve çıkarma hususunda resen karar verebilir.            

ALTINCIBÖLÜM                                                              

2960Sayılı Boğaziçi Kanunu ile İlgili Hükümler                                         

             Madde 46 – Bu Kanunla 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun 6 ncımaddesine göre kurulan organlar kaldırılmıştır. Bu kuruluşların görev vesorumlulukları aşağıda belirtilen çerçeve dahilinde İstanbul Büyük Şehir veilgili İlçe Belediye Başkanlıklarınca yürütülür.

Şöyle ki : 2960 sayılı BoğaziçiKanununun 2 nci maddesinde belirlenen ve 22/7/1983 onay tarihli plana göreBoğaziçi alanında gösterilen "Boğaziçi Sahil Şeridi" ve"Öngörünüm" bölgelerindeki uygulamalar İstanbul Büyük Şehir BelediyeBaşkanlığınca, "gerigörünüm" ve "etkilenme" bölgelerindekiuygulamalar da ilgili İlçe Belediye Başkanlıklarınca yapılır.             

             Madde 47 – 48 – (Bu maddeler18/11/1983 tarih ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun 3 üncü maddesinin"f" ve "g" bentleri ile 10 uncu maddesinin değiştirilmesiile ilgili olup mezkür kanundaki yerlerine işlenmişlerdir.)

Ek Madde 1 – (Ek : 30/5/1997 - KHK- 572/1 md.)              ⁽¹⁾

Fizikselçevrenin engelliler için ulaşılabilir veyaşanılabilir kılınması için, imar planları ile kentsel,sosyal,teknik altyapıalanlarında ve yapılarda, Türk Standartları Enstitüsünün ilgili standardınauyulması zorunludur.              

             Ek Madde 2 – (Ek:31/7/1998-4380/1 md.;Değişik: 15/7/2003-4928/9 md.)

İmar planlarının tanziminde, planlanan beldenin vebölgenin şartları ile müstakbel ihtiyaçları göz önünde tutularak lüzumlu ibadetyerleri ayrılır.            

İl, ilçe ve kasabalarda mülkî idare amirinin iznialınmak ve imar mevzuatına uygun olmak şartıyla ibadethane yapılabilir.            

İbadet yeri, imar mevzuatına aykırı olarak başkamaksatlara tahsis edilemez.             

–––––––––––––––––

(1) 25/4/2013tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu maddede yer alan“özürlüler” ibaresi “engelliler” şeklinde değiştirilmiştir.

6694-4/6694-6

EkMadde 3 – (Ek: 3/7/2005 - 5398/12 md.; Değişik: 24/7/2008-5793/15 md.)             ⁽¹⁾

             Özelleştirme programındaki kuruluşlara ait veya kuruluşlehine irtifak ve/veya kullanım hakkı alınmış arsa ve araziler ile özelkanunları uyarınca özelleştirilmek üzere özelleştirme programına alınan arsa vearazilerin, 3621 sayılı Kıyı Kanunu veya 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunukapsamında kalan yerler dahil olmak üzere genel ve özel kanun hükümlerikapsamında yer alan tüm alanlarda imar planlarını yapmaya ve onaylamaya yetkiliolan kurum veya kuruluşlardan görüş alınarak çevre imar bütünlüğünü bozmayacakher tür ve ölçekte plan, imar planı ile değişiklik ve revizyonları müellifişehir plancısı olmak üzere Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığıncayapılarak veya yaptırılarak Özelleştirme Yüksek Kurulunca onaylanmak ve ResmiGazetede yayımlanmak suretiyle kesinleşir (…) yürürlüğe girer.İlgili kuruluşlar bu madde kapsamında yapılan planları devir tarihindenitibaren beş yıl süreyle değiştiremezler. Bu süre içerisinde imar planlarınailişkin olarak, verilecek mahkeme kararlarının gereklerinin yerinegetirilmesini teminen yapılacak imar planı değişikliğine ilişkin iş ve işlemlerÖzelleştirme İdaresi Başkanlığınca bu maddede belirtilen usul ve esaslara göregerçekleştirilir. İlgili kuruluşlar görüşlerini onbeş gün içinde bildirirler.Bu madde kapsamında yapılan her ölçekteki plan ve imar planlarında 2863 sayılı Kültürve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 17 nci maddesinin (a) bendinin ikincive sekizinci paragrafındaki hükümler uygulanmaz. Özelleştirme sürecinde ihtiyaçduyulması halinde, bu planlara göre yapılacak imar uygulamasına ilişkinparselasyon planları Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yapılır veyayaptırılır. Bu parselasyon planları Özelleştirme İdaresi Başkanlığıncaonaylanır (…) Bu planlara göre yapılacak yapılarda her türlüruhsat ve diğer belgeler ile izinler, ilgili mevzuat çerçevesinde yetkili kurumve kuruluşlarca verilir.⁽¹⁾⁽¹⁾

             Ek Madde 4 – (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 4/12/2014 tarihli ve E.:2013/114, K.:2014/184 sayılı Kararı ile.)

Ek Madde 5 – (Ek:16/5/2012-6306/14 md.)

3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılıBelediye Kanunu ve bu Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerden imaruygulamalarına ilişkin olanlar, bu Kanun ile bu Kanun uyarınca yürürlüğekonulan yönetmelikler ve beldenin şartları da gözetilerek, Çevre ve ŞehircilikBakanlığı tarafından onaylandıktan sonra Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğegirer.            

 Ek Madde 6- (Ek:29/11/2018-7153/16 md.)

1/6/2019tarihinden itibaren, imar uygulaması görmemiş alanlar için hazırlanıponaylanacak yeni imar planlarında, Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uygunşekilde ve plan bütününde ulaşım amaçlı bisiklet yolları ve bisiklet parkistasyonları bulunması zorunludur. Topoğrafya ve arazi eğimi nedeni ile bisikletyolu yapılamayan yerlerde ise yaya yolları düzenlenir.

Ek Madde 7 – (Ek:4/7/2019-7181/13md.)

Alan,sınır, hisse düzeltimi yapılamaması nedeniyle zamanla sicili ile zemini uyumsuzhâle gelen, imar uygulama hatalarının varlığı tespit edilmesine rağmen buhataların düzeltilemediği, haricî bölünmeye tabi tutulup tescili sağlanamayanve/veya zamanla farklı nedenlerle fiilî kullanıcısı ile maliki farklılaşmışparseller gibi konu çeşitliği ve taraf fazlalığı bulunan ve münferit davalarile çözümü mümkün olmayan taşınmazlardan bu madde kapsamında uygulama yapılmasıgerekenlerin sınır ve koordinatları Bakanlığın teklifi üzerine Cumhurbaşkanıncabelirlenir.

Belirlenenalanlarda; her türlü iyileştirme, yenileme, dönüşüm, kamulaştırma ve benzeriuygulamaların yapılmasında, ilgililere tebliğ edilmek üzere; mülkiyete ilişkinhisse hatalarının, parsellerin yüz ölçümü ve sınır düzenlemelerinin ve imar uygulamasıgören alanlarda dağıtım ve alan hatalarının doğru miktar üzerinden resendüzeltilmesinde kamulaştırma, trampa ve benzeri yollarla edinilentaşınmazların,  Hazinenin özel mülkiyetindeki veya özel mülkiyetekonu olabilecek Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki veya ihtiyaç duyulmasıhâlinde belirlenen alan dışında olup Hazinenin özel mülkiyetindekitaşınmazların uygulamalar kapsamında değerlendirilmek ve trampa yoluylayapılacak kamulaştırmalarda kullanılmak üzere tespitinde ve temininde ve üçüncükişilere devir ve temliki gereken taşınmazlarla ilgili iş ve işlemler iletapudaki işlemlerin yürütülmesinde, ilgili alanlarda her tür ölçekteki imarplanı ve imar uygulamaları ile hak sahibine devir ve benzeri ilgili işlemlerdeBakanlık yetkilidir.

Bumaddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.

Ek Madde 8 – (Ek:14/2/2020-7221/12md.)

Plandeğişiklikleri, plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü sosyal veteknik altyapı dengesini bozmayacak şekilde ve teknik gerekçeleri sağlamakşartıyla yerleşmenin özelliğine uygun olarak yapılır. Plan değişikliğitekliflerinde ihtiyaç analizini içeren sosyal ve teknik altyapı etkideğerlendirme raporu hazırlanarak planı onaylayacak idareye sunulur.

Parselbazında; nüfusu, yapı yoğunluğunu, kat adedini, bina yüksekliğini arttıran imarplanı değişiklikleri yapılamaz.

Binmetrekareden az olmamak kaydıyla oluşmuş adalarda; ada bazında nüfusu, yapıyoğunluğunu, kat adedini, bina yüksekliğini arttıran veya fonksiyon değişikliğigetiren plan değişikliklerinde ihtiyaç duyulan kültürel tesis, sosyal ve teknikaltyapı kullanımları; adanın merkezine en fazla 500 metre yarı çaplı alandakarşılanmak zorundadır.

Taşınmazmaliklerinin tamamının talebi üzerine ada bazında yapılacak imar planıdeğişikliği sonucunda değerinde artış olan arsanın artan değerinin tamamı değerartış payı olarak alınır. Değer artış payı bedelinin tespitinde 2942 sayılıKanunun 11 inci maddesinde belirtilen bedel tespit esasları gözetilir.

_____________

(1) Bu maddenin birincicümlesinde yer alan “… ve bu Kanunun 8 incimaddesinde yer alan ilan ve askıya dair hükümlerden muaf olarak …” ibaresi,yedinci cümlesinde yer alan “… ve 19 uncu maddede belirtilen ilan ve askıyadair hükümlerden muaf olarak kesinleşir ve yürürlüğe girer.” ibaresi,28/12/2011 tarihli ve 28156 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan AnayasaMahkemesi’nin   9/6/2011 tarihli ve E.: 2008/87, K.:2011/95 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.

6695

İmarplanı değişikliği ile taşınmazda meydana gelecek değer artışının tespiti 6362sayılı Kanuna göre yetkilendirilmiş lisanslı en az iki gayrimenkul değerlemekuruluşu tarafından plan değişikliği açıklama raporunda belirtilen mer’i plankoşullarındaki değer tespiti ile birlikte değişiklik sonrası değer tespitiyapılmak suretiyle belirlenen ortalama yeni değerden az olmamak üzere, idareceoluşturulan kıymet takdir komisyonu tarafından belirlenir. Değer artış payı, engeç taşınmazın ilk satışında veya ruhsat aşamasında taşınmaz maliklerinceödenir. Kıymet takdir komisyonunca belirlenen değer artış payı, ödeme tarihindeher takvim yılı için, bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Kanununmükerrer 298 inci maddesi uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerlemeoranında takvim yılı başından geçerli olmak üzere arttırılarak uygulanır.

Taşınmazındeğer artışına tabi olduğu tapu kütüğüne şerh edilir. Emsal, inşaat alanı, yapıyüksekliği ve kullanım amacı değiştirilmemek kaydıyla yapılacak ruhsattadilatları hariç, değer artış payı ödenmeden yapı ruhsatı düzenlenemez.

Değerartış payı tutarları taşınmaz maliklerince; Bakanlık muhasebe birimi hesabınayatırılır. Yatırılan tutarların;

a)Büyükşehir belediyesinin olduğu illerde; %25’i büyükşehir belediyesinin ilgilihesabına, %25’i ilgili ilçe belediyesinin ilgili hesabına, %25’i Bakanlığın DönüşümProjeleri Özel Hesabına,

b)Büyükşehir belediyesi olmayan illerde ise; %40’ı imar planı değişikliğinionaylayan idarede açılacak ilgili hesaba, %30’u Bakanlığın Dönüşüm ProjeleriÖzel Hesabına,

c)Bakanlıkça onaylanan imar planı değişikliğinden kaynaklanan değer artışının%75’i Bakanlığın Dönüşüm Projeleri Özel Hesabına, kalan değer artış payının;büyükşehir belediyesinin olduğu illerde %15’i büyükşehir belediyesinin ilgilihesabına, %10’u ilgili ilçe belediyesinin ilgili hesabına; büyükşehir belediyesiolmayan yerlerde ise Bakanlık payının dışındaki kalan değer artış payınıntamamı plan değişikliğinin yapıldığı yerdeki ilgili idarenin açılacak ilgilihesabına,

beşiş günü içerisinde aktarılır ve (a) bendine göre kalan değer artış payının%25’i, (b) bendine göre kalan değer artış payının %30’u ile imar planıdeğişikliğinin diğer genel bütçeli idareler tarafından onaylanması durumundadeğer artış payının tamamı genel bütçeye gelir kaydedilir.

16/5/2012tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi HakkındaKanun kapsamındaki alanlarda, kamu yatırımları ile kamu mülkiyetindekialanlarda, mazbut ve mülhak vakıflara ait alanlarda yapılacak plan veya plandeğişiklikleri ile imar planlarında yençok: serbest olarak belirlenmiş yüksekliklerin8 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen usullere göreyapılacak plan değişikliklerinde bu madde hükümleri uygulanmaz.

Bumaddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.

Elektronik haberleşme altyapılarında yapıruhsatı alınması

Ek Madde 9 – (Ek:11/11/2020-7256/26md.)

Dördüncüfıkradaki kule ve direkler hariç, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerile umumi hizmet alanları gibi kamu hizmetine tahsis edilmiş tüm alanlar ilekamu veya özel mülkiyete tabi arsa ve arazilerde yapılacak olan 5/11/2008tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu kapsamında elektronikhaberleşme istasyonlarının kurulumuna mahsus on beş metreden yüksek kule vedirekler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurları 1/1000 ölçekli uygulama imarplanlarında, alan fonksiyonu tahdidi olmaksızın ve herhangi bir bedel, ücret veharç alınmaksızın gösterilir.

Devletinhüküm ve tasarrufu altındaki yerler ile umumi hizmet alanları gibi kamuhizmetine tahsis edilmiş tüm alanlar ile kamu veya özel mülkiyete tabi arsa vearazilerde; 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında gösterilen kule vedirekler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurları için ruhsat alınır. Ruhsatbaşvurularında yatay ve dikey görünüşü ihtiva eden kroki ile statik ve elektrikprojeleri dışında herhangi bir proje veya belge istenemez. Ruhsat başvurusunamalik ya da tasarruf sahibi ile işletmeci arasında yapılan kiralamaya veyakullanıma ilişkin belge eklenir. Bu kule veya direkler ile kurulumu bunlarlabirlikte yapılacak elektronik haberleşme cihazlarına aitbulunduğu konteyner, kabin, kabinet ve benzeri altyapı unsurlarıiçin tek ruhsat düzenlenir.

1/1000ölçekli uygulama imar planlarında gösterilmeyen ve yüksekliği on beş metredenfazla olmayan elektronik haberleşme istasyonlarının Devletin hüküm ve tasarrufualtındaki yerler ile umumi hizmet alanları gibi kamu hizmetine tahsis edilmiştüm alanlar ile kamu veya özel mülkiyete tabi arsa ve arazilerde kurulumunamahsus kule ve direkler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurlarına, statikbakımından sakınca olmadığına dair inşaat mühendislerince hazırlanacak raporunsunulması, fennî mesuliyetin üstlenilmesi, malik ya da tasarruf sahibi ileişletmeci arasında yapılan kiralamaya veya kullanıma ilişkin belgenin sunulmasıve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun ilgili mevzuatında belirlenengerekli ve yeterli koruma mesafesinin bırakılması ile yer seçim belgesininalınmış olması kaydıyla başkaca bir şart aranmaksızın ilgili idarelerce izinverilir.

Yapıve binalarda kule ve direkler ile bunlara ait zorunlu altyapı unsurlarına;yüksekliği on metreden az olmak, statik ve elektrik bakımından sakıncaolmadığına dair inşaat ve elektrik/elektronik mühendislerince hazırlanacakrapor ile bu meslek mensuplarınca fennî mesuliyetin üstlenildiğine dairtaahhütname verilmek ve malik ya da tasarruf sahibi ile işletmeci arasındayapılan kiralamaya veya kullanıma ilişkin belgenin sunulması kaydıyla başkacabir şart aranmaksızın ilgili idarece izin verilir.

İkincifıkra uyarınca yapılan ruhsat ve yapı kullanma izin belgesi başvurularında26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca ruhsatharcı ve yapı kullanma izin harcı alınır. Üçüncü ve dördüncü fıkralar uyarıncayapılan izin başvurularında ruhsat harcı ve yapı kullanma izin harcı tutarıtoplamı kadar izin belgesi bedeli alınır. Bu madde kapsamında, ruhsat harcı,yapı kullanma izni harcı ve izin bedeline esas olan haberleşme istasyonlarınamahsus kule ve direklerin alanı [taban alanı*(yükseklik/5)] şeklindehesaplanır. Bunlar dışında herhangi bir harç, ücret ve bedel alınamaz.

6696

Hertür elektronik haberleşme cihazları ile bu cihazların teknik donanım vebileşenleri izin veya ruhsata tabi değildir. Ancak ikinci, üçüncü ve dördüncüfıkra uyarınca kule ve direkler ile konteyner, kabin, kabinet içinyapılan ilk izin veya ruhsat başvurusunda elektronik haberleşme cihazları ileteknik donanımları statik projelerde veya raporlarda gösterilir. Elektronikhaberleşme cihazları ile teknik donanımlarında; teknoloji değişikliği, ilavesiveya revizyon yapılması durumunda bu hususlar için ayrıca proje veya rapordüzenlenmez.

Elektronikhaberleşme istasyonları için kamu kurum veya kuruluşları tarafından yerkullandırılması hâlinde; sözleşme uyarınca tahsil edilecek yıllık yer kullanımbedeli, büyükşehir belediyelerinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının yer seçimbelgesi için belirlediği ücretin beş katını, diğer yerlerde üç katını geçemez.Bu hükme aykırı yapılan sözleşmeler geçersizdir.

Elektronikhaberleşme istasyonlarının kurulumuna mahsus kule, direk, konteyner,kabin, kabinet gibi altyapı unsurlarının imar planlarındagösterilmesi, bunların kurulumu için yapılacak ruhsat veya izin başvurularındasunulacak projeler, raporlar, bilgi ve belgeler, bunlara mahsus izin belgesi,yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesine ilişkin usul ve esaslar Ulaştırmave Altyapı Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça yönetmelikledüzenlenir.

YEDİNCİBÖLÜM

Geçici Hükümler ve Yürürlük, Yürütme

Yapıların amacında kullanılması:            

             Geçici Madde 1 – Herhangi bir sahadabulunan ve 2981 sayılı Kanunun yürürlüğünden sonra yapılan yapılar bölgesininteşekkül şartlarına, imar planı esaslarına ve yönetmelik hükümlerine aykırımaksatlar için kullanılamaz. Bu gibi yapılar Kanunun yayımı tarihinden itibaren3 ay içinde inşa ettirenlerce eski şekline getirilir. Aykırılık bu süre sonundadüzeltilmezse Belediye veya valilikçe yapılır veya yaptırılır ve masrafı % 20fazlası ile yapı sahibinden tahsil edilir.

Başka amaçla kullanılan otoparkyerleri:            

             Geçici Madde 2 – Kanunun yürürlüğegirdiği tarihten önce yapı kullanma izni alınıp, ruhsat ve eklerine aykırıolarak başka maksatlara tahsis edilmiş ve 2981 sayılı Kanun kapsamına girmeyenotopark yerlerinden otopark yönetmeliğine göre otopark tahsisi gerekenlerihakkında 37 nci maddenin son fıkrasına göre işlem yapılır.

Önce verilen ruhsat ve izinler:               

Geçici Madde 3 –              Kanununyürürlüğe girdiği tarihten önce imar planı ve mevzuatına uygun olarak verilenruhsat ve izinler geçerlidir.

Müşterek giriş            

             Geçici Madde 4 – Kanunun yürürlüğegirmesinden önce tapuda müşterek giriş olarak tescil edilip fiilen kamutarafından yol olarak kullanılan tapu kaydı yol olarak terkin edilmeyengayrimenkullerin imar planında kamu hizmet ve tesislerine ayrılanları belediyeve mücavir alan sınırları içinde belediye encümeni dışında ise il idare kurulukararı ile muvafakat aranmaksızın imar planındaki tahsis amacına uygun olaraktapuda terkin edilir.

Örfü belde, paftos:             

             Geçici Madde 5 – Belediye hudutları vemücavir sahalar içinde veya dışında bulunan gedik ve zeminler (örfübelde-paftos) tamamen yıkılıp yok olarak (müntafi ve münhedim) varlıklarınıkaybedip, kaybetmediklerine bakılmaksızın bu Kanun hükümlerine göre tasfiyeolunurlar.

Tasfiyeyetabi tutulan taşınmaz mallardaki zemin hakları bedele çevrilmiştir.            

Zeminhakkı bedeli, ait olduğu taşınmaz malın zemine ait son emlak vergi değerinin1/5'idir. Bu şekilde belirlenecek zemin hakkı bedeli, tapu idaresince gediksahibinin müracaatı halinde zemin hakkı sahibi adına emaneten milli bir bankayayatırılır. Müracaat edilmediği takdirde zemin sahibi lehine kanuni ipotek tesisedilir.             

Zeminhakkı bedelinin 1/4'ü peşin, bakiyesi en geç üç yıl içinde yıllık eşittaksitlerle ödenir ve bu bedele bankaca vadesiz mevduat faizi uygulanır. Peşinmiktar ve taksitler 40 000 TL. dan az olamaz. Bu işlemlerden sonra tapusicilinde gerekli terkin ve tashihler resen yapılır.             

Bankayaemaneten yatırılan veya ipotekle temin edilen zemin hakkı bedeli üzerindekiiddialar genel hükümlere tabidir.            

             Geçici Madde 6 – 2981 sayılı Kanunagöre düzenlenmiş ve tasdik edilmiş olan ıslah imar planlarının uygulanmasında,inşaat ruhsatı verilmesine ilişkin şart ve şekilleri tespite, belediye vemücavir alanlar içinde belediyeler, dışında valilikler yetkilidir.

             Geçici Madde 7 – E. 1985/11 K. 1986/29 sayılıKararı ile.) (Birinci fıkraiptal: Anayasa Mah.nin 11/12/1986 tarih ve

Boğaziçi alanında mevcut çekmekatlar aynı gaberi içinde kalmak şartı ile tam kata iblağ edilir. Ancak teraskullanma hakkı daha önce tapuya tescil edilmemiş olan çatı katı malikleri emlakvergisi için beyan edilen daire bedelinin daire metrekaresine bölünerek bulunanbir metrekare değerinin kazanılan alan ile çarpımı sonucu bulunan değeri hissenisbetlerine göre diğer kat maliklerine öder. Kendileri bulunmadıkları takdirdebu bedel isimlerine milli bir bankaya yatırılır.            

Yönetmeliklerin çıkarılmasüresi:             

             Geçici Madde 8 – Bu Kanunun uygulanmasını gösteren yönetmeliklerKanunun yayımından itibaren en geç 6 ay içinde çıkarılır.

6696-1

Geçici Madde 9 – (Ek : 30/5/1997 - KHK -572/2 md.)

Bu Kanunun Ek 1 inci maddesinde öngörülen düzenlemelerinyapılmış ve yapılacak altyapı alanlarında ve yapılarda gerçekleştirilmesi için,imar yönetmelikleri ve kamu binaları ile ilgili mevzuatta 1/6/1998 tarihinekadar Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından gerekli değişiklikler yapılır.

Geçici Madde 10 –(Ek : 8/1/2002 – 4736/2 md.)

Kullanmaizni verilmeyen ve alınmayan yapılara belediyelerce yol, su, kanalizasyon,doğalgaz gibi alt yapı hizmetlerinin birinin veya birkaçının götürüldüğününbelgelenmesi halinde ilgili yönetmelikler doğrultusunda fenni gereklerin yerinegetirilmiş olması ve bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay içerisindebaş vurulması üzerine kullanma izni alınıncaya kadar geçici olarak elektrik, suve/veya telefon bağlanabilir.

Bu madde kapsamında elektrik, su ve/veya telefonbağlanması herhangi bir kazanılmış hak teşkil etmez.

Geçici Madde 11 –(Ek : 9/7/2008-5784/25 md.)

1/7/2022 tarihine kadar yapı (inşaat) ruhsatı alınmış vebuna göre yapılmış olup, kullanma izni verilmeyen ve alınmayan yapılara; yol,elektrik, su, telefon, kanalizasyon, doğal gaz gibi alt yapı hizmetlerindenbirinin veya birkaçının götürüldüğünün belgelenmesi halinde, ilgiliyönetmelikler doğrultusunda fenni gereklerin yerine getirilmiş olması ve bumaddenin yayımı tarihinden itibaren başvurulması üzerine,  kullanma iznialınıncaya kadar ilgili mevzuatta tanımlanan ait olduğu abone grubu dikkatealınarak geçici olarak su ve/veya elektrik bağlanabilir. Bu kapsamda, ilgilibelediyeden dağıtım şirketlerine elektriğin kesilmesi talebinin söz konusuolması halinde aboneliği iptal edileceğinden, su ve/veya elektrik bağlanmasıherhangi bir kazanılmış hak teşkil etmez. Ancak, yapı (inşaat) ruhsatı alınmışve buna göre yapılmış olma şartı 31/12/2021 tarihinden önce yapılmış olanyapılarla ilgili olarak uygulanmaz.⁽²⁾

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılanabonelikler de ait olduğu gruba dönüştürülür.

Geçici Madde 12 – (Ek: 9/12/2009-5940/4md.)

Bu Kanunun 44 üncü maddesinin (I) numaralı fıkrasının (e) bendindeöngörülen konulara ilişkin yönetmelik bir yıl içinde yürürlüğe konulur.

Geçici Madde 13 – (Ek: 9/12/2009-5940/4md.)

Bu maddenin yürürlüğe girmesinden sonra inşaat, tesisat, elektrik, sıvave benzeri branşlarda yetki belgesi almak isteyenlerden, hangi branşta işyaptıklarını belgeleyenlere usta olduklarını gösterir geçici yetki belgesiverilir. Bu belgeler 1/1/2012 tarihinden itibaren sürekli yetki belgesinedönüştürülür.

Geçici Madde 14 – (Ek:16/5/2012-6306/14 md.)

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce belediyelerceimar uygulamalarına ilişkin olarak çıkarılmış olan yönetmelikler, ek 5 incimaddedeki esaslar çerçevesinde bu maddenin yayımı tarihinden itibaren en geçbir yıl içinde hazırlanarak anılan maddedeki usule göre yürürlüğe konulacakyönetmeliklerle değiştirilir. Aksi takdirde, anılan yönetmelikler bir yıllıksürenin bittiği tarih itibarıyla yürürlükten kalkar.

Geçici Madde 15 – (Ek:14/4/2016-6704/10 md.)

16/5/2012tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi HakkındaKanun uyarınca riskli alan, 5393 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi uyarıncakentsel dönüşüm ve gelişim alanı ve 16/6/2005 tarihli ve 5366 sayılı YıprananTarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve YaşatılarakKullanılması Hakkında Kanun uyarınca yenileme alanı olarak belirlenen alanlardabulunan yapılardan yapı ruhsatiyesi veya yapı kullanma izni bulunmayanyapılara, dönüşüm ve yenileme uygulamalarına muvafakat verilmesi koşuluyla,geçici olarak elektrik, su ve doğal gaz bağlantısı ve aboneliği yapılır. Buyapılara geçici olarak elektrik, su ve doğal gaz bağlantısı ve aboneliğiyapılması herhangi bir kazanılmış hak teşkil etmez.

Birincifıkra uyarınca yapılan geçici abonelik süresi beş yılı geçemez. Ancak dönüşümve yenileme uygulamalarının uzaması hâlinde, beş yılı geçmemek üzere uygulamasüresince geçici abonelik uygulaması devam eder.

Bu madde hükümleri 1/11/2015 tarihinden önce yapılmış yapılara ilişkinolarak uygulanır.

Geçici Madde 16-(Ek: 11/5/2018-7143/16 md.) ⁽¹⁾

Afetrisklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırıyapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla,31/12/2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığıve yetkilendireceği kurum ve kuruluşlara 31/10/2018 tarihine kadarbaşvurulması, bu maddedeki şartların yerine getirilmesi ve 31/12/2018 tarihinekadar kayıt bedelinin ödenmesi halinde Yapı Kayıt Belgesi verilebilir.Başvuruya konu yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu vediğer hususlar Bakanlık tarafından hazırlanan Yapı Kayıt Sistemine yapısahibinin beyanına göre kaydedilir.

Yapının bulunduğu arsanın 29/7/1970tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa göre belirlenen emlak vergideğeri ile yapının Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen yaklaşık maliyetbedelinin toplamı üzerinden konutlarda yüzde üç, ticari kullanımlarda yüzde beşoranında alınacak kayıt bedeli başvuru sahibi tarafından genel bütçenin (B)işaretli cetveline gelir kaydedilmek üzere merkez muhasebe birimi hesabınayatırılır. 6306 sayılı Kanun kapsamında kullanılmak üzere kaydedilen gelirlerkarşılığı Bakanlık bütçesine ödenek eklemeye Maliye Bakanı yetkilidir. Buödenek, dönüşüm projeleri özel hesabına aktarılarak kullanılır. Kayıt bedelineilişkin oranı iki katına kadar artırmaya, yarısına kadar azaltmaya, yapınınniteliğine ve bölgelere göre kademelendirmeye, ayrıca başvuru ve ödeme süresinibir yıla kadar uzatmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

–––––––––––––––––––

(1) Bu maddede yer alan ekli kroki ilelistede sınır ve koordinatları gösterilen alanlar için 18/5/2018 tarihli ve30425 sayılı Resmi Gazete’ye bakınız.

(2) 1/7/2022 tarihli ve 7417 sayılıKanunun 39 uncu maddesiyle bu fıkrada yer alan “Bu maddenin yürürlüğe girdiğitarihe kadar” ibaresi “1/7/2022 tarihine kadar” şeklinde, fıkrada yer alan“12/10/2004” ibaresi “31/12/2021” şeklinde değiştirilmiştir.

6696-2

Yapı KayıtBelgesi yapının kullanım amacına yöneliktir. Yapı Kayıt Belgesi alan yapılara,talep halinde ilgili mevzuatta tanımlanan ait olduğu abone grubu dikkatealınarak geçici olarak su, elektrik ve doğalgaz bağlanabilir.

Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili bu Kanun (İptal ibare: Anayasa Mahkemesinin24/9/2020 tarihli ve E.:2019/21; K.:2020/51 sayılı Kararı ile) (…) uyarıncaalınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir.⁽¹⁾

Yapı ruhsatıalıp da yapı kullanma izin belgesi almamış veya yapı ruhsatı bulunmayanyapılarda, Yapı Kayıt Belgesi ile maliklerin tamamının muvafakatinin bulunmasıve imar planlarında umumi hizmet alanlarına denk gelen alanların terk edilmesihalinde yapı kullanma izin belgesi aranmaksızın cins değişikliği ve katmülkiyeti tesis edilebilir. Bu durumda, ikinci fıkrada belirtilen bedelin ikikatı ödenir.

Beşincifıkra uyarınca kat mülkiyetine geçilmiş olması 6306 sayılı Kanunun ek 1 incimaddesinin uygulanmasına engel teşkil etmez.

Yapı KayıtBelgesi alınan yapıların, Hazineye ait taşınmazlar üzerine inşa edilmiş olmasıhalinde, bu taşınmazlar Bakanlığa tahsis edilir. Yapı Kayıt Belgesi sahipleriile bunların kanuni veya akdi haleflerinin 31/12/2022 tarihine kadaryapacakları satın alma talepleri üzerine taşınmazlar Bakanlıkça rayiç bedelüzerinden doğrudan satılır. (Ek cümleler:8/4/2022-7394/13md.) Satışbedelinin tamamının peşin ödenmesi hâlinde yüzde yirmi, en az yarısınınödenmesi hâlinde yüzde on indirim uygulanır. Taksitli satışlarda satışbedelinin en az yüzde onu peşin ödenir, kalan bedel ise beş yıla kadar taksitlendirilir.Taksit tutarlarına kanunî faiz oranının yarısı uygulanır. Elde edilengelirlerin yüzde yirmibeşi Bakanlığın dönüşüm projeleri özel hesabına gelirolarak kaydedilir. Kalanı ise bu maddeninikinci fıkrasına göre genel bütçeye gelir kaydedilir. Ayrıca bu gelirlerhakkında 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz MallarınDeğerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik YapılmasıHakkında Kanunun 5 inci maddesinin beşinci fıkrası, yapı ve tesisler hakkındaise onbirinci fıkrası hükmü uygulanmaz. (Ek cümleler:4/7/2019-7181/14 md.) Yapıkayıt belgesine konu taşınmaz için 24/2/1984 tarihli ve 2981 sayılıİmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun hükümlerinegöre tapu tahsis belgesi alınması ve bu belgeye esas arsa bedellerinin ödenmişolması hâlinde bu madde uyarınca ayrıca satış bedeli alınmaz.  Yapıkayıt belgesi alınan taşınmazların satışa konu edilen kısımlarından yapı kayıtbelgesi tarihi ile satış tarihi arasındaki dönemiçin ecrimisil alınmaz, tahakkukettirilen ecrimisiller terkin edilir, satış tarihi itibarıyla tahsiledilen ecrimisil tutarı satış bedelinden mahsup edilir, bu tutardanfazlası iade edilmez. ⁽²⁾⁽³⁾

Yapı KayıtBelgesi alınan yapıların belediyelere ait taşınmazlar üzerine inşa edilmişolması halinde, Yapı Kayıt Belgesi sahipleri ile bunların kanuni veya akdihaleflerinin talepleri üzerine bedeli ilgili belediyesine ödenmek kaydıylataşınmazlar rayiç bedel üzerinden belediyelerce doğrudan satılır. 

Üçüncükişilere ait özel mülkiyete konu taşınmazlarda bulunan yapılar ile Hazineye aitsosyal donatı için tahsisli araziler üzerinde bulunan yapılar bu maddehükümlerinden yararlandırılmaz.

Yapı KayıtBelgesi, yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadargeçerlidir. Yapı Kayıt Belgesi düzenlenen yapıların yenilenmesi durumundayürürlükte olan imar mevzuatı hükümleri uygulanır. Yapının depremedayanıklılığı hususu malikin sorumluluğundadır.

Bu maddehükümleri, 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanununda tanımlananBoğaziçi sahil şeridi ve öngörünüm bölgesi içinde ekli kroki ile listede sınırve koordinatları gösterilen alan ile İstanbul tarihi yarımada içinde ekli krokiile listede sınır ve koordinatları gösterilen alanlarda ve ayrıca 19/6/2014tarihli ve 6546 sayılı Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan BaşkanlığıKurulması Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindebelirlenmiş Tarihi Alanda uygulanmaz.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık ve MaliyeBakanlığı tarafından müştereken belirlenir.

Geçici Madde 17- (Ek:29/11/2018-7153/17md.)

Yürürlükteki 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planları, 5 yıl içinde üstölçekli çevre düzeni planı veya nazım imar planına dönüştürülür. Bu süreiçinde, bu planlarda revizyon yapılamaz, yapılacak plan değişikliklerinin usulve esasları yönetmelikle belirlenir.

_______________

(1)   27/12/2018 tarihli ve 7159 sayılı Kanunun 4üncü maddesiyle bu fıkraya bu Kanun” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve 2960sayılı Kanun” ibaresi eklenmiştir. 

(2)   4/7/2019tarihli ve 7181 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle bu fıkranın ikinci cümlesine“akdi haleflerinin” ibaresinden sonra gelmek üzere “31/12/2019 tarihinekadar yapacakları satın alma” ibaresi eklenmiş, dördüncü cümlesinde yer alan“beşinci fıkrası” ibaresi “beşinci fıkrası, yapı ve tesisler hakkındaise onbirinci fıkrası” şeklinde değiştirilmiştir.

(3)   8/4/2022tarihli ve 7394 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle bu fıkranın ikinci cümlesinde yer alan “31/12/2019” ibaresi“31/12/2022” şeklinde değiştirilmiş ve fıkranın mevcut üçüncü cümlesinde yeralan “Bu durumda elde edilen gelirler” ibaresi “Kalanı ise” şeklindedeğiştirilmiştir.

6696-3

Geçici Madde 18- (Ek:29/11/2018-7153/17md.)

Antalya ili Aksu ilçesi sınırları içerisinde yer alan Çalkaya Bölgesiolarak adlandırılan ve 9/4/2018 tarihli ve 2018/11605, 2018/11606 ile2018/11607 sayılı Bakanlar Kurulu kararlarıyla kentsel dönüşüm ve gelişim projealanı ilan edilen alanlarda, tescilli olan mevcut parseller esas alınarak tapukaydının evveliyatından gelen imar uygulamalarındaki hatalar dikkate alınmadanimar uygulaması yapılır.

Kentsel dönüşüm ve gelişim projesi kapsamında hazırlanan her ölçektekiimar ve parselasyon planları Antalya Büyükşehir Belediyesince yapılır,yaptırılır ve onanır. Parselasyon planlarının askı ilanları, yazılı tebliğhükmündedir. İmar ve parselasyon planları onaylandığı tarihte yürürlüğe girer.

Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarındaki parselasyon planlarındagerekli görülmesi halinde imar uygulaması sonucu oluşmuş olan parsellerden,yüzde beşi aşmamak kaydıyla eşit oranda ilave düzenleme ortaklık payı kesintisiyapılabilir.

Birinci fıkrada belirtilen kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında;

a) Tescilli parsellerin, tapu sicilinde tescil edilen alanı ile hesapedilen alanı arasındaki farkın tecviz sınırını aşması durumunda tapuda kayıtlıyüz ölçümü esastır.

b) Uygulama alanı içinde ve sınırında mükerrer tescil edilen parsellerinher ikisinin de uygulama sınırları içerisinde kalan alanların imar uygulamasınadâhil edilmesi esastır.

c) Daha önce yapılan imar uygulamaları sırasında hisseli hale getirilenve farklı yerlere tahsis edilen müstakil veya hisseli parselleri, arsapaylarının sahipleri adlarına taksim yapılmak suretiyle müstakilen ve resentescil ettirmeye Antalya Büyükşehir Belediyesi yetkilidir.

ç) Tapu sicillerinde tescile esas belgesine aykırılığı tespit edilmişhisse hataları, doğru hisse uygulamaya alınarak resen düzeltilir.

d)Hazine mülkiyetine tahsisedilmesi gereken parsellerde ve bu parsellerin oluşturuldukları alanlardabulunan mevcut parsellerin başka bir alana taşınması işlemlerinde, “imarparsellerinin mümkün mertebe aynı yerdeki veya yakınındaki eski parselleretahsisinin sağlanması” ilkesine uygunluğu aranmaz. 

Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında, imar ve parselasyonplanlarının kesinleşmesinden sonra gerekli görülmesi halinde Antalya BüyükşehirBelediyesi, ilgili mevzuattan doğan yetkilerinin bir kısmını veya tamamını AksuBelediyesi ve diğer kamu idarelerine devredebilir.

Bu maddede hüküm bulunmayan hallerde ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.

Geçici Madde 19 – (Ek:4/7/2019-7181/15md.)

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, ilgili idare veya yetkilikurumca onaylanmış ancak tescil işlemi tamamlanmamış parselasyon planlarındahesaplanmış olan düzenleme ortaklık payı ve kamu ortaklık payı kesintilerinegöre yürütülen iş ve işlemlere, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibareniki yıl süreyle devam edilir.

Geçici Madde 20 – (Ek:14/2/2020-7221/13md.)

Bu Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin onuncuparagrafında yer alan hükümler doğrultusunda ilgili idare 1/7/2021 tarihinekadar meclis kararı ile plan değişikliklerini ve revizyonlarını yapmaklayükümlüdür. Bina yükseklikleri yençok: serbest olarak belirlenmiş alanlardaplan değişikliği ve revizyonu yapılıncaya kadar yapı ruhsatı düzenlenemez.Belirlenen süre içerisinde söz konusu alanlarda yer alan parsellere ilişkinyapı ruhsatı başvurusu yapıldığında süre sonu beklenilmeden alana yöneliköncelikli olarak plan değişikliklerinin ve revizyonlarının yapılmasızorunludur.

6696-4

Geçici Madde 21 – (Ek:14/2/2020-7221/14md.)

Bu Kanunun geçici 16 ncı maddesi kapsamında yapı kayıt belgesi alınanyapılar ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 15/5/1959 tarihli ve7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak TedbirlerleYapılacak Yardımlara Dair Kanunun 13 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre, hasargörmüş olmakla birlikte ıslahının mümkün olduğu tespit edilmiş olan yapılarda,ilave inşaat alanı ihdas edilmemek şartıyla, 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılıKat Mülkiyeti Kanununa göre güçlendirme kararı alınarak güçlendirmeyapılabilir. Bu yapılarda güçlendirme izni, bu Kanunda ve ilgili diğer mevzuattaöngörülen şartlara ve kısıtlamalara tabi olmaksızın, güçlendirme projesineistinaden ilgili idaresince verilir. Güçlendirilecek olan yapının üzerindebulunduğu taşınmazın mülkiyetinin belediyeye veya Hazineye ait olmasıdurumunda; taşınmaz satın alınmadıkça güçlendirme yapılamaz. Güçlendirilecekyapının üçüncü kişilere ait taşınmazlara tecavüzlü olması durumunda güçlendirmeiçin taşınmazına tecavüzlü üçüncü şahısların muvafakati aranır.

Bu madde kapsamında yapılacak güçlendirme iş ve işlemleri 29/6/2001tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun kapsamında yapı denetimkuruluşlarının denetimine tabidir. Yapı denetim kuruluşlarından bu maddekapsamındaki denetim görevini yerine getirmedikleri tespit edilenlere, tespitedilen fiil ve hâllerin durumuna göre, 4708 sayılı Kanunun 8 inci ve 9 uncumaddesinde yer alan idari ve cezai müeyyideler uygulanır.

Bu maddeye göre güçlendirme izni verilen yapıların herhangi bir sebepleyıkılmaları hâlinde, bu alanlarda yeniden yapılacak yapılar için yürürlüktekiplan ve mevzuat hükümleri uygulanır.

Bu madde hükümleri 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve TabiatVarlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki yapılar hakkında uygulanmaz.

Geçici Madde 22 – (Ek:14/2/2020-7221/15md.)

32 nci maddenin beşinci fıkrasının ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşincicümleleri, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilgili idaresitarafından yıkım kararı alınmış yapılar hakkında uygulanmaz.

Geçici Madde 23- (Ek:25/3/2020-7226/40md.)

14/2/2020 tarihli ve 7221 sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri ile BazıKanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla değiştirilen 42 nci maddeninikinci fıkrası hükümlerine dayanılarak uygulanan idari para cezaları, bumaddeyi ihdas eden Kanunla değiştirilen 42 nci maddenin ikinci fıkrasındaki usuluyarınca hesaplanan tutarlarda tahsil edilir.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 7221 sayılı Kanunladeğiştirilen 42 nci maddenin ikinci fıkrası uyarınca verilen idari paracezalarına ilişkin yapılan ödemelerden, bu maddeyi ihdas eden Kanunla değiştirilen42 nci maddenin ikinci fıkrasındaki usul uyarınca hesaplanan tutarlardan fazlatahsil edilmiş olanları, 1/6/2020 tarihine kadar ilgilisi tarafından talepedilmesi halinde, talep tarihinden itibaren bir ay içinde iade edilir.

Geçici Madde 24 – (Ek:11/11/2020-7256/27md.)